Bilişsel- dilbilimsel terapi yönteminin tutuk afazili hastaların dil ve konuşma rehabilitasyonuna etkisi
The effect of cognitive-linguistic therapy on speech and language rehabilitation in patients with NON-fluent aphasia
- Tez No: 774907
- Danışmanlar: PROF. DR. GÜLMİRA KURUOĞLU
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Dilbilim, Nöroloji, Linguistics, Neurology
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2023
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Dokuz Eylül Üniversitesi
- Enstitü: Sağlık Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Dil ve Konuşma Terapisi Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Dil ve Konuşma Terapisi Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 96
Özet
Afazi beyin hasarı sonucu dil ile ilgili beyin işlevlerinin kaybı veya yetersizliği olarak tanımlanmaktadır. Etkilenen dil alanlarının sağaltımını hedefleyen Bilişsel-Dilbilimsel terapi (BDT) son yıllarda afazili hastaların dil ve konuşma bozukluklarının sağaltımında sıklıkla kullanılmakta ve olumlu etkiler yaratmaktadır. Bu bağlamda yapılan araştırmanın amacı BDT'nin Türkçe anadil kullanıcısı iskemik inmeli tutuk afazili hastaların dil ve konuşma rehabilitasyonuna etkisini incelemektir. Araştırmanın örneklemi 2021-2022 yılları arasında Dokuz Eylül Üniversitesi Nöroloji Anabilim Dalı'na başvuran 7 tutuk afazili katılımcıdan oluşmaktadır. Araştırmada ilk olarak BDT'nin genel dil becerilerine etkisini ölçmek için katılımcılara BDT öncesinde, ortasında ve sonunda uygulanan Afazi Dil Değerlendirme Testi (ADD) puanları arasındaki fark karşılaştırılmıştır. İkinci olarak 12 haftalık (24 saat) BDT süreci, terapinin etkisini ve hastaların sağlatımını takip etmek için 2 aşamaya (6 hafta-12 saat) bölünerek katılımcıların terapi puanlarındaki değişim karşılaştırılmıştır Ayrıca BDT'nin 1. aşamasında katılımcılara sunulan dilbilimsel bileşenler 2. aşamada zorluğu arttırılmış farklı etkinlikler ile sunularak terapinin dilbilim bileşeninin sağaltımındaki etkisi belirlenmiştir. Son olarak her terapi sonrasında BDT'nin etkisini pekiştirmek için verilen ev ödevlerinin terapiye olan etkisi incelenmiştir. Elde edilen istatistiksel analiz sonuçlarına göre BDT öncesinde, ortasında ve sonunda her katılımcının ADD puanları ve 12 hafta boyunca aldıkları BDT puanları anlamlı düzeyde yükselmiştir. Ayrıca 1.aşama ve 2. aşama puanları karşılaştırıldığında, katılımcıların BDT kazanımlarının dilbilimsel bileşenlerin sağaltımında da olumlu bir etkisi olduğu ortaya çıkarılmıştır. Son olarak ev ödevlerinin BDT'yi pekiştirdiği ve katılımcıların dil ve konuşma rehabilitasyonuna katkı sağladığı saptanmıştır. Bu çerçevede Türkçe anadil konuşucusu iskemik inmeli tutuk afazili hastalar için BDT odağında oluşturulacak bir terapi programının, tutuk afazili hastaların dil ve konuşma rehabilitasyonuna olumlu etki edeceği ve hastaların yaşam kalitelerinin yükseleceği düşünülmektedir.
Özet (Çeviri)
Aphasia is defined as the loss or insufficiency of language-related brain functions because of a brain damage. Cognitive-linguistic therapy (CLT), which aims to treat the affected language areas, has been frequently used in the treatment of speech and language disorders in patients with aphasia in recent years and has positive effects on speech and language rehabilitation. The purpose of this study is to analyze the effect of CLT on the speech and language rehabilitation of ischemic stroke patients with non-fluent aphasia who are the native speakers of Turkish. The sample of the study consists of 7 participants with aphasia diagnosed in Dokuz Eylül University Neurology Department between 2021-2022. In the study, firstly, the difference between the Aphasia Language Assessment Test scores of the participants before, in the middle and at the end of CLT was compared in order to measure the effect of the therapy on general language skills. Secondly, the 12-week (24-hour) CLT process was divided into 2 stages (6 weeks-12 hours) to analyze the effect of the therapy and the treatment of the patients, and the change in the therapy scores of the participants was compared. The effect of the linguistic component of the therapy on the treatment was determined by presenting same activities of increased difficulty. Finally, the effect of homework given after each therapy to reinforce the effect of CLT was analyzed. According to the findings, each participant's ADD scores and CLT scores during the 12 weeks increased significantly before, in the middle, and at the end of CLT. In addition, when the 1st stage and 2nd stage scores were compared, it was revealed that the CLT had a positive effect on the treatment of linguistic components. Finally, it was determined that homework reinforced CLT and contributed to the speech and language rehabilitation of the participants. In summary; It is thought that a therapy program to be created in the focus of CLT for Turkish native speakers of ischemic stroke patients with non-fluent aphasia will have positive effects on the speech and language rehabilitation of patients, and the quality of life of the participants will increase.
Benzer Tezler
- Mona Hatoum'un ürünlerine bilişsel dilbilimsel metaforik bir yaklaşım
A cognitive linguistic metaphorical approach to Mona Hatoum's works
HANDE NAZ DUYULER
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Eğitim ve ÖğretimÇukurova ÜniversitesiResim-İş Eğitimi Ana Bilim Dalı
PROF. BİRNUR ERALDEMİR
- Türkçede ağrının dili: Bilişsel dilbilimsel bir yaklaşım
The language of pain in Turkish: A cognitive linguistic approach
GÜLDEN ALTINTOP TAŞ
Doktora
Türkçe
2022
DilbilimDicle ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. FARUK GÖKÇE
- Conceptualization of emotion through body part idioms in Turkish: A cognitive linguistic study
Türkçede duyguların bedenle ilgili deyimler aracılığıyla kavramsallaştırılması: Bilişsel dilbilimsel bir inceleme
MELİKE BAŞ
Doktora
İngilizce
2015
DilbilimHacettepe ÜniversitesiDilbilim Ana Bilim Dalı
PROF. DR. SAKİBE NALAN BÜYÜKKANTARCIOĞLU
- Variation of metaphor interpretation and aptness of speakers of English with different cultural backgrounds
Farklı kültürel geçmişten gelen İngilizce konuşanların metaforu anlama yatkınlığındaki ve yorumlamasındaki çeşitlilik
EBRU ŞEN
Yüksek Lisans
İngilizce
2024
Eğitim ve Öğretimİstanbul Medeniyet ÜniversitesiYabancı Diller Eğitimi Ana Bilim Dalı
DR. DERYA ORUÇ
- Probing metaphors in user narratives: Towards a design research method to inform design process
Kullanıcı anlatılarındaki metaforların incelenmesi: Tasarım sürecini yönlendirici bir tasarım araştırması yöntemine doğru
ELİF ŞEN HIMAKI
Doktora
İngilizce
2024
Endüstri Ürünleri Tasarımıİstanbul Teknik ÜniversitesiEndüstriyel Tasarım Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ÖZGE ÇELİKOĞLU
PROF. DR. KLAUS KRIPPENDORFF