Urbanism of Xanthos in the Byzantine period
Ksanthos'un Bizans dönemi şehirciliği
- Tez No: 765168
- Danışmanlar: PROF. DR. TURGUT ENGİN AKYÜREK
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Arkeoloji, Sanat Tarihi, Archeology, Art History
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2022
- Dil: İngilizce
- Üniversite: Koç Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Arkeoloji ve Sanat Tarihi Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Bizans Sanatı Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 522
Özet
Uzun yıllara dayanan bir kazı geçmişine sahip olan Xanthos kenti bugüne kadar çoğunlukla Klasik döneme tarihlenen dünyaca ünlü mezar anıtlarıyla anılmıştır. Öte yandan, Bizans şehirciliği belli başlı yapılarda gerçekleştirilen kazılar ve sınırlı sayıdaki yayınlar haricinde hiçbir zaman bütüncül olarak incelenmemiştir. Bu tezin amacı kentin Erken ve Orta Bizans dönemlerine tarihlenen yapı envanterini bütünlüklü olarak ortaya koymak ve bunlardan yola çıkarak Bizans Xanthos'unun kentsel manzarası hakkında yorumlara varabilmektir. Bu doğrultuda geçmişte yapılmış yayınların yanı sıra arazide yeni gerçekleştirilen çalışmaların sonuçlarından yararlanılmıştır. Bunların arasında daha önce hiç detaylı çalışmalara konu olmamış hatta varlığı dahi bilinmeyen bazı yapılar da ilk defa keşfedilerek çalışılmış ve yorumlanarak kent planının daha iyi anlaşılmasına katkı sağlanması amaçlanmıştır. Klasik dönemde dahi son derece kendine özgü bir kent dokusu olan Xanthos, MÖ 43 yılında Roma idaresine girmiş ve yoğun inşa faaliyetlerine sahne olan bir Roma kenti olmuştur. Geç Antik Çağ'dan itibaren ise değişen dinin ve kültürün etkisiyle zaman içinde bir Bizans kentine dönüşmüştür. Kent büyük oranda yakın coğrafyadaki diğer kentlerin tarihsel seyrini ve nihayetinde kaderini paylaşmış olsa da kendine has bazı özelliklerini de muhafaza etmiştir. Oldukça büyük boyutlu dört adet bazilika, dönemi için zengin mimari özelliklere sahip aristokratik konutlar ve kentin neredeyse her bölgesine yayılan ticaret hayatı; yazılı kaynakların azlığı sebebiyle fikir sahibi olunamayan varlıklı bir kent hakkında ipuçları sağlamaktadır. Başka bir deyişle, kentin tarihi kaynaklara bakıldığında anlaşılamayan önemi, mimari varlığı incelendiğinde ortaya çıkmaktadır. Bunun yanı sıra, kentte eski dönemlere ait anıtların korunmuş olması muhafazakar bir yaklaşım olarak açıklanabileceği gibi, geçmişle kurulan özel bir bağı hatta bir Xanthos'lu kimliğinin inşasını işaret ediyor olabilir.
Özet (Çeviri)
The city of Xanthos, which has a long history of excavations, has been mentioned mostly for its world-famous tomb monuments dating back to the Classical period. However, the Byzantine urbanism of the city has never been studied comprehensively, except for some excavations carried out in certain structures with limited publications. This dissertation aims to offer a complete building inventory of the city in the Early and Middle Byzantine periods and to interpret the urban landscape of Byzantine Xanthos based on these data. In order to do so, besides the publications made in the past, the results of new studies carried out in the field were used. This encompasses some structures that have never been the subject of detailed studies before, as well as some newly discovered ones which were studied and interpreted in order to contribute to a better understanding of the city plan. Xanthos always had a unique urban texture, even in the Classical period. It came under Roman rule in 43 BC and was subsequently turned into a Roman city through extensive construction activities. Starting in the Late Antique Period, Xanthos gradually became a Byzantine city, with the corresponding religious and cultural shift. The city shared to a large extent the same path and ultimate fate of other cities in the nearby region, keeping, however, its own unique characteristics. Four particularly large basilicas, aristocratic residences with rich architectural features, and a commercial life that spread to almost every part of the urban area give clues about how wealthy the city actually was – something that was difficult to understand before due to the lack of written sources. Through the examination of its architectural catalog, the city's importance, which is not evident from the Byzantine historical narrative, becomes apparent. In addition, preserving the ancient monuments in the city center can be explained as a conservative approach but may also point to a special bond with the past and even to the construction of a specific Xanthian urban identity.
Benzer Tezler
- Saraybosna ve Amasya örnekleri üzerinden Osmanlı Dönemi Anadolu ve Rumeli şehirciliği
The urbanism of Anatolian and Rumeli at the Ottoman Period by Sarajevo and Amasya's samples
ZEYNEP KURAHUVİÇ
Yüksek Lisans
Türkçe
2018
Sanat TarihiMimar Sinan Güzel Sanatlar ÜniversitesiTürk-İslam Sanatı Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ SELÇUK SEÇKİN
- İstanbul Anadolu yakasında kentsel dokunun şekillenmesi ve 15. yüzyıl Osmanlı mimari eserleri
The Shaping of the Anatolian side of Istanbul Urban Tissue and 15. century Ottoman architectural works
HASAN NADİR
Yüksek Lisans
Türkçe
2012
Sanat TarihiMimar Sinan Güzel Sanatlar ÜniversitesiSanat Tarihi Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. NURİ SEÇGİN
- Bir Erken Cumhuriyet mimarı şehabettin uzluk: Yazıları üzerinden bir değerlendirme
An Early Republican architect Sehabettin Uzluk: An evaluation on his scripts
NESLİHAN ÇİPAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2018
Mimarlıkİstanbul Teknik ÜniversitesiMimarlık Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. VESİLE GÜL CEPHANECİGİL
- Mevzuatta ve yargısal içtihatta şehircilik ilkeleri
Principles of urbanism in legislation and case law
MEHMET YAVUZ BAĞCI