Geri Dön

Ceza Muhakemesi Hukukunda tutuklama

Detention in Criminal Procedure Law

  1. Tez No: 770829
  2. Yazar: ORHAN ARSLAN
  3. Danışmanlar: PROF. DR. METİN FEYZİOĞLU
  4. Tez Türü: Doktora
  5. Konular: Hukuk, Law
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 2022
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Ankara Üniversitesi
  10. Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Kamu Hukuku Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Ceza ve Ceza Usul Hukuku Bilim Dalı
  13. Sayfa Sayısı: 395

Özet

Ceza muhakemesinin temel amacı maddi gerçeğin ortaya çıkarılmasıdır. Bu amaca ulaşmak üzere bir takım koruma tedbirlerine müracaat etme bir zorunluluk olabilir. Tutuklama tedbiri de bunlardan biri ve en ağır olanıdır. Henüz kesinleşmiş mahkûmiyet kararı bulunmamasına rağmen kişi özgürlüğüne kısıtlama getirme özelliği nedeniyle tutuklama tedbiri, diğer tedbirlerden daha özel bir nitelik kazanmıştır. Dolayısıyla bu alanda yapılacak ihlaller telafisi mümkün olmayan veya oldukça güç olan sonuçları ortaya çıkarabilir. Bu önemi nedeniyle tutuklama kurumu uluslararası metinlerde, Anayasalarda ve usul kanunlarında detaylı olarak düzenlenmiştir. Mevzuatımızda tutuklamanın anayasal temeli, Anayasa'nın 19'uncu maddesinde yer alırken, yasal düzenleme Ceza Muhakemesi Kanunu'nun 100 ve devamı maddelerinde yer almıştır. Tutuklama, bir hâkim kararıyla Anayasada ve kanunda belirtilen koşulların gerçekleşmesiyle bir kişinin (sanık veya şüphelinin) henüz suçluluğu hakkında kesin karar verilmesinden önce özgürlüğünün geçici olarak kaldırılmasıdır. Hakkında tutuklama kararı verilen kişiye tutuklu, bu kişinin içinde bulunduğu hukuki duruma da tutukluluk denir. Tutuklama kararı verilebilmesi için; muhakeme şartının gerçekleşmesi, sanığa teminat belgesi verilmemiş olması ve hâkim kararının varlığı gibi şekli şartların yanında, sanığın huzurda olması, tutuklama yasağı olmaması, kuvvetli suç şüphesinin varlığını gösteren somut delillerin bulunması ve tutuklama nedenlerinden birinin var olması gibi maddi şartların da gerçekleşmesi gerekir. Tutuklama nedenleri ise; sanığın kaçma şüphesi altında olması, davranışlarının; delilleri karartma ya da tanık, mağdur veya başkaları üzerinde baskı yapılması biçiminde olması ya da tüm bu sayılanlardan başka suçun kanunda katalog halinde sayılan suçlardan biri olması gerekir. Ayrıca tutuklama kararı verilebilmesi için orantılılık ilkesinin ihlal edilmemesi gerekir. Öte yandan önemle vurgulanmalıdır ki tutuklama bir araçtır ve tüm şartlar oluşsa bile zorunlu değil ihtiyaridir. Türk ceza muhakemesi hukukunda şartların bulunması hâlinde tutuklama yerine“adli kontrol altına alma”tedbirine de karar verilebilir. Şüpheli/sanığın yokluğunda tutuklama kararı verilmesi kural olarak mümkün değildir. Tutuklamaya ilişkin her türlü karar, itiraza tabidir. Müdafi yardımından yararlanma hakkı tutuklama bakımından özel olarak düzenlenmiştir. Tutukluluk durumu hem soruşturmada, hem de kovuşturmada kanunda belirtildiği gibi, belli süreler içinde veya talep hâlinde ya da kendiliğinden incelenir. Yargılama konusu suçun ağır ceza mahkemesinin görev alanına girip girmemesine bağlı olarak tutukluluk süresi için bir üst sınır bulunmaktadır. Tutuklulukta üst sınır hem soruşturma aşaması hem de kovuşturma aşaması için ayrı ayrı öngörülmüştür. Tutuklanan kişinin bazı hakları olduğu gibi, bazı yükümlülükleri de vardır ve bunlar Ceza ve Güvenlik Tedbirlerinin İnfazı Hakkında Kanun'da düzenlenmiştir. Tutuklamadan kaynaklanan zararlar ise, tutuklulukta geçen sürenin mahkûmiyetten indirilmesi ya da tazminat ödenmesi şeklinde giderilmektedir. Tazminat ödemenin koşulları Ceza Muhakemesi Kanunu'nun 141. maddesinde belirtilmiştir. (Kapsam itibariyle tezimizin çalışma alanı dışında olan) askeri yargılamada da tutuklama kurumu ayrıca düzenlenmiş olup tutuklamaya egemen olan temel ilkeler hiç şüphesiz bu alan için de geçerlidir.

Özet (Çeviri)

The primary objective of criminal procedure is the unveiling of the material fact. Applying to a series of protection measures in order to attain this objective can be an obligation. Arresting measure is one of these and the severest. Despite the absence of a finalised verdict of conviction, the arresting measure, due to its restrictive characteristic towards individual freedom, has gained a more exclusive nature in contrast to other measures. Therefore, the violations committed within this area could reveal irreparable or hardly reparable consequences. Due to such significance, the arresting authority has been embodied in detail within the context of international texts, Constitutions and procedure laws. The constitutional basis of arrest within our legislation falls within the 19th Article of the Constitution while legal regulation falls within article 100 and following articles of the Criminal Procedure Code. Arresting is the temporary restriction on freedom of an individual (accused or suspect), prior to rendering a definitive judgement on the criminality of such individual provided that the conditions specified within the Constitution and law are realised with a judicial decision. The individual, for whom an arrest warrant is issued, is called an arrestee while the legal status such person is associated with is called detention. SUMARYIn order for the arrest verdict to be rendered; apart from the formal requirements such as the realisation of procedure requirement, non-submittal of warrant to the suspect and existence of a judicial decision, the realisation of material requirements such as the presence of suspect, nonexistence of a ban on arrest, existence of profound criminal suspicion and one of the grounds for arrest would be also required. The grounds for arrest, on the other hand; would require the suspect to be under the suspicion of escaping, the behaviours of whom to be in a manner to obfuscate the evidences or exercise control over the witness, victim or others or the crime, apart from all of the aforementioned, to be one of the crimes listed as a catalogue within the law. Moreover, the principle of proportionality should not be violated in order for the rendering of an arrest verdict. On the other hand, it should be emphasised that arresting is a tool and voluntary not obligatory despite the realisation of all requirements. In case of existence of requirements within the Turkish criminal procedure law, the verdict on“bringing under judicial control”can be rendered rather than arrest. It is impossible, as a rule, to render a verdict on arrest in the absence of the accused/suspect. All kinds of verdicts concerning arrest are subject to appeal. The right to be appointed a defence counsel has been specifically regulated in respect of arresting. As the status of detention is stipulated within the law both in investigation and prosecution, it is examined within certain periods of time or upon request or as a matter of course. An upper limit for the duration of arrest exists based on the fact that whether the subject of trial falls within the field of duty of high criminal court. The maximum limit on detention is stipulated separately for both the investigation phase and the prosecution phase. As the arrested individual has certain rights, he/she is also subject to certain obligations and these have been regulated within the Law on Execution of Penalties and Security Measures. The damages arising out of the state of detention are remedied in the manner ofdeduction of elapsed time in detention from imprisonment or payment of compensation. The conditions for the payment of compensation are stipulated within Article 141 of Criminal Procedure Code. The arresting authority for military trials (which does not fall within the area of study of my thesis in terms of scope) is also regulated separately and the fundamental principles, dominating arrest, without doubt are also valid for this field.

Benzer Tezler

  1. Ceza Muhakemesı̇ Hukukunda tutuklama

    Arrest in Criminal Procedure Law

    BURHAN ÖZCAN

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2018

    HukukBahçeşehir Üniversitesi

    Kamu Hukuku Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. AYŞE NUHOĞLU AYKUT

  2. Ceza muhakemesi hukukunda tutuklama

    Arresting in criminal procedure law

    AHMET ALTINAY

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2007

    HukukMarmara Üniversitesi

    Kamu Hukuku Ana Bilim Dalı

    PROF.DR. FATMA NUR CENTEL

  3. Ceza Muhakemesi Hukukunda tutuklama

    Detention in Criminal Procedure Law

    İLKER UÇDU

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2007

    HukukDokuz Eylül Üniversitesi

    Kamu Hukuku Ana Bilim Dalı

    DOÇ.DR. MUSTAFA RUHAN ERDEM

  4. Ceza Muhakemesi Hukukunda tutuklama

    Code of Criminal Procedure Law of arrest

    MEHMET UĞUR HANÇERLİ

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2009

    HukukSelçuk Üniversitesi

    Kamu Hukuku Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. MUSTAFA AVCI

  5. Ceza Muhakemesi Hukukunda tutuklama

    Başlık çevirisi yok

    TAMER AKGÖKÇE

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2002

    HukukDicle Üniversitesi

    Kamu Hukuku Ana Bilim Dalı

    Y.DOÇ.DR. HANDAK YOKUŞ SEVÜK