Geri Dön

Tarih ve folklor bağlamında Seyyid Sıbğatullah Arvasî

Sayyid Sibgatullah Arwasî in the context of history and folklore

PDF İndir

  1. Tez No: 765149
  2. Yazar: HAKAN İNAN
  3. Danışmanlar: DOÇ. DR. METİN EREN
  4. Tez Türü: Yüksek Lisans
  5. Konular: Türk Dili ve Edebiyatı, Turkish Language and Literature
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 2022
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi
  10. Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
  13. Sayfa Sayısı: 186

Özet

Dünyada, toplumların maddî ve manevî yükselmelerini sağlayan en önemli unsurlardan biri ilimdir. Bu nedenle inanç konusunda İslam dini, ilme ve ilim adamlarına büyük önem vermiştir. İslamiyet'in Anadolu'da yayılması ile birlikte tasavvuf ve tarikatların etkisiyle birçok evliya, âlim yetişmiştir. Bu çalışmaya konu olan Seyyid Sıbğatullah Arvasî, Osmanlı son dönem âlim ve velilerindendir. M.1779? (H.1194?) yılında Van-Bahçesaray (Müküs) ilçesi Arvas Köyü'nde dünyaya gelmiştir. Hakkâri'de yaşamış olan büyük âlim ve evliya Seyyid Tâhâ'nın talebelerindendir. Popüler tasavvufi anlayışta önemli makamlardan olan“Gavsiyet”makamı nispet edilen Seyyid Sıbğatullah Arvasî, müridleri arasında ve yaşadığı coğrafya çevresinde“Gavs-ı Hizanî”veya“Gavs”lakaplarıyla meşhur olmuştur. Hz. Muhammed'in soyundan gelmiş olup seyyiddir. Aynı zamanda nüfuzlu ailelerden“Arvasî”ailesine mensuptur. Seyyid Sıbğatullah, tasavvuf ve medrese eğitimine Hakkâri'de başlamış ve Van'da tamamlamıştır. Sonrasında icazet alarak, Bitlis-Hizan köylerinde dini bilgiyi merkeze alan dersler vermiştir. M.1870 (H.1287) senesinde vefat eden Seyyid Sıbğatullah Arvasî'nin Bitlis ilinin Hizan ilçesine bağlı Gayda Köyü'ndedir. Bu çalışmanın amacı, öncelikle Bitlis çevresinden başlamak üzere etkisi Anadolu'ya yayılan Seyyid Sıbğatullah Arvasî'yi tarih ve folklor bağlamında incelemektir. Sıbğatullah Arvasî'nin hayatı ve tasavvufi görüşleri ile ilgili çalışmalar yapılmış olmakla birlikte, halk bilimi çerçevesinde menkıbeleri ve bir ziyaret yeri olan türbesi etrafında detaylı bir inceleme yapılmamıştır.“Minah”adlı eseri ile birlikte menkıbe ve kerametleri tespit edilmiş ve halk bilim bağlamında değerlendirilmiştir. Seyyid Sıbğatullah Arvasî ile ilgili olarak İslam ve tasavvuf ilişkisi ve tarikatlar, Nakşibendî ve bağlı Halidî kolu hakkında da bilgi verilmiştir. Arvasî'nin hayatı, eğitimi, ailesi, tasavvuf anlayışı, Minah adlı eser ve hakkında anlatılan menkıbeler ve menkıbelerdeki keramet motifleri örneklerle açıklanacaktır. Toplum üzerinde bıraktığı etki, türbesi etrafındaki uygulamalar, hakkındaki duygu ve düşünceler yorumlanarak mülakat şeklinde eklenecektir.

Özet (Çeviri)

In the world, one of the most important elements that ensure the material and spiritual advancement of societies is knowledge. For this reason, the religion of Islam gave great importance to knowledge and scholars. With the spread of Islam in Anatolia, many saints and scholars were educated under the influence of mysticism and sects. Seyyid Sıbğatullah Arvasi, who is the subject of this study, is one of the late Ottoman scholars and saints. M.1779? He was born in (H.1194?) in Arvas Village of Van-Bahçesaray (Mukus) district. He is one of the students of Seyyid Taha, a great scholar and saint who lived in Hakkâri. Sayyid Sıbğatullah Arvasi, who is one of the important authorities in the popular mystical understanding, became famous with the names“Gavs-ı Hizanî”or“Gavs”among his followers and around the geography he lived in. He is a sayyid who descendant of Muhammad. He is also a member of the“Arvasi”family, one of the influential families in the region. Sayyid Sıbğatullah started his mysticism and madrasah education in Hakkâri and completed it in Van. After receiving his ratification, he gave lectures in the villages of Bitlis-Hizan that focused on religious knowledge. It is in Gayda Village of Hizan district of Bitlis province of Seyyid Sıbğatullah Arvasi who died in 1870 (H.1287). The aim of this study is to examine Seyyid Sıbğatullah Arvasi, whose influence spread to Anatolia, starting from Bitlis, in the context of history and folklore. Although there have been studies on the life and mystical views of Sıbğatullah Arvasi, no detailed analysis has been made around his legends and his tomb, which is a place of visit, within the framework of folklore. Along with his work“Minah”, his legends and miracles were determined and evaluated in the context of folklore. Regarding Sayyid Sıbğatullah Arvasi, information is given about the relationship between Islam and Sufism and the sects, Naqshbandi and its affiliated Halidi branch. Arvasi's life, education, family, understanding of mysticism, the work called Minah and the legends told about him and the miraculous motifs in the legends will be explained with examples. The effect it left on the society, the practices around the tomb, the feelings and thoughts about it will be interpreted and added in the form of an interview.

Benzer Tezler

  1. Tez No

    906521

    Doğu Karadeniz Laz folkloru

    Eastern Black Sea Laz folklore

    ŞANVER TERCUMAN

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2024

    Halk Bilimi (Folklor)Nevşehir Hacı Bektaş Veli Üniversitesi

    Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. TUĞRUL BALABAN

  2. Tez No

    894130

    Hetê sembolizmê arketipi ra tehlilê efsaneyanê Zazayan (mintiqayê çolig)

    Zaza efsanelerinin arketipsel sembolizm yönünden incelenmesi (Bingöl yöresi)

    HİDAYET SAMUK

    Doktora

    Zazaca

    2024

    Halk Bilimi (Folklor)Bingöl Üniversitesi

    Zaza Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. İSMAİL SÖYLEMEZ

  3. Tez No

    766892

    Türkmenlerin Hocamberdi Han Destanı

    The Turkmen's epic of Hodjamberdi Khan

    HÜSEYİN ERYILMAZ

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2022

    Türk Dili ve EdebiyatıAnkara Yıldırım Beyazıt Üniversitesi

    Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. SEYFULLAH YILDIRIM

  4. Tez No

    579776

    Kamal Abdulla'nın romanlarında yapı ve izlek

    Structure and theme in the novels of Kamal Abdulla

    AYNUR BEŞKONAK

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2019

    DilbilimArdahan Üniversitesi

    Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. ŞUREDDİN MEMMEDLİ

  5. Tez No

    677686

    Toplumsal cinsiyet ve kadın folkloru bağlamında Alevi kadının yeri ve ritüelleri: Malatya örneği

    The role and rituals of Alevi women in the context of women's folklore gender: The case of Malatya province

    CEREN EROL

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2021

    Halk Bilimi (Folklor)Kocaeli Üniversitesi

    Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. UĞUR DURMAZ

Geri Dön