Geri Dön

Hetê awanî û tematîkî ra romanê Zazakî

Yapısal ve tematik açıdan Zaza romancılığı

  1. Tez No: 774619
  2. Yazar: NEVZAT ANUK
  3. Danışmanlar: DR. ÖĞR. ÜYESİ YUSUF AYDOĞDU
  4. Tez Türü: Doktora
  5. Konular: Doğu Dilleri ve Edebiyatı, Eastern Linguistics and Literature
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 2023
  8. Dil: Zazaca
  9. Üniversite: Bingöl Üniversitesi
  10. Enstitü: Yaşayan Diller Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Zaza Dili ve Edebiyatı Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
  13. Sayfa Sayısı: 353

Özet

İnsanlık tarihinden günümüze, anlatma isteği ve ihtiyacı farklı dönemlerde çeşitli formlarda ortaya çıkmıştır. Birkaç yüzyıldır dünyada edebi türler içerisinde en genç anlatı formlarından biri olan roman, günümüzün en popüler edebi türlerden biridir. Güçlü bir edebi geçmişi olmasa da dünyadaki bir çok toplum da olduğu gibi zaza edipleri arasında romanın bu popüler yönüne meyil olduğu görülmektedir. Bu çalışma, 2019 yılına kadar yayımlanmış olan Zazaca romanların yapı ve tema açısından inceleyip, roman türünün teorik çerçevesini, zaman içerisindeki dönüşümünü ve Zazaca romanın ortaya çıkış sürecini analiz etmeyi hedeflemektedir. Zazacada genç bir edebi tür olan roman, 90lı yıllarda ortaya çıkıp ciddi bir takipçi kitlesi ve alanda ciddi bir gelenek oluşturamamıştır. Ulaşabildiğimiz kadarıyla zazaca ilk romanın yayımlandığı 1996 yılından 2022 yılına kadar geçen yirmi altı yıllık süreçte toplam yirmi roman, on beş yazar tarafından yazılmıştır. Yapı ve muhteva açısından Zaza romanı bir yandan çok çeşitlilik, çok renklilik, çok seslilik meydana getirememiş olmasına rağmen diğer yandan bir oluş sürecinden geçtiği ve çeşitli örnekler bıraktığı bir gerçektir. Bu metinler bir yanda edebi türün özelliklerine uygun olarak kaleme alınma kaygısı taşımakla birlikte temel amaç kaliteli edebi ürünler vermekten ziyade varlığını ıspat etme, dilin yeterliliğini gösterme ve yaşanmışlıkları kayda geçirmektir. Zazaki romanın yapısal ve tematik unsurları çerçevesinde yaptığımız bu çalışma, öncelikle roman teorisi ve roman türünün özelliklerine dair tartışmalara değindikten sonra zazaca yazılmış on altı romana odaklanmaktadır. Bu romanların analiziyle birlikte elde edilen argümanlar ışığında Zazaca romanın yapısal ve tematik açıdan başarılı ve eksik yönleri tesbpit ve tahlil edilerek alandaki boşluğun giderilmesi amaçlanmıştır. Bu bağlamda çalışmamız, metin odaklı yöntemlerden yararlanmış, romanlar metin tahlil unsurları açısından değerlendirilmiştir.

Özet (Çeviri)

The desire and need to tell from the history of humanity to the present has emerged in various forms in different periods. The novel, which has been one of the youngest narrative forms in the world for several centuries, is one of the most popular literary genres today. Although it does not have a strong literary background, it is seen that there is a tendency for this popular aspect of the novel among zaza writers, as in many societies in the world. This study aims to examine the Zazaki novels published until 2019 in terms of structure and theme, and to analyze the theoretical framework of the novel genre, its transformation over time, and the emergence process of the Zaza novel. The novel, which is a young literary genre in Zazaki, emerged in the 90s and could not create a serious following and a serious tradition in the field. As far as we can reach, a total of twenty novels were written by fifteen authors in the twenty-six-year period from 1996, when the first Zaza novel was published, to 2022. In terms of structure and content, it is a fact that Zaza novel has gone through a process of formation and left various examples, on the one hand, although it could not create a wide variety, polychrome and polyphony. On the one hand, these texts have the concern of being written in accordance with the characteristics of the literary genre, but the main purpose is to prove their existence, to show the proficiency of the language and to record experiences rather than to produce quality literary products. This study, which we have done within the framework of the structural and thematic elements of the Zazaki novel, firstly focuses on the sixteen Zaza novels after discussing the theory of the novel and the characteristics of the novel genre. In the light of the arguments obtained with the analysis of these novels, it is aimed to eliminate the gap in the field by identifying and analyzing the structural and thematically successful and deficient aspects of the Zazaki novel. In this context, our study has benefited from text-oriented methods, and novels have been evaluated in terms of text analysis elements.

Benzer Tezler

  1. Hetê awanî û temayan ra analîzê romananê Deniz Gunduzî

    Deniz Gündüz'ün romanlarının yapı ve tema yönünden analizi / Analysis of Deniz Gunduz's novels in terms of structure and theme

    HARUN BOZKURT

    Yüksek Lisans

    Kürtçe

    Kürtçe

    2022

    Doğu Dilleri ve EdebiyatıMardin Artuklu Üniversitesi

    Kürt Dili ve Kültürü Bilim Dalı

    DOÇ. DR. İLYAS AKMAN

  2. Aktif spondiloartrit hastalarında tam doz steroid olmayan anti-inflamatuvar ilaç tedavisine yanıtı etkileyen klinik parametreler

    Clinical parameters influencing response to fulldose non-steroidal anti-iflammatory drugs in patients with active spondyloarthritis, thesis of department of internal medicine

    MUHAMMET ÇINAR

    Tıpta Uzmanlık

    Türkçe

    Türkçe

    2006

    RomatolojiGATA

    İç Hastalıkları Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. AYHAN DİNÇ

  3. Tehlîlê kıtabanê dersan yê Kirmanckî (Zazakî) yê sınıfa pancıne hetê pedagojî, zayendîyê komelkî û zıwanî ra

    Beşinci sınıf Zazaca ders kitaplarının pedagojik, toplumsal cinsiyet ve dilsel açıdan incelenmesi

    RONYA İLBASMIŞ

    Yüksek Lisans

    Kürtçe

    Kürtçe

    2020

    Eğitim ve ÖğretimMardin Artuklu Üniversitesi

    Kürt Dili ve Kültürü Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. İLYAS AKMAN

  4. Hetê sembolizmê arketipi ra tehlilê efsaneyanê Zazayan (mintiqayê çolig)

    Zaza efsanelerinin arketipsel sembolizm yönünden incelenmesi (Bingöl yöresi)

    HİDAYET SAMUK

    Doktora

    Zazaca

    2024

    Halk Bilimi (Folklor)Bingöl Üniversitesi

    Zaza Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. İSMAİL SÖYLEMEZ

  5. Para politikalarının varlık fiyatları ve istihdam kanalı üzerinden gelir dağılımına etkisi: G-20 ekonomileri için panel veri analizi

    Effect of monetary policies on income distribution through asset prices and employment channels: Panel data analysis for G-20 economies

    ABDULLAH MİRAÇ BÜKEY

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2023

    Ekonomiİstanbul Üniversitesi

    İktisat Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. YÜKSEL BAYRAKTAR