Türk tasavvuf edebiyatında gülbâng
'Gülbâng' in Turkish sufi literature
- Tez No: 771541
- Danışmanlar: PROF. DR. BİLAL KEMİKLİ
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Din, Religion
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2022
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Bursa Uludağ Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: İslam Tarihi ve Sanatları Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Türk İslam Edebiyatı Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 286
Özet
Türk- İslam kültüründe bir dua türüne ad olan“gülbâng”kavramı üç bölümden oluşan çalışmamızın ilk bölümünde temel anlamı, yan anlamları ve terim anlamı yönleriyle incelenmiştir. Kavram analizinde kelimenin“köken bilgisi”sözlük çalışmalarıyla, Farsça kaynaklardan dilimize aktarımlarında kendisine karşılık gelen kelimelerin belirlenmesiyle ortaya koyulmuştur. Kavramın geçtiği edebî ve tarihî metinlerden örnekler sunulmasıyla kelimenin Türk kültüründeki yeri belirlenmiş, zaman içinde hangi anlamlarla karşılandığı ortaya koyulmuştur. İkinci bölümde, Gülbâng bir edebî tür olarak şekli, muhtevası, icra alanları bakımından değerlendirilmiştir. İlk adımda fütüvvetnâmeler incelenmiş, sonrasında tarikatlerin erkân kitapları tedkik edilmiştir. Bu bölümde tarikat gülbângleri mümkün olduğunca kök metinler incelenerek derlenmiş, metinler çoğunlukla yazma eserlerden transkribe edilmiş, gerek duyulduğunda alanla ilgili yapılan çalışmalardan eklemeler yapılmıştır. Ahilik erkânı ve tekke erkânları incelenmiş metinlerin icra alanları belirlenmiştir. Çalışmamızın üçüncü bölümünde ise toplum hayatının farklı alanlarında okunan gülbâng metinleri derlenmiştir. Bu bölümde askerî yapı, sahne sanatları, spor, sokak kültürü, eğitim gibi pek çok farklı alanla ilgili incelemeler yapılmıştır.
Özet (Çeviri)
The concept of“gulbāng”, which is a name for a type of prayer in Turkish-Islamic culture, has been examined in terms of its basic meaning, side meanings and term meaning in the first part of our study, which consists of three parts. In the concept analysis, the“origin information”of the word has been revealed by the dictionary studies and the determination of the words corresponding to it in their transfer from Persian sources to our language. By presenting examples from literary and historical texts in which the concept is mentioned, the place of the word in Turkish culture has been determined and it has been revealed with what meanings it has been met over time. In the second part, Gulbāng as a literary genre is evaluated in terms of its form, content and areas of performance. In the first step, the futuwwatnāmes were examined, and then the books of the religious orders were examined. In this section, the sect gulbāngs were compiled by examining the root texts as much as possible, the texts were mostly transcribed from manuscripts, and when necessary, additions were made from the studies on the field. In this section, the Akhí order and dervish lodges were examined and the execution areas of the texts were determined. In the third part of our study, the Gulbāng texts read in different areas of social life were compiled. In this section, many different fields such as military structure, performing arts, sports, street culture and education are examined.
Benzer Tezler
- Güneydoğu Bulgaristan'da Alevi-Bektaşi kültür varlıklarına ait edebi metinlerin incelenmesi (Hasköy-Kırcaali-Mestanlı)
Studies of literary passages of Alevi Bektashi cultural wealth in southern-east Bulgaria (Hasköy-Kırcaali-Mestanlı)
CENGİZ TÜSGİL
Yüksek Lisans
Türkçe
2020
Türk Dili ve EdebiyatıTrakya ÜniversitesiBalkan Çalışmaları Ana Bilim Dalı
PROF. DR. RIDVAN CANIM
- XVII. yüzyıl tasavvuf edebiyatında tevhidler
Tawhids in sufism literature of XVII. century
SACİDE GÖKMEN
Yüksek Lisans
Türkçe
2014
Türk Dili ve Edebiyatıİstanbul ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. A .AZMİ BİLGİN
- İbrâhim Gülşenî'ye ait Ma'nevî adlı eserin La'lî Mehmed Fenâî tarafından şerhi
A critique of İbrahim Gülşeni?s ?Manevi? by Lali Mehmed Fenai
AYHAN TEK
Yüksek Lisans
Türkçe
2009
Türk Dili ve EdebiyatıYüzüncü Yıl ÜniversitesiTürk Edebiyatı Bölümü
YRD. DOÇ. DR. ÖMER DEMİRBAG
- Kısas-ı Mecânîn (Ahmedî'nin Esrâr-nâme tercümesinin nüshası) bağlamında tasavvufî delilik, cünûniyet ve dîvânelik
Mystic insanity, craziness, madness in the context of Kısas-ı Mecânîn (Copy of Ahmadi's translation of Esrâr-nâme)
ERTAN ALP
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
Türk Dili ve EdebiyatıDokuz Eylül Üniversitesiİslam Tarihi ve Sanatları Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. NESRİN SOFUOĞLU
- Türk edebiyatında ve halk inançlarında asa
Başlık çevirisi yok
MUALLA MURAT NUHOĞLU
Yüksek Lisans
Türkçe
1996
Türk Dili ve EdebiyatıGazi ÜniversitesiTürk Halk Edebiyatı Ana Bilim Dalı
PROF.DR. İSA ÖZKAN