Burhânüddîn en-Nesefî'nin Allah anlayışı -İsimler ve sıfatlar-
Burhanuddin en-Nasafi's God understanding -Names and attributes-
- Tez No: 768487
- Danışmanlar: DR. ÖĞR. ÜYESİ İSMAİL YÜRÜK
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Din, Religion
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2022
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Çukurova Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 386
Özet
İslâm düşünce tarihinde erken dönemlerden itibaren ilâhî sıfatlarla ilgili birtakım tartışmalar yapılmıştır. Müslüman coğrafyanın zamanla Ortadoğu ve diğer bölgelere yayılıp genişlemesi, fethedilen bölgelerdeki farklı din ve kültürlerle bir arada yaşamayı gerekli kılmıştır. Bu bağlamda insanlar mensubu oldukları kültüre göre bir din ve Allah inancına sahip olmuşlardır. Çalışmamız, isbât-ı vâcib (Allah'ın varlığı ve birliğinin ispatı), zât, isim ve sıfat konularını Eş'arî geleneğe mensup Burhânüddîn en-Nesefî'nin (ö. 687/1289) düşüncelerinden hareketle ortaya koymayı amaçlamakta ve bu çerçevede Nesefî'nin nasıl bir Allah anlayışına sahip olduğunu konu edinmektedir. Ayrıca ulûhiyyet tasavvurunun tarihsel arka planı ve kelâm ekollerinin ilgili düşüncelerini inceledikten sonra Nesefî'nin bu tartışmaların neresinde durduğunu tespit etmeye çalışmaktadır. Bunu yaparken ilâhî sıfatlarla ilgili ayrıntılara ve mezheplerin konuyla ilgili görüşlerine detaylı bir şekilde girilmeden Nesefî merkeze alınarak derinlemesine bir yöntem takip edilmiştir. Nesefî'nin“Allah anlayışını”irdeleyen bu çalışma, giriş, sonuç ve dört bölümden oluşmaktadır. Giriş bölümünde araştırmanın konusu, önemi, amacı, yöntemi ve kaynaklarının yanı sıra Nesefî'nin hayatı, ilmî kişiliği, yaşadığı dönem ve coğrafyanın siyasî, sosyal, ilmî ve kültürel karakteristiği hakkında bilgi verilmiştir. Birinci bölümde; Nesefî'nin isbât-ı vâcib ile ilgili kullandığı ontolojik ve kozmolojik deliller ele alınmıştır. İkinci bölümde; Nesefî'nin Allah'ın isimleri, isim-müsemmâ ve isim-sıfat ilişkisi, isimlerin tasnîfi, isimlerin tevkîfî ya da kıyâsîliği, ism-i a'zam, kelime-i tevhîd ve esmâ-i hüsnâ konularına ilişkin düşünceleri değerlendirilmiştir. Üçüncü bölümde; zevâid (Allah hakkında kullanılıp kullanılmaması tartışmalı olan kavramlar) ve esmâ-i zât tartışmalarına değinilmiştir. Dördüncü bölümde ise Nesefî'nin Allah'ın sıfatları, sıfatların tasnîfi, sıfatlara delâlet eden lafızlar, rü'yetullâh, hüsün ile kubuh ve Allah'ın fiillerinde 'illet konuları ile ilgili yaklaşımı analiz edilmiştir. Sonuç bölümünde de Nesefî'nin nasıl bir Allah düşüncesine sahip olduğu ortaya konmuştur.
Özet (Çeviri)
There have been some discussions about divine attributes since early periods in the history of Islamic thought. The spread and expansion of the Muslim geography in the Middle East and other regions over time made it necessary to live together with different religions and cultures in the conquered regions. In this context, people have acquired a religion and belief in Allah according to the culture they belong to. Our study aims to reveal the issues of proof of the existence and unity of Allah, the essence/self, the name and the attributes, based on the thoughts of Burhanuddin an-Nasafī, (d. 687/1289), who a member of the Ash'ari tradition, and in this regard, Nasafī's it is about what kind of understanding God has. In addition, after examining the historical background of the idea of divinity and the related thoughts of theological schools, it tries to determine where Nasafī stands in these discussions. While doing this, an in-depth method was followed by focusing on Nasafī without going into the details of divine attributes and the views of the sects on the subject in detail. This study, which examines Nasafī's“understanding of God”, consists of introduction, conclusion and four chapters. In the introduction part, besides the subject, importance, purpose, method and sources of the research, information about Nasafī's life, scientific personality, the period in which he lived and the political, social, scientific and cultural characteristics of the geography are given. In the first part; Ontological and cosmological evidences used by Nasafī about demonstration of necessary being are discussed. In the second part; Nasafī's thoughts on the names of Allah, the name-musamma and the name-attribute relationship, the classification of the names, the tawkîf or qiyasism of the names, the ism-i a'zam, kalima-i tawhid and asmâ-i husnâ his thoughts on the issues ofwere evaluated. In the third chapter; zavâid (concepts that are debatable whether to be used about Allah) and asmâ-i zât are discussed. In the fourth chapter; Nasafī's approach to Allah's attributes, classification of attributes, words indicating attributes, ru'yetullâh and ef'âlullâh (husin and kubuh) are analyzed. In the conclusion part, it is revealed that Nasafī has a God idea that combines theology and mysticism, which puts the Ash'ari doctrine in the center, but also puts forward different ideas.
Benzer Tezler
- كَشفُ الحَقَائِقِ وشَرحُ الدَّقَائِقِ مِن تَفسِيرِ كَلَامِ اللّهِ العَزِيزِ للإمام برهان الدِّين النَّسفيُّ(ت:687هـ) مِن أول سورة المجادلة إلى آخر سورة الصف. (دراسة وتحقيق)
İmâm Burhâneddîn En-Nesefi'nin (Ö. 687 H.) 'Keşfu'l-Hakâik ve Şerhu'l-Dekâik min Tefsîr Kelami'l-Lallahi el-Azîz' adlı tefsirinin tahkîki ve incelenmesi (Mücâdele süresinden Saf süresine kadar)' tahkik ve dirâse / An interpretation of Ibn Arabi's decrees of the Koran with customary
AHMED ABDULWAHHAB HAMAD
Yüksek Lisans
Arapça
2022
DinYalova ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ AHMET ALABALIK
- كشف الحقائق وشرح الدقائق من تفسير كلام الله العزيز للامام برهان الدين النسفي (ت687هـ) من اول سورة الجمعة الى اخر سورة التحريم (دراسة وتحقيق)
İmam Burhanelddin Elnasfi'nin (T:687 H) Cuma suresinin başlangıcından Eltahrim suresinin sonuna kadar Aziz Olan Allah'ın Kelamının tefsirinde gerçekleri ortaya çıkarmak ve detayları açıklamak. (Çalışma ve Soruşturma)
BARAA ISMAEL ABDULLAH ABDULLAH
Yüksek Lisans
Arapça
2021
DinÇankırı Karatekin ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ ERCAN ÇELİK
- التجنيس والمزيد' للإمام برهان الدين المرغيناني دراسة وتحقيق: من كتاب النكاح إلى نهاية باب الظهار'
Burhânüddîn el-Mergînânî'nin 'et-Tecnîs ve'l-Mezîd' adlı eserinin nikâh kıtabının başlangıcından zıhâr babının sonuna kadar tahkik ve değerlendirmesi / Critical edition and analysis of 'at-Tajnis va'l-Mazid' of Burhān al-Dīn al-Marghīnānī: From the beginning of the book of 'Marriage' to the end of the chapter of 'zıhar'
İSMAİL KADİROĞLU
Yüksek Lisans
Arapça
2024
Dinİstanbul Sabahattin Zaim ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. MOHAMMAD HAMMAM ABDELRAHIM MELHEM MOHAMMAD HAMMAM ABDELRAHIM MELHEM
- دراسة وتحقيق لكتاب 'التجنيس والمزيد' للإمام برهان الدين المرغيناني: من بداية كتاب البيوع إلى نهاية كتاب القسمة
Burhânüddîn el-Mergînânî'nin 'et-Tecnîs ve'lMezîd' adlı eserinin tahkik ve değerlendirmesi: Büyû' kitabının başlangıcından Kısmet kitabının sonuna kadar
AHMET İSA
Yüksek Lisans
Arapça
2024
Dinİstanbul Sabahattin Zaim ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. MOHAMMAD HAMMAM ABDELRAHIM MELHEM
- Hidaye'de icmai hükümler
Icma provisions i̇n Hi̇daya
MUHAMMED KÖKSAL AVCI
Yüksek Lisans
Türkçe
2014
DinCumhuriyet ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. HAKKI AYDIN
- تحقيق ودراسة من 'باب طلاق المريض إلى باب الاستيلاء' من كتاب تحفة الأخيار على الدر المختار لأبي الصفا برهان الدين إبراهيم بن مصطفى الحلبي
Burhaneddin İbrahim b. Mustafa el-Halebinin Tuhfetü'l-Ahyar Ale'd-Dürri'l-Muhtar isimli eserinin 'Talâkü'l-Merîz' babından 'el-İstîlâ' babına kadar tahkik ve incelemesi / 'An investigation and study from the chapter of divorce of the patient to the chapter of seizure' from the book 'Tuhfat al-Akhayyar Ala al-Dur al-Mukhtar' which was written by Abu al-Safa Burhan al-Din Ibrahim bin Mustafa al-Halabi
BASHIR NASHED
Yüksek Lisans
Arapça
2020
Dinİstanbul Sabahattin Zaim ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ EL HASSEN SID AHMED EL HABIB