Doğrudan yabancı yatırımların çevresel kirliliğe etkisi: 1970-2020 dönemi Türkiye örneği
The effect of foreign direct investments on environmental pollution: The Türkiye case for the period 1970-2020
- Tez No: 769042
- Danışmanlar: DOÇ. DR. SALİH TÜREDİ
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Ekonomi, Economics
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2022
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Recep Tayyip Erdoğan Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: İktisat Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 91
Özet
Doğrudan yabancı yatırımlar yapıldıkları ülkelerde sermaye birikimi, istihdam, verimlilik ve dış ticaret vb. gibi göstergeler üzerinde pozitif etkiler yaratarak ekonomik büyüme ve kalkınma sürecinde itici bir güç oluşturmaktadır. Bundan dolayı, özellikle gelişmekte olan ülkeler daha çok doğrudan yatırım çekebilmek için çabalamaktadırlar. Fakat, söz konusu yatırımların yukarıda sıralanan olumlu etkilerinin yanında, ev sahibi ülkelerde çevresel kirliliği artırmak gibi olumsuz etkileri de bulunmaktadır. Şöyle ki; ev sahibi ülkelerin (bunlar genellikle gelişmekte olan ülkelerdir) yabancı yatırım giriş-lerini artırmak amacıyla seçici olmayan oldukça esnek çevresel politikalar uygulaması, uluslararası şirketlerin kirli üretim süreçlerini bu ülkelere transfer ederek çevresel kali-teyi bozmalarına, diğer bir deyişle çevresel kirliliği artırmalarına imkan sağlamaktadır. Bununla birlikte, teorik literatürde doğrudan yabancı yatırımların çokuluslu şirketlerin sahip olduğu gelişmiş ve temiz teknolojiler ile çevre dostu uygulamaların yayılımında etkin rol oynayarak ev sahibi ülkelerde çevresel kirliliği azalttığı da ileri sürülmektedir. Doğrudan yabancı yatırımların çevresel kirliliğe etkileri konusunda yukarıda değinilen teorik tartışmaların, söz konusu etkilerin farklı ülke ve ülke grupları için ekonometrik olarak analiz edildiği ampirik iktisat literatüründe de mevcut olduğu gözlenmektedir. Gelişmiş zaman serisi teknikleri kullanılarak yapılan bu çalışmada, 1970-2020 döneminde Türkiye için doğrudan yabancı yatırımların çevresel kirliliğe etkisi ampirik olarak araştırılmıştır. Çevresel kirliliğin göstergesi olarak kişi başı CO2 emisyonlarının dikkate alındığı analizden elde edilen ampirik bulgulara göre; (i) Türkiye'de doğrudan yabancı yatırımlar ile çevresel kirlilik arasında uzun dönemli bir ilişki bulunmaktadır. (ii) Doğrudan yabancı yatırım girişleri uzun dönemde CO2 emisyonlarını, dolayısı ile çevresel kirliliği artırıcı bir etki yaratmaktadır. (iii) Doğrudan yabancı yatırım girişleri ile çevresel kirlilik arasında çift yönlü bir nedensellik vardır. Bu bulgulardan hareketle; doğrudan yabancı yatırımlara yönelik politikalarda bu yatırımların çevresel etkilerinin de dikkate alınması ve kirliliği artırıcı yatırımların caydırılması gerektiği söylenebilir.
Özet (Çeviri)
Foreign direct investments constitute a driving force in the process of economic growth and development in the countries where they are made, by creating positive effects on indicators such as capital accumulation, employment, productivity, and foreign trade, etc. Thus, especially developing countries strive to attract more foreign direct investments. In addition to the positive effects mentioned above, however, these investments also have negative effects such as increasing environmental pollution in host countries. Namely; the implementation of non-selective and highly flexible environmental policies so as to increase foreign direct investment inflows by host countries (usually developing countries) enable international companies to transfer their dirty production processes to these countries, thereby deteriorating environmental quality, in other words, increasing environmental pollution. Conversely, in the theoretical literature it is argued that foreign direct investments reduce environmental pollution in host countries by playing an effective role in the spread of advanced and clean technologies and environmentally friendly practices which multinational companies have. It is observed that the above-mentioned theoretical discussions concerning the effects of foreign direct investments on environmental pollution are analyzed econometrically for different countries and country groups and also exist in the empirical economics literature. In this study, which was carried out employing advanced time series techniques, the effect of foreign direct investments on environmental pollution for Türkiye in the 1970-2020 period is investigated empirically. According to the findings obtained from the analysis in which CO2 emissions per capita are taken into account as an indicator of environmental pollution; (i) There is a long-term relationship between foreign direct investment inflows and environmental pollution in Türkiye. (ii) Foreign direct investment inflows cause an increase in CO2 emissions and thus environmental pollution in the long run. (iii) There is a bidirectional causality between foreign direct investment inflows and environmental pollution. Based on these findings, it can be expressed that the environmental effects of these investments should be considered while determining the policies for foreign direct investments, and investments that increase pollution should be deterred.
Benzer Tezler
- Assessment of urbanization history of Addis Ababa city, Ethiopia
Addıs Ababa cıty, Ethıopıa'nın kentleşme tarihinin değerlendirilmesi
ABDURAHMAN HUSSEN YIMER
Yüksek Lisans
İngilizce
2023
Şehircilik ve Bölge PlanlamaMersin ÜniversitesiŞehir ve Bölge Planlama Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ALİ CENAP YOLOĞLU
- Kirlilik sığınağı hipotezinin Türkiye açısından test edilmesi
Testing the pollution haven hypothesis from Turkey's perspective
FİRDEVS NUR HAM
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
EkonomiNuh Naci Yazgan Üniversitesiİktisat Ana Bilim Dalı
PROF. DR. EMİNE KILAVUZ
- Revisiting the FDI-CO2 emissions nexus within the n-ekc framework: Evidence from East African countries
N-ekc bünyesinde DYY-CO2 emisyonları bağlantısının yeniden gözden geçirilmesi çerçeve: Doğu Afrika ülkelerinden kanıtlar
AHMED DAHIR AHMED
Yüksek Lisans
İngilizce
2024
Ekonomiİstanbul Ticaret Üniversitesiİktisat (İngilizce) Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ GODWIN OLASEHINDE WILLIAMS
- Sürdürülebilir kalkınma: G7 ülkelerinin ekonomik büyüme, doğrudan yabancı yatırımlar ve çevre kirliliği açısından incelenmesi (1991-2014)
Sustainable development: Examination of g7 countries in terms of economic growth, foreign direct investments and environmental pollution (1991-2014)
SEHER SULUK
Doktora
Türkçe
2021
EkonomiNevşehir Hacı Bektaş Veli Üniversitesiİktisat Ana Bilim Dalı
PROF. SERDAR ÖZTÜRK
- Doğrudan yabancı sermaye yatırımlarının çevresel bozulma üzerindeki etkisi
The effect of foreing direct investments on environmental degradation
SELİN ATİŞ
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
EkonometriYıldız Teknik Üniversitesiİşletme Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ÖZLEM KUTLU FURTUNA