Alevilikte sosyal kontrol aracı olarak düşkünlük ve musahiplik: Malatya örneği
Duskunluk and musahiplik as a social control means in Alevism: The case study of Malatya
- Tez No: 763798
- Danışmanlar: PROF. DR. MEHMET DÖNMEZ
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Din, Sosyoloji, Religion, Sociology
- Anahtar Kelimeler: Alevilik, Düşkünlük, Musahiplik, Sosyal Kontrol, Kentleşme, Alevism, Duskunluk, Musahiplik, Social Control, Urbanization
- Yıl: 2022
- Dil: Türkçe
- Üniversite: İnönü Üniversitesi
- Enstitü: Alevilik Araştırmaları Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Alevilik-Bektaşilik Araştırmaları Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 86
Özet
Türkiye'de geniş bir kitleyi içerisinde barındıran Alevilik dinî, tarihî, kültürel, sosyal ve edebî boyutlarıyla özgün bir yapıdır. Kapalı bir toplum özelliği gösteren Alevilik, zaman içerisinde kendi kontrol mekanizmalarını kurumsal olarak ortaya çıkarmıştır. Anadolu Aleviliğini yüzlerce yıllık tarihi ile ayakta tutan temel unsurlardan olan musahiplik ve düşkünlük kurumları son derece önem arz etmektedir. Kan bağından öte bir kardeşlik hukuku oluşturan musahiplik, varlığı çok eskilere dayanan bir kurumdur. Aynı şekilde düşkünlük de Alevilerin ürettiği bir iç hukuk sistemidir. Bu iki kurum bir arada değerlendirildiğinde, sosyal kontrolün sağlanmasında büyük katkıları olduğu ortaya çıkmaktadır. Bu kurumlar toplumsal birliktelik, düzen ve asayişi tesis etmektedir. Literatür taraması ve alan araştırmasına dayalı çalışmamızda Alevilik, düşkünlük ve musahiplik kurumları alt başlıkları ile ele alınarak, sosyal kontrol ve kentleşme etkisi bağlamında değerlendirilmiştir. Malatya ilinde bu kurumların nasıl işleyiş gösterdiği araştırılmıştır. Araştırma tekniği olarak gözlem ve mülakata karar verilmiştir. Görüşmeler esnasında daha sonra analiz edebilmek için ses kaydı alınmıştır. Ayrıca çalışmamızda elde edilen tüm bulgular değerlendirilerek, musahipliğin ve düşkünlüğün Alevilik içerisinde ne kadar önemli görevler üstlendiğini ortaya koymak amaçlanmıştır. Alan araştırması sonucu elde edilen verilere göre, musahiplik ve düşkünlük kurumlarının işlevselliklerinde kentleşmenin de etkisiyle geçmişe nazaran azalma olduğu tespit edilmiştir. Sosyal kontrol, Alevilik, düşkünlük, musahiplik, kentleşme ve günümüz kent ortamında Alevilik konuları tezimizde ele almaya çalıştığımız ana başlıklar olmuştur.
Özet (Çeviri)
Alevism, which includes a large community in Turkey, is a unique form in terms of religious, historical, cultural, social and literary sides. Alevism, which is a closed society, creates its control mechanisms institutionally in the course of time. Musahiplik and duskunluk institutions are so important that they support and keep alive the Alevism which is centuries old. Musahiplik, which exists the right of brotherhood beyond kindredship, is a very old institution. In the same way, duskunluk is an interior law system for Alevis. When we take these institutions into consideration together, it shows us that they ensure social control in the community. These institutions provide social unity and public order. In our study based on literature review and field study, Alevism, duskunluk and musahiplik have been evaluated in terms of social control and urbanization. It has been investigated how these institutions function in Malatya. Observations and interviews have been decided as method of the study. Interviews have been recorded for analyzing later. Our study aims to reveal the importance of duskunluk and musahiplik in Alevism. According to the data in the field study, functionalities of duskunluk and musahiplik have decreased with regard to past under the influence of urbanization process. Social control, Alevism, duskunluk, musahiplik, urbanization and Alevism in urbanization process are main headings of our thesis.
Benzer Tezler
- A critical assessment of the the justice and development party government's alevi initiative from the perspectives of alevi organizations
Alevi örgütlerinin bakış açısından Adalet ve Kalkınma Partisi hükümetinin alevi açılımının eleştirel bir değerlendirmesi
NAZLI PINAR KAYMAZ
Yüksek Lisans
İngilizce
2012
Siyasal BilimlerOrta Doğu Teknik ÜniversitesiSiyaset Bilimi ve Kamu Yönetimi Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. FAHRİYE ÜSTÜNER
- Malatya Aleviliğinde ölüm geleneği
Death tradition in Malatya Alevism
HAKAN GÜLLÜOĞLU
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
Halk Bilimi (Folklor)İnönü ÜniversitesiAlevilik-Bektaşilik Araştırmaları Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MEHMET DÖNMEZ
- Kırsal Alevi topluluklarında uyuşmazlık çözümü
Settlement of disputes in rural Alevi communities
CELAL GÜNGÖRDÜ
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
Hukukİstanbul ÜniversitesiKamu Hukuku Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MEHMET TEVFİK ÖZCAN
- Ardahan / Damal bölgesinde Gözükızıl ocağı üzerine nitel bir araştırma
A qualified research on Gözükizil ocağı in Ardahan/Damal region
CANSU AKYOL
Yüksek Lisans
Türkçe
2017
Halk Bilimi (Folklor)Gazi ÜniversitesiTarih Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ERDAL AKSOY
- Türkiye'de tekke ve zaviyelerin kapatılmasının sosyolojik sonuçları
Results of sociological closure of dervish lodges and retreats in Turkey
AHMET YAPICI
Yüksek Lisans
Türkçe
2012
SosyolojiMarmara ÜniversitesiFelsefe ve Din Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ALİ COŞKUN