Sağlık çalışanlarında üstün niteliklilik algısının zaman hırsızlığı üzerine etkisinde presenteizm ve mizah yoluyla başa çıkmanın aracı rolü
The mediating role of presenteism and humorous coping in the effect of perceived overqualification on time banditry in healthcare professionals
- Tez No: 763512
- Danışmanlar: DOÇ. DR. VAHİT YİĞİT
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Sağlık Kurumları Yönetimi, Sağlık Yönetimi, Health Care Management, Healtcare Management
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2022
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Süleyman Demirel Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Sağlık Yönetimi Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Sağlık Kurumları Yönetimi Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 193
Özet
Üstün niteliklilik algısı çalışanların yaptığı işe göre fazla nitelikli olduğunu düşünmesine neden olan ve bunun sonucunda örgütsel adalet algısını kaybederek zaman hırsızlığı ve presenteizm gibi sorunları ortaya çıkartan bir kavramdır. Mizah yoluyla başa çıkma bireylerin stres, motivasyon kaybı ve birtakım psikolojik sağlık sorunlarıyla mücadele etme yöntemlerinden birisidir. Bu kapsamda araştırmanın temel amacı, sağlık çalışanlarında üstün niteliklilik algısının zaman hırsızlığı üzerine etkisinde presenteizm ve mizah yoluyla başa çıkmanın aracı rolünü ortaya koymaktır. Araştırma verilerinin toplanmasında algılanan üstün niteliklilik, zaman hırsızlığı, presenteizm ve işyerinde mizah yoluyla başa çıkma ölçekleri kullanılmıştır. Araştırmada rastgele örnekleme yöntemi kullanılmıştır. Araştırma Konya ilinde dört kamu hastanesinde görev yapan 608 sağlık çalışanı ile gerçekleştirilmiştir. Verilerin analizinde betimsel istatistikler, geçerlilik, güvenirlik ve korelasyon analizleri uygulanmıştır. Üstün niteliklilik algısı ile zaman hırsızlığı ilişkisinde presenteizmin ve mizah yoluyla başa çıkmanın aracı rolünün tespitinde ise kurulan model doğrultusunda yol analizleri ve aracılık rolü araştırılmıştır. Araştırma sonucunda elde edilen bulgulara göre üstün niteliklilik algısı ile zaman hırsızlığı ve presenteizm arasında pozitif yönlü, mizah yoluyla başa çıkma arasında ise negatif yönlü ilişki olduğu tespit edilmiştir. Üstün niteliklilik algısının zaman hırsızlığı üzerine etkisinde presenteizmin aracı rolünün olduğu, mizah yoluyla başa çıkmanın ise herhangi bir aracı rolünün olmadığı saptanmıştır. Ayrıca presenteizmin zaman hırsızlığına pozitif yönde etki ettiği belirlenirken, mizah yoluyla başa çıkmanın ise negatif yönde etki ettiği tespit edilmiştir. Bu kapsamda sağlık çalışanlarında üstün niteliklilik algısının artması zaman hırsızlığı ve işte var olamama sorununun da artmasına neden olmaktadır. Ayrıca üstün niteliklilik algısına sahip olan sağlık çalışanları, işte var olamama sorunu yaşayarak mesai saatlerinde zaman hırsızlığı davranışına daha çok yönelmektedirler. Sonuç olarak üstün niteliklilik algısı presenteizmi ve zaman hırsızlığı davranışını artırmaktadır. Üstün niteliklilik algısının sonuçları hem sağlık çalışanlarının motivasyonlarına ve sağlığına, hem de sağlık kurumlarının performansına etki etmektedir. Bu nedenle sağlık çalışanlarına uygulanacak kariyer geliştirme, personel güçlendirme, iş zenginleştirme, ödül ve terfi gibi uygulamalar olası üstün niteliklilik algısını azaltacaktır. Sağlık kurumlarında zaman hırsızlığını en aza indirebilmek için esnek, uzaktan ya da dönüşümlü çalışma modelleri geliştirilmeli, zaman yönetimi ile ilgili eğitimler verilmeli ve çalışanların olumsuz durumlar karşısında mizahı etkin şekilde kullanabilmelerine yönelik eğitim ve politikalar geliştirilmelidir.
Özet (Çeviri)
The perception of superiority is a concept that causes employees to think that they are overqualified for the work they do, and as a result, they lose the perception of organizational justice and cause problems such as time theft and presenteeism. Coping with humor is one of the methods of coping with stress, loss of motivation and some psychological health problems of individuals. In this context, the main purpose of the research is to reveal the mediating role of coping with presenteeism and humor in the effect of superiority perception on time theft in healthcare professionals. Scales of perceived superiority, time theft, presenteeism, and coping with humor in the workplace were used to collect the research data. Random sampling method was used in the research. The research was carried out with 608 healthcare professionals working in four public hospitals in Konya. In the analysis of the data, descriptive statistics, validity, reliability and correlation analyzes were applied. In the determination of the mediating role of presenteeism and coping with humor in the relationship between the perception of superiority and time theft, path analyzes and mediating roles were investigated in line with the established model. According to the findings obtained as a result of the research, it was determined that there is a positive relationship between the perception of superiority and time theft and presenteeism, and a negative relationship between coping with humor. It has been determined that presenteeism has a mediating role in the effect of superiority perception on time theft, while coping with humor has no mediating role. In addition, it has been determined that presenteeism has a positive effect on time theft, while coping with humor has a negative effect. In this context, the increase in the perception of superiority in healthcare workers causes the problem of time theft and absenteeism to increase. In addition, healthcare professionals who have a perception of superior qualifications tend to be more likely to engage in time theft behavior during working hours by experiencing the problem of being absent at work. As a result, the perception of superiority increases presenteeism and time theft behavior. The results of the perception of superiority affect both the motivation and health of health workers and the performance of health institutions. For this reason, practices such as career development, personnel empowerment, job enrichment, rewards and promotions to be applied to healthcare professionals will reduce the perception of possible superiority. In order to minimize time theft in health institutions, flexible, remote or alternate working models should be developed, trainings on time management should be given, and training and policies should be developed to enable employees to use humor effectively in adverse situations.
Benzer Tezler
- Sağlık çalışanlarında finansal iyi olma halinin risk alma tutumu aracılığıyla işten ayrılma niyetine ve finansal tutuma etkisi: Ekonomi okuryazarlığının aracı rolü
The effect of financial wellbeing on turnover intention and financial attitude via the mediating role of risk taking attitude. The mediating role of economy literacy
ÖZGE ÜSTÜN
Doktora
Türkçe
2023
Sağlık YönetimiKayseri ÜniversitesiSanat Yönetimi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. DERVİŞ BOZTOSUN
- Sağlık çalışanlarının rekreasyon alışkanlıklarının değerlendirilmesi üzerine nitel bir çalışma
A qualitative study on the evaluation of recreational habits of healthcare professionals
MERVE ÇİÇEK
- Sağlık çalışanlarının sağlıklı yaşam biçimi davranışları ile profesyonel yaşam kaliteleri arasındaki ilişkinin ve etkileyen faktörlerin incelenmesi
Investigation of the influencing factors and the relationship between healthy life style behaviors and professional quality of life in health care professionals
SEVTAP EZER
Yüksek Lisans
Türkçe
2018
HemşirelikÜsküdar ÜniversitesiHemşirelik Bilimi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. BESTİ ÜSTÜN
- Sağlıklı ofis çalışanlarında mobil uygulama destekli egzersiz programının ağrı, yaşam kalitesi ve iş performansına etkisi
The effect of mobile application supported exercise program on pain, quality of life and work performance in healthy office workers
İREM CANSU BULUT
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Fizyoterapi ve Rehabilitasyonİstanbul Medipol ÜniversitesiFizyoterapi ve Rehabilitasyon Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ DEVRİM TARAKCI
- Bir sivil toplum kuruluşunda örgüt iklimi ile örgütsel bağlılık arasında ilişkinin araştırılması
Investigation of the relationship between organizational climate and organizational commitment in a civil society organization
ÖZGE ÖZCAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
Sağlık Kurumları YönetimiSağlık Bilimleri ÜniversitesiSağlık Yönetimi Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. GÜVEN BEKTEMÜR