Üstbiliş ile psikolojik belirtiler arasındaki ilişki: Aleksitiminin rolü
The relationship between metacognition and psychological symptoms: The role of alexithymia
- Tez No: 765586
- Danışmanlar: DR. ÖĞR. ÜYESİ DENİZ ŞARLAK
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Psikoloji, Psychology
- Anahtar Kelimeler: Üstbiliş, Psikolojik Belirtiler, Aleksitimi, Metacognition, Psychological Symptoms, Alexithymia
- Yıl: 2022
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Maltepe Üniversitesi
- Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Psikoloji Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Klinik Psikoloji Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 105
Özet
Bu çalışmanın amacı, üstbiliş ile psikolojik belirtiler arasındaki ilişkide aleksitiminin aracı rolünü incelemektir. Gerekli etik izinler alındıktan sonra yaşları 18-79 arasında değişen 453 (292 kadın, 161 erkek) katılımcıdan oluşan klinik olmayan bir örneklemle araştırma gerçekleştirilmiştir. Katılımcılardan araştırmaya gönüllü katılımlarını içeren Bilgilendirilmiş Onam Formu ile yazılı bir onay alındıktan sonra araştırmaya katılmayı kabul eden kişilere Demografik Bilgi Formu, Üstbiliş Ölçeği-30, Kısa Semptom Envanteri ve Toronto Aleksitimi Ölçeği-20 uygulanmıştır. Araştırmanın bulgularında, üstbilişin aleksitimi ve psikolojik belirtiler ile aleksitiminin de psikolojik belirtiler ile pozitif yönde anlamlı ilişkili olduğu belirlenmiştir. Aynı zamanda üstbilişin aleksitimi ile psikolojik belirtiler üzerinde, aleksitiminin de psikolojik belirtiler üzerinde yordayıcılığı olduğu belirlenmiştir. Demografik özelliklere ait farklılıklar incelendiğinde üstbiliş faktörlerinden kontrol edilemezlik-tehlikenin cinsiyete ve yaşa göre anlamlı olarak farklılaştığı belirlenmiştir. Psikolojik belirtilerin toplam puanı ve tüm alt boyutlarının yaşa göre anlamlı olarak farklılaştığı bulunmuştur. Aleksitimi toplam puanının yaş ve yaş ile cinsiyetin etkileşimine, duyguları tanıma güçlüğü ile duyguları söze dökme güçlüğü alt boyutlarının ise yaşa göre anlamlı olarak farklılaştığı tespit edilmiştir. Son olarak üstbiliş ile psikolojik belirtiler arasındaki ilişkide aleksitiminin aracı rolü olduğu belirlenmiştir.
Özet (Çeviri)
The aim of this study is to examine the mediating role of alexithymia in the relationship between metacognition and psychological symptoms. After obtaining the necessary ethical permissions, the study was conducted with a non-clinical sample of 453 (292 female, 161 male) participants aged between 18-79. Demographic Information Form, Metacognition Questionnaire-30, Brief Symptom Inventory and Toronto Alexithymia Scale-20 were applied to the people who agreed to participate in the research after obtaining written consent from the participants with the 'Informed Consent Form', which includes their voluntary participation in the research. In the findings of the study, it was determined that metacognition was significantly related to alexithymia and psychological symptoms, and alexithymia was significantly related to psychological symptoms. Moreover, it was determined that metacognition was a predictor of alexithymia and psychological symptoms, and alexithymia was a predictor of psychological symptoms. When the differences in demographic characteristics were examined, it was determined that uncontrollability and danger, which are metacognitive factors, differed significantly according to gender and age. It was found that all sub-scales and total score of psychological symptoms differed significantly according to age. It was determined that the alexithymia total score and the sub-scales of difficulty in recognizing emotions and difficulty in verbalizing emotions differed significantly according to age. Finally, it has been determined that alexithymia has a mediating role in the relationship between metacognition and psychological symptoms.
Benzer Tezler
- Psikolojik belirtiler ve erken dönem uyum bozucu şemalar arasındaki ilişki: Üstbiliş ve duygu düzenlemenin rolü
The relationship between psychological symptoms and early maladaptive schemas: The role of metacognition and emotion regulation
DENİZ TÜRK KIVANÇ
- Examination of metacognitive factors in relation to anxiety and depressive symptoms: A cross-cultural study
Üstbilişsel faktörlerin kaygı ve depresyon semptomları açısından incelenmesi: Kültürlerarası bir çalışma
ADVİYE ESİN YILMAZ
Doktora
İngilizce
2007
PsikolojiOrta Doğu Teknik ÜniversitesiUygulamalı Psikoloji Ana Bilim Dalı
DOÇ.DR. TÜLİN GENÇÖZ
- Kişisel travmatik yaşantı ve ikincil travmatik stres belirtileri ile varoluşsal kaygı ve ontolojik iyi oluş arasındaki ilişkide üstbilişsel inançların aracı rolünün incelenmesi
Examining the mediatory role of metacognitive beliefs in the relationship between personal traumatic experience and secondary traumatic stress symptoms and existential anxiety and ontological well-being
ECE CÖMERTPAY
- Çocukluk çağı travmalarının, üstbiliş işlevlerinin ve bilişsel duygu düzenleme stratejilerinin obsesif kompulsif belirtileri üzerindeki yordayıcı rolü
Predictor role of childhood traumas, metacognitive functions and cognitive emotion regulation strategies on obsessive-compulsive symptoms
ELİF ÇALIŞKAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
PsikolojiAnkara Yıldırım Beyazıt ÜniversitesiPsikoloji Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. HALİME ŞENAY GÜZEL
- Şubat 2023 Kahramanmaraş merkezli depremlerde kayıp yaşamış yetişkin bireylerde yas sürecinin, psikolojik dayanıklılık ve üstbilişi yordaması
The prediction of grief process, psychological resilience, and metacognition in adult individuals who experienced loss in the february 2023 Kahramanmaraş-centeredearthquakes
HAYAT YAPAR
Yüksek Lisans
İngilizce
2024
Yakın Doğu ÜniversitesiKlinik Psikoloji Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. HANDE ÇELİKAY SÖYLER