13.yüzyılda minai tekniğinde uygulanmış seramiklerde minyatür etkileri ve özgün tasarımlar
Miniature effects and original designs on ceramics applied in the 13th century with minai technique
- Tez No: 766880
- Danışmanlar: DOÇ. FİLİZ ADIGÜZEL
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Güzel Sanatlar, Fine Arts
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2022
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Dokuz Eylül Üniversitesi
- Enstitü: Güzel Sanatlar Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Geleneksel Türk Sanatları Ana Sanat Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 131
Özet
Selçuklu dönemi seramik ve minyatür sanatçıları kompozisyon ve tasarımlarını oluştururken, nakkaşların hazırlamış olduğu kompozisyonlardan haberdar olup birbirlerinden etkilenmektedirler. Devlet sisteminde siyasi, sosyal ve kültürel yapının oturmuş olduğu buradan anlaşılmaktadır. Üslup birliğinin belirginleştiğinin önemli bir özelliği olması nedeni ile minai tekniğindeki seramiklerde kullanılan kompozisyon ve desenlerle o dönemdeki edebi, tıp konulu vb. eserlerden günümüze ulaşan yazmalardaki minyatürlerde aynı simgesel veya form, biçim benzerlikleri açısından aynı şekildeki, aynı renkteki figürler, doğa unsurları kullanılmıştır. Bu da bir üslup birliğinin olduğunu göstermektedir. Selçuklu dönemindeki sanatsal form, biçim ve simgesel anlamları hemen hemen aynıdır. Selçuklu döneminde üretilen minai tekniğindeki seramikler ve minyatürlerindeki bu benzerlikler tez konusunun belirlenmesinde etken sebeplerden biri olmuştur. Tezin hazırlık aşamasında önce konuya ilişkin araştırmalar yapılmıştır. Her iki sanat için bilgiler toplanmış ve kitap kaynakları, internet kaynakları, tez ve makaleler ile müzelerdeki eserler incenlemiştir. Bu araştırma yapılırken ana başvuru kaynakları olarak dünyanın pek çok müzesinde ve Türkiye'deki müzelerde yer alan Selçuklu seramikleri ve kitap yazmaları görülebilir ve fotoğraflanabilirdi fakat dönem olarak pandemi dönemine denk gelmesi nedeniyle böyle bir araştırma yapılması pek mümkün olamadı. Aynı zamanda pandemi sayesinde pek çok müze koleksiyonlarını internet aracılığı ile çevrimiçi dijital ortamda ulaşılabilmeyi olanaklı kıldığından ilk olarak görsel araştırmasına başlandı. Victoria and Albert Müzesi, British Müzesi, Paris Bibliotheque Nationale müzesinin çevrimiçi dijital ortamda kataloglarına girilerek görseller tarandı. İkincil kaynak olarak Türkçe kaynaklardan Selçuklu seramikleri ile ilgili yayın yapmış Rüçhan Arık, Gönül Öney, Sitare Turan Bakır'ın kitapları incelenmiştir. Selçuklu dönemi minyatürleri ile ilgili yayın yapmış, Oya Pancaroğlu, Filiz Çağman ve Zeren Tanındı'nın kitapları kaynak olarak kullanılmıştır. Daha sonrasında bu kitaplardaki ve müzelerdeki seramik ve minyatür görselleri tarihlerine, hükümdarlarına göre incelenerek sınıflandırılmıştır. Görsel sınıflandırma sonrasında seramik ve minyatür eserlerde karşılaştırmalar yapılmıştır. Bu kompozisyon kurgularından insan figürleri, hayvan figürleri ve bitkisel motiflerde benzerlikler görülmüştür. Sınıflandırma yapıldıktan sonra görsellerdeki dikkat çekici benzerlikler bulunduğu yerden çekip yakınlaştırarak sınıflandırma ile iki sanat dalında da üslup birliğinin olduğu, biçim ve kompozisyonlar oluşturulurken sanatçıların birbirlerinden haberdar olduğu ve iletişim halinde olduklarını gösteren sonuçlar ortaya çıkmıştır. Tez konusu, '13.Yüzyılda Minai Tekniğinde Uygulanmış Seramiklerde Minyatür Etkileri ve Özgün Tasarımlar' olarak belirlenmiştir. Tez çalışması kapsamında seçilmiş minai tekniğindeki seramiklerde ve yazma eserlerdeki minyatürlerin süsleme programlarının benzerliklerine ulaşılması amaçlanmıştır. Tez çalışması uygulama tezi olduğu için yapılan görsel araştırma sonucunda sıraltı tekniğinde, kompozisyon geçmişi tekrar etmeden, bugünün anlayışında yeni büyük bir tasarım yapılmıştır. Gelecekte bu alanda akademik olarak araştırma yapmak isteyenlere gelenekselin izinde aynı zamanda çağdaş sanatın ışığında görselleştirme anlayışını temel ilke olarak kabul ederek yeni tasarım önerileri sunmak ve saygınlığını koruyarak nesilden nesile devam edecek kültürel bir referans bir kaynak haline getirmektir. Tez üç bölümden oluşturulmuştur. Tez çalışmasının birinci bölümünde 'Selçuklular Döneminde Minyatür ve Seramik Sanatı' başlığı adı altında Minyatür Sanatı ve Seramik Sanatı anlatılmıştır. Selçuklu Dönemindeki Seramik Sanatı tekniklerinden Minai tekniğindeki seramiklerine ve Minyatür Sanatı örneklerine yer verilmiştir. Tez çalışmasının ikinci bölümünde 'Selçuklu Dönemi Minyatür Sanatında ve Minai Seramiklerde Görülen Figürler Ve Üslup Özellikleri' araştırılarak görsellerdeki insan figürleri, hayvan figürleri ve bitkisel motifler olarak sınıflandırılarak yapılarak buradaki benzerliklere dikkat çekilmek istenilmiştir. Tez çalışmasının üçüncü bölümünde 'Yeni Tasarımlar ve Uygulama' aşamasında ise incelenen minyatürlerin ve minai tekniğindeki seramiklerin teknik ve üslup özelliklerinden yola çıkılarak sıraltı tekniğinde, sekiz adet farklı çaplardaki dairesel formlardaki seramikler üzerine boyama yapılarak yeni büyük bir tasarım gerçekleştirilmiştir.
Özet (Çeviri)
While the ceramic and miniature artists of the Seljuk period were creating their compositions and designs, they were aware of the compositions prepared by the muralists and were influenced by each other. It can be understood from this that the political, social and cultural structure is settled in the state system. Because it is an important feature of the stylistic unity, the compositions and patterns used in the ceramics in the minai technique and the literary, medical themes of that period, etc. In the miniatures in the manuscripts that have survived from the works, the same symbolic or form, figures of the same color and nature elements were used in terms of form similarities. This shows that there is a stylistic unity. The artistic form, form and symbolic meanings of the Seljuk period are almost the same. These similarities in the ceramics and miniatures in the minai technique produced in the Seljuk period have been one of the effective reasons for determining the thesis topic. In the preparation phase of the thesis, researches on the subject were done beforehand. Information was collected for both arts and book sources, internet resources, theses and articles and works in museums were examined. While this research was being conducted, Seljuk ceramics and book manuscripts in many museums of the world and museums in Turkey could be seen and photographed as the main reference sources, but it was not possible to conduct such a research due to the period coinciding with the pandemic period. At the same time, visual research was started for the first time, as it made it possible to access the collections of many museums online, digitally, thanks to the pandemic. The visuals were scanned by entering the online digital catalogs of the Victoria and Albert Museum, the British Museum, and the Paris Bibliotheque Nationale museum. As a secondary source, the books of Rüçhan Arık, Gönül Öney and Sitare Turan Bakır, who have published on Seljuk ceramics from Turkish sources, have been examined. He published about the miniatures of the Seljuk period, and the books of Oya Pancaroğlu, Filiz Çağman and Zeren Tanindı were used as sources. Later, the ceramic and miniature images in these books and museums were examined and classified according to their dates and rulers. After visual classification, comparisons were made in ceramic and miniature works. Similarities were observed in human figures, animal figures and plant motifs from these compositions. After the classification was made, the results showed that there was a stylistic unity in both branches of art, and that the artists were aware of each other and were in communication while creating the forms and compositions, by pulling the remarkable similarities in the visuals and zooming in on them. The thesis topic has been determined as 'The Effects of Miniatures and Original Designs on Ceramics Applied in the 13th Century with the Minai Technique'. Within the scope of the thesis, it is aimed to reach the similarities of the decoration programs of the miniatures in the ceramics and manuscripts in the selected minai technique. Since the thesis is an application thesis, as a result of the visual research, a new great design has been made in today's understanding in the underglaze technique, without repeating the composition past. To offer new design proposals to those who want to do academic research in this field in the future, in the light of traditional art and in the light of contemporary art, to offer new design proposals and to make it a source of cultural reference that will continue from generation to generation by preserving its prestige. The thesis is composed of three parts. In the first part of the thesis, Miniature Art and Ceramic Art are explained under the title of 'Miniature and Ceramic Art in the Seljuk Period'. Ceramics in the Minai technique, one of the Ceramic Art techniques in the Seljuk Period, and examples of Miniature Art are included. In the second part of the thesis, 'Figures and Style Features in the Miniature Art of the Seljuk Period and Minai Ceramics' were investigated and the human figures in the images were classified as animal figures and plant motifs, and it was desired to draw attention to the similarities here. In the third part of the thesis, in the 'New Designs and Application' stage, a new large design was realized by painting on eight circular ceramics of different diameters in the underglaze technique, based on the technical and stylistic features of the miniatures examined and ceramics in the minai technique.
Benzer Tezler
- John Fowles as a postmodernist: An analysis of Fowles's fiction within metafictional theories
Başlık çevirisi yok
SERPİL OPPERMANN TUNÇ
Doktora
İngilizce
1987
İngiliz Dili ve EdebiyatıHacettepe Üniversitesiİngiliz Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
DOÇ.DR. OYA BATUM
- Erzincan Müzesinde bulunan XII.-XIV. yüzyıl seramikleri
Ceramics in Erzincan Museum from XII.-XIV. centruies
TURGAY POLAT
Yüksek Lisans
Türkçe
2014
Sanat TarihiAtatürk ÜniversitesiSanat Tarihi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. HÜSEYİN YURTTAŞ
- Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti müzelerinde bulunan Bizans dönemi seramikleri
Byzantine pottery in the museums of Turkish Republic of Northern Cyprus
ELİF ÜNSAL
Yüksek Lisans
Türkçe
2005
Sanat TarihiEge ÜniversitesiBizans Sanatı Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. LALE DOĞER
- Sâkıb Dede divanında Mevlânâ ve Mevlevîlik unsurları
Mevlânâ and Mevleviyeh factors of Sakib Dede's divan
EMİNE GÖRMEZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Türk Dili ve EdebiyatıGaziantep ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ GÜLŞAH GAYE FİDAN
- Mevlana'nın ve Montaıgne'in yapıtlarında kendini tanıma, hoşgörü ve evrensellik
Self-knowledge, tolerance and universality in the works of Mevlana and Montaigne
HİLAL DEMİRAY
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
Fransız Dili ve EdebiyatıAnkara Hacı Bayram Veli ÜniversitesiFransız Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. TÜLİN KARTAL GÜNGÖR