Hemodiyaliz hastalarında ayak refleksolojinin yorgunluk üzerine etkisi: Bir meta analiz çalışması
The effect of foot reflexology on failure in hemodialysis patients: A meta-analysis study
- Tez No: 765226
- Danışmanlar: DOÇ. DR. SEVİL GÜLER
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Hemşirelik, Nursing
- Anahtar Kelimeler: Hemodiyaliz, yorgunluk, refleksoloji, ayak refleksolojisi, meta analiz, Hemodialysis, fatigue, reflexology, foot reflexology, meta analysis
- Yıl: 2022
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Erciyes Üniversitesi
- Enstitü: Sağlık Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Hemşirelik Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 108
Özet
Ayak refleksolojisinin hemodiyaliz hastalarında yorgunluk üzerine etkisini analiz eden bu meta analiz çalışmasında, bu konuda yapılmış birbirinden bağımsız çalışmaların sonuçları birleştirilerek, elde edilen araştırma bulgularının meta analizi yapılmıştır. Hemodiyaliz hastalarında ayak refleksolojisinin yorgunluk üzerine etkisi ile ilgili literatür taraması ''Hemodialysis'', ''foot refleksology'', ''fatigue'' anahtar kelimeleri ve bunların kombinasyonları kullanılarak Pubmed, Cohrane, Google Scholar, Scopus, Sciencedirect, Ovıd Total Access, Ebsco veri tabanlarında 2010-2020 tarihleri arasında yayınlanmış çalışmalar üzerinden literatür taraması yapılmıştır. Araştırmada, Joanna Briggs Institute (JBI) tarafından hazırlanmış olan kalite değerlendirme ölçeği kullanılmıştır. Meta analiz için istatistiksel paket programı Comprehensive Meta Analysis (CMA) kullanılmıştır. Tarama sonrası elde edilen çalışmaların kaydedilmesi ve dublikasyonların ayrılması için Ednote X9 programı kullanılmıştır. Meta analize dahil edilen çalışmaların örneklem sayısı 10'un üzerinde olduğu için Cohen d standardize edilmiş etki büyüklüğü kullanılmıştır. Çalışmamızda yüksek düzeyde heterojenlik bulunduğu için (I2=86,670) rastgele etki modeli kullanılmıştır. Dahil edilme kriteleri doğrultusunda toplam 8 çalışma meta analize dahil edilmiştir. Tüm çalışmaların meta analiz sonucu rastgele etkiler modeline göre ortalama etki büyüklüğünün çok güçlü ve 1,580 (95% CI = 1,075 – 2,085 p = 0.000) olduğu belirlenmiştir. Bu sonuca göre, hemodiyaliz hastalarında ayak refleksolojisinin yorgunluğu azalttığı saptanmıştır. Kullanılan ölçeklere göre yapılan meta analiz sonucunda ortalama etki büyüklüğünün (Qbetween) çok güçlü ve 1,503 (95% CI = 1,275 – 1,735 p = 0.004) olduğu belirlenmiştir. Kullanılan ölçeklerin ortalama etki büyüklüklerine göre etki düzeyinin sıralamasına bakıldığında; ilk sırada Yorgunluğun Çok Boyutlu Değerlendirilmesi (MAF) ölçeğinin olduğu görülmektedir. Uygulanan seans sayılarına göre yapılan alt grup meta analiz sonucunda ortalama etki büyüklüğünün (Qbetween) çok güçlü ve 1,478 (95% CI = 1,210 – 1,747 p = 0.000) olduğu belirlenmiştir. Uygulanan refleksoloji seanslarının ortalama etki büyüklüklerine göre etki düzeyinin sıralamasına bakıldığında; ilk sırada 10 seans uygulanan ayak refleksolojisinin etkinliği olduğu görülmektedir ayak refleksolojisinin yorgunluk üzerine etkisinin belirlenmesinde hastaların haftalık hemodiyaliz sürelerinin arasında anlamlı bir fark olmadığı bulunmuştur (p=0,190). Sonuç olarak hemodiyaliz hastalarında ayak refleksolojisinin yorgunluğu azaltmak amacıyla kullanılabileceği belirlenmiştir.
Özet (Çeviri)
In this meta-analysis study, which analyzes the effect of foot reflexology on fatigue in hemodialysis patients, the results of independent studies on this subject were combined and a meta-analysis of the research findings was made. Literature review on the effect of foot reflexology on fatigue in hemodialysis patients using the keywords“Hemodialysis”,“foot reflexology”,“fatigue”and their combinations, Pubmed, Cohrane, Google Scholar, Scopus, Sciencedirect, Ovid Total Access, A literature review was conducted on studies published in Ebsco databases between 2010-2020. The quality assessment scale prepared by the Joanna Briggs Institute (JBI) was used in the research. Statistical package program Comprehensive Meta-Analysis (CMA) was used for meta-analysis. Ednote X9 program was used to save the studies obtained after scanning and to separate duplicates. Since the sample size of the studies included in the meta-analysis was over 10, the Cohen d standardized effect size was used. Since there was a high level of heterogeneity in our study (I2=86,670), the random effects model was used. A total of 8 studies were included in the meta-analysis in line with the inclusion criteria. As a result of the meta-analysis of all studies, the mean effect size was determined to be very strong and 1.580 (95% CI = 1.075 – 2.085 p = 0.000) according to the random effects model. According to this result, foot reflexology was found to reduce fatigue in hemodialysis patients. As a result of the meta-analysis according to the scales used, it was determined that the average effect size (Qbetween) was very strong and 1.503 (95% CI = 1.275 – 1.735 p = 0.004). Considering the order of the effect level according to the average effect sizes of the scales used; It is seen that the Multidimensional Assessment of Fatigue (MAF) scale is in the first place. As a result of the subgroup meta-analysis based on the number of sessions applied, it was determined that the average effect size (Qbetween) was very strong and 1.478 (95% CI = 1.210 – 1.747 p = 0.000). Considering the order of the effect level according to the average effect sizes of the applied reflexology sessions; It was seen that the effectiveness of foot reflexology applied for 10 sessions in the first place was found to be no significant difference between the weekly hemodialysis durations of the patients in determining the effect of foot reflexology on fatigue (p=0.190). As a result, it has been determined that foot reflexology can be used to reduce fatigue in hemodialysis patient.
Benzer Tezler
- Hemodiyaliz hastalarında ayak refleksolojisi uygulamasının konstipasyona etkisi
The effect of foot reflexology practice in hemodialysis patients on constipation
AMİNE DENİZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2016
NefrolojiKaradeniz Teknik Üniversitesiİç Hastalıkları Hemşireliği Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. SEVİLAY HİNTİSTAN
- Hemodiyaliz hastalarında ayak bileği kol basınç indeksinin,klinik,laboratuvar bulguları, mortalite ve vasküler hastalılarla ilişkisi
Relation of ankle arm pressure index, clinical, laboratory findings, mortality and vascular diseases in hemodialysis patients
EYYÜP AYAS
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2017
NefrolojiSağlık Bilimleri Üniversitesiİç Hastalıkları Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. SAVAŞ ÖZTÜRK
- Hemodiyaliz hastalarında el ve ayak masajının yorgunluk üzerine etkisi
The effect of hand and foot massage on fatigue in hemodialysis patients
SULTAN ÇEÇEN
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
HemşirelikMersin ÜniversitesiHemşirelik Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ DİĞDEM LAFCI
- Hemodiyaliz hastalarında toplam vücut suyunun dielektrik geçirgenlik metodu ile izlenmesi
Monitoring the total body water in hemodialysis patients with dielectrical permeability method
MEHMET AKİF ÖZÇOBAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2010
BiyoteknolojiErciyes ÜniversitesiBiyomedikal Mühendisliği Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. FATMA LATİFOĞLU
- Diyaliz yeterlilik parametrelerinin ayak dolaşım ve cilt üzerine etkilerinin termal kamera bulguları ile karşılaştırılması
Comparison of the effects of dialysis qualification parameters on foot circulation and skin with thermal camera findings
BANU KURBAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
HemşirelikZonguldak Bülent Ecevit Üniversitesiİç Hastalıkları Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ BURÇİN ACUNER