Osmanlı âlimleri Abdurrahmân Karabaşî'nin Karabaş Tecvidi isimli risalesi ile İmam Birgivî'nin Ed-Dürrü'l-Yetîm Fi 'İlmi't-Tecvid isimli risalesinin usul ve muhteva açısından karşılaştırılması
Ottoman scholars Abdurrahmân Karabashî's risala named Karabash Tajwidi and Imam Birgivî's risala named Al-Durru Al-Yatîm Fi 'Ilmi't-Tajwîd's comparasion in terms of method and content
- Tez No: 927895
- Danışmanlar: DR. ÖĞR. ÜYESİ KERİM ÖZMEN
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Din, Religion
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Kocaeli Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Temel İslam Bilimleri Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 103
Özet
Tecvid, Kur'an-ı Kerim'in doğru ve güzel okunması için gerekli kuralları içeren bir ilimdir. Bu alanda Musa b. Ubeydullah el-Hâkânî (ö. 325/937) ile başladığı düşünülen telif süreci günümüze dek devam etmiştir. Osmanlı Dönemi'nde de Müslüman Türk âlimler tarafından önemli tecvid eserleri kaleme alınmıştır. Türkçe olarak kaleme alınan ilk eserlerden biri de Abdurrahman Karabâşi'nin (ö. 904/1498) Karabaş Tecvidi adlı risalesidir. Yazıldığı dönemden bu yana toplum tarafından büyük ilgi görüp okutulan ve okutulmaya da devam eden risale, kaynak eser olma özelliğine sahip, muhtasar bir başucu eseridir. Çalışmamıza konu olan diğer tecvid eseri de Birgivî Mehmed Efendi'nin (ö. 981/1573) ed-Dürrü'l-yetîm fî 'İlmi't Tecvid adlı risalesidir. Gayet muhtasar olan bu eser de tecvid ilminde önemli kaynaklardandır. Yazıldıkları dönemden günümüze dek büyük ilgi gören bu iki risalenin de muhtasar birer kaynak eser olması, müelliflerinin Türk olması ve diğer sebeplerin yanında, daha önce iki risalenin de mukayeseli bir çalışmaya konu edilmemiş olması üzerine; eserlerin usul ve muhtevasını, içerdikleri konulara yaklaşımını ve diğer özelliklerini değerlendirerek incelemek amacıyla bu araştırma yapılmıştır. Çalışmada öncelikle müelliflerin hayatı ve eserleri, mezkûr risalelerin önemi ve etkileri ile üzerine yapılan çalışmalar hakkında bilgi verilmiş, iki risale metinleri üzerinde çalışılarak tercümeleri ile ek olarak verilmiştir. Ana konu olarak; risalelerin usul ve muhteva özellikleri, benzerlik ve farklılıkları, tecvid konularına yaklaşımları, sıralamaları, ortak konu anlatımları ve örnekleri mukayese yöntemi kullanılarak değerlendirilmeye çalışılmıştır.
Özet (Çeviri)
Tajweed is an 'ilm that includes the rules necessary for the correct and nicely recitation of the Holy Quran. Tajweed has a very important position at every stage of Qur'anic education. The writing process in this field, which is thought to have started with Musa b. Ubaydullah al-Hāqānī (d. 325/937), has continued until today. During the Ottoman period, important tajwid works were written by Muslim Turkish scholars. One of the first works written in Turkish was Qarabash Tajwidi by Abdurrahmān Qarabashī (d. 904/1498). It has attracted great interest by the scholars since the period it was written. It is also a concise source and hand book. The other tajwid work that is the subject of our study is Birgivî Mehmed Efendi's (d. 981/1573) resalah entitled al-Durr al-Yatîm fî 'Ilmi't-Tajwid. This work, which is quite mukhtasar, is also one of the important source works of tajwid. It also has attracted great interest from the period they were written until today. This study was conducted in order to closely examine the methods and contents of this two works, their approaches to the subjects and other features, as well as the reasons such as the fact that both works are abbreviated, their authors are Turkish, and no comparison has been made before for them. In the study, first of all, information about the life and works of the authors, the importance and effects of these risalas and the studies on them were given. The texts of the two risalas have been studied and their translations are given as an appendix. As the main subject; the method and content features, similarities and differences of the risalas, their approaches to tajweed subjects, their order, common subject narratives and examples were tried to be evaluated by using the comparison method.
Benzer Tezler
- Understanding a sixteenth-century Ottoman scholar-bureaucrat: Ali̇ b. Bali̇ (1527-1584) and his biographical dictionary al-ʻİqd al-Manzum fi̇ Dhi̇kr Afazil al-Rum
Bir 16. yüzyıl Osmanlı alim-bürokratını anlamak: Ali b. Bali (1527-1584) ve biyografi sözlüğü el-ʻİkdü'l-Manzûm fî Zikri Efâzi'r-Rûm
GÜRZAT KAMİ
Yüksek Lisans
İngilizce
2015
Tarihİstanbul Şehir ÜniversitesiTarih Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. ABDURRAHMAN ATÇIL
- Koca Râgıb Paşa'nın Arûz Risâlesi adlı eserinin tahkik ve tahlili
Examination and analysis on the prosody pamphlet of Koca Râgib Pasha
YASİN DURSUN
Yüksek Lisans
Türkçe
2014
Dilbilimİstanbul ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ABDURRAHMAN ÖZDEMİR
- Osmanlı Devleti'nin kuruluşundan Fatih devri sonuna kadar geçen dönemde Arapça belagata dair eser yazan Osmanlı-Türk alimleri
Başlık çevirisi yok
MEHMED SAMİ BENLİ
Yüksek Lisans
Türkçe
1991
Doğu Dilleri ve Edebiyatıİstanbul ÜniversitesiArap Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. AHMET SUBHİ FURAT
- Abdurrahmân Abdî Paşa'nın Müfîd adlı eseri (1-35a varakları arası inceleme- metin)
The work called as Mufid of Abdurrahman Abdi Pasa (The soils between 1-35a study-text)
BÜŞRA KARACAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2015
Türk Dili ve EdebiyatıKaradeniz Teknik ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. MUCAHİT KAÇAR
- Cemâluddîn el-Hısnî'nin el-keşf 'an ahkâmi'l-hemze fi'l-vakfi'l-hişâm ve hamza isimli eserinin tahkik ve tahlili
The verification and analysis of Cemâluddîn al-Hisnî's work 'el-keşf 'an ahkâmi'l-hamza fi'l-vakfi'l-hişâm ve hamzah
MAHMUT AY
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Eğitim ve ÖğretimBingöl ÜniversitesiKur’an-ı Kerim Okuma ve Kıraat İlmi Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ SAHİP AKTAŞ