Türkiye ve İran'daki ders kitaplarının görsel tasarım ilkeleri bakımından incelenmesi
Evaluation of textbooks in Turkey and İran in terms of principles of visual design
- Tez No: 777598
- Danışmanlar: PROF. DR. GÜLGÜN ALPAN
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Eğitim ve Öğretim, Education and Training
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2020
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Gazi Üniversitesi
- Enstitü: Eğitim Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Eğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Eğitim Teknolojisi Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 159
Özet
Bu çalışmanın amacı Türkiye ve İran'daki ders kitaplarının görsel tasarım ilkeleri bakımından incelenmesi ve karşılaştırılmasıdır. Nitel araştırma yöntemlerinden betimsel analiz yaklaşımı tercih edilen bu araştırmada, amaca bağlı olarak doküman incelemesi yöntemi kullanılmıştır. Doküman olan ders kitaplarının görsel tasarımı, kategorik olarak Alpan'ın (2004) grafik tasarım ilkelerinin bir kısmını oluşturan görsel ögelerin tasarımı, sayfa tasarımı ve kapak tasarımı başlıkları altında incelenmiştir. Araştırmanın çalışma grubunu; Türkiye'de Milli Eğitim Bakanlığı tarafından yayınlanan ilkokul 3.sınıf Matematik, Hayat Bilgisi ve Fen Bilimleri ders kitapları ve İran'da Eğitim Programı Planlama ve Yazma kurumu tarafından hazırlanan ilkokul 3. sınıf Matematik, Sosyal Bilgiler ve Ampirik Bilimler ders kitapları oluşturmaktadır. Kitapları incelemek ve değerlendirmek için her iki ülkeden üçer ders kitabı seçilmiştir. Ders kitapların seçiminde ölçüt olarak, kitapların her iki ülkede benzer özelliklere ve durumlara sahip olma özelliği aranmıştır. Bu durumlar; ders kitaplarının Milli Eğitim Bakanlığı gibi resmi kurumlarca basılmış olması, benzer dersleri (içeriği) ve sınıfları içeriyor olması ve ayrıca görsellerin yoğun olarak kullanıldığı ilkokul 3. Sınıfları kapsamasıdır. Doküman incelemesinden elde edilen veriler kategorik ve tematik olarak analiz VI edilmiştir ve araştırmanın alt amaçları doğrultusunda tablolaştırılmıştır. Elde edilen bulgulara göre şu sonuçlara ulaşılmıştır: Türkiye ders kitapları görsel ögelerin tasarımı ilkelerine göre değerlendirildiğinde, hem resimleme hem fotoğrafta en çok '2. Görsellerin estetik beğeniyi güçlendirici biçimde tasarlanmış olması' ilkesine uymamıştır. Sayfa tasarımına göre değerlendirildiğinde, en çok 'Sayfa tasarımında boşlukların etkili kullanılması' ilkesine uymamıştır. Kapak tasarımına göre değerlendirildiğinde ise en çok '25. Kapak tasarımının sayfa düzeni ile ilişkili olması' ve '30. Kapağın estetik ve albenili tasarlanmış olması' ilkelerin ihlal edildiği görülmüştür. İran ders kitapları görsel ögelerin tasarımı ilkelerine göre değerlendirildiğinde, resimleme ve fotoğrafların en çok '2. Görsellerin estetik beğeniyi güçlendirici biçimde tasarlanmış olması', '14. Rengin estetik ve uyumlu kullanılması' ve '5. Görsel ögelerde vurgulamanın etkili kullanılması' ilkeleri ihlal edildiği görülmüştür. Sayfa tasarımına göre değerlendirildiğinde, en çok '22. Karşılıkşı iki sayfanın birlikte düzenlenmesi' ilkesine uymamıştır. Kapak tasarımına göre değerlendirildiğinde ise en çok '25. Kapak tasarımının sayfa düzeni ile ilişkili olması' ilkesi ihlal edildiği görülmüştür. Ders kitapları karşılıklı olarak değerlendirildiğinde; görsel ögelerin tasarımı kategorisinde; Türkiye kitaplarında resimleme kullanım oranı daha fazla iken İran kitaplarında fotoğraf kullanım oranı resimlemeden daha fazladır. Türkiye fotoğrafları resimlemelerinden daha başarılı iken İran kitaplarında resimlemeler, fotoğraflarından daha başarılı olmuştur. İki ülkenin resimleme ve fotoğrafı karşılıklı olarak değerlendirildiğinde; resimlemelerde iran daha başarılı iken, fotoğraflarda Türkiye İran'a göre baha başarılı olmuştur. Genel olarak görsel ögelerin tasarımı ilkelerine uyumunda İran kitapları daha başarılıdır. Sayfa tasarımı ilkelerine uyumunda Türkiye daha başarılı iken kapak tasarımı ilkelerine uyumunda İran kitapları daha başarılı olmuştur.
Özet (Çeviri)
principles of visual design. Descriptive analysis approach, which is one of the qualitative research methods, is preferred in this research and the document analysis method is used depending on the purpose. In this research, the visual design of the textbooks, which are documents, was investigated under the heading of visual elements design, page design, and cover design, which are categorically part of Alpan's (2004) graphic design principles. study group composed of textbooks, which published by the Ministry of Education in Turkey elementary school 3rd grade Mathematics, Social Studies and Science textbooks and 3rd grade Mathematics, Social Studies and Empirical Sciences textbooks prepared by the Educational Research and Planning Organization in Iran. Three textbooks from both countries were selected to investigate and evaluate the books. The books has similar features and situations in both countries as a criterion in the selection of books. These situations are; the textbooks being published by official institutions such as the Ministry of Education, contain similar lessons (content) and classes and also includes the 3rd grades of primary school where visuals are used intensively. The data obtained from the document analysis were categorically and thematically analyzed and tabled for the sub-purposes of the research. According to the findings, the following results were obtained: VIII When Turkey textbooks are evaluated according to the principles of the design of visual elements, in both illustration and photography has not most comply with the principle of '2. Visuals are designed to strengthen aesthetic teste'. When are evaluated according to the page design, has not complied with the principle of 'the '21. Effective use of spaces in page design'. When are evaluated according to the cover design, has not most comply with the principle of '25. Cover design being related to page layout' and '30. The cover is designed aesthetically and appealingly'. When Iran textbooks are evaluated according to the principles of the design of visual elements, the illustrations and photographs has not most comply with the principles of '2. Visuals are designed to strengthen aesthetic teste', '14. Using color aesthetically and harmoniously'and '5. Effective use of highlighting in visual elements' When evaluated according to the page design, has not mostly comply with the principle of '22. Arranging two pages together'. When evaluated according to the cover design, it has not mostly comply with the principle of '25. Cover design being related to page layout'. When the textbooks are evaluated mutually; in the design visual element category; illustration usage rate in Turkey is higher than the photograph, while in the Iranian book phograph usage rate is higher than the illustration. photograph in Turkish textbooks more successful than the illustrations While the illustrations in Iranian books were more successful than their photographs. When the illustrations and photographs of the two countries are evaluated mutually; while Iran is more successful in illustrations, turkey is more successful in photograph. Iranian books are generally more successful in complying with the principles of design visual elements. While Turkey is more successful in compliance with the page design principles, Iranian books have been more successful in its compliance with cover design principles.
Benzer Tezler
- Gender representations and gender bias in elt textbooks published in the middle east: A case study of elt textbooks published in Turkey and İran
Orta doğu daki İngilizce ders kitaplarında cinsiyet temsiliyeti ve cinsiyet önyargısı: Türkiye ve İran da yayınlanmış ingilizce ders kitapları üzerine bir çalışma
OLGA SERGEEVNA SKLİAR
Yüksek Lisans
İngilizce
2007
Eğitim ve ÖğretimOrta Doğu Teknik Üniversitesiİngiliz Dili Eğitimi Ana Bilim Dalı
Y.DOÇ.DR. BETİL ERÖZ
- Türkiye ve İran'daki öğretmenlerin yaşam boyu öğrenme eğilimlerinin ve öğretim materyali kullanımlarına ilişkin görüşlerinin karşılaştırılması
A comparative study of life-long learning processes among teachers in Iran and Turkey and their view towards the utilization of the educational material
LEİLA ASSADZADEH
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Eğitim ve ÖğretimGazi ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. GÜLGÜN ALPAN
- İran tarih ders kitaplarındaki Türk tasviri
Depiction of Turks in Iranian historical textbooks
AHMET HAKAN SİZER
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Tarihİstanbul Sabahattin Zaim ÜniversitesiTarih ve Medeniyet Araştırmaları Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ ABDULLAH TOK
- Exploring factors affecting technology integration of EFL teachers in Turkey and İran
Türkiye ve İran'daki İngilizce öğretmenlerinin teknoloji entegrasyonunu etkileyen faktörlerin araştırması
ABDOLNASSER DORDİPOOR
Doktora
İngilizce
2022
Eğitim ve ÖğretimGazi ÜniversitesiYabancı Diller Eğitimi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. CEM BALÇIKANLI
- Turkish-Russian relations in historical perspective and in new security environment: An approach referenced to NATO entargement
Başlık çevirisi yok
İHSAN BAKAR
Yüksek Lisans
İngilizce
1999
Uluslararası İlişkilerMarmara ÜniversitesiUluslararası İlişkiler Ana Bilim Dalı
PROF. DR. CENGİZ OKMAN