Fen öğretiminde bilimsel yaratıcılığın nörofizyolojik yaklaşım açısından incelenmesi
Investigating scientific creativity in science education in terms of neurophysiological approach
- Tez No: 782206
- Danışmanlar: PROF. DR. HİLAL AKTAMIŞ
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Eğitim ve Öğretim, Education and Training
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2023
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Aydın Adnan Menderes Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Matematik ve Fen Bilimleri Eğitimi Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Fen Bilgisi Eğitimi Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 217
Özet
Bilimsel bilginin oluşturulmasında ve işlevsel hale getirilmesinde Fen eğitiminde bilimsel yaratıcılığın önemli olduğu birçok çalışma tarafından ortaya konmaktadır. Bilimsel yaratıcılığın incelenmesi ön test-son testler, anketler gibi çeşitli nitel ve nicel dolaylı ölçme yöntemleriyle gerçekleştirilmektedir. Nörofizyoloji çalışmalarında oldukça yaygın ancak eğitim araştırmalarında henüz yer bulmamış beyin aktivitelerinin izlendiği EEG yöntemi, doğrudan bir ölçme aracının olmasının yanı sıra doğruluk payı daha yüksek sonuçlar sunmaktadır. Bu tez çalışmasında, yakınsak ve ıraksak düşünme temelli etkinliklerin öğrencilerin bilimsel yaratıcılık seviyelerine etkisinin EEG yöntemiyle incelenmesi amaçlanmıştır. Çalışmada ayrıca bilimsel yaratıcılık ölçeği ve problem çözme ölçekleri de kullanılmıştır. Kaufman yaratıcı alanlar ölçeği ise örneklem belirlemede kullanılmıştır. Iraksak düşünme temelli etkinlikler Edward de Bono tarafından geliştirilen CORT-4 Düşünme Programında belirtilen yaratıcılık stratejileri kullanılarak hazırlanmıştır. Çalışmanın modeli durum çalışmasıdır. Etkinliklerin geliştirilmesi sürecinde doküman analizi ve görüşme teknikleri, uygulama sürecinde ise Ege Bölgesindeki üç okulda ölçüt örneklemle belirlenen çalışma grubundan EEG yöntemi ile veri toplanmış; veriler betimsel analiz ile ve istatistiki olarak analiz edilmiştir. Sonuçlar değerlendirildiğinde, CoRT programının bilimsel yaratıcılığı artırma yönünde olumlu etkisinin bulunduğu görülmektedir. Katılımcıların beyin dalga verilerindeki genlik değeri artışının ise ıraksak düşünme temelli olan etkinliklerde daha fazla olduğu ancak istatistiksel olarak anlamlı farklılık görülmediği bulunmuştur. Bu tez çalışmasından elde edilen sonuçların, yakınsak ve ıraksak düşünme temelli etkinliklerin bilimsel yaratıcılığa etkisinin nörofizyolojik ölçme yönteminin kullanılarak daha destekleyici veriler sunacağı öngörülmüştür. Ayrıca, çalışmanın bilimsel yaratıcılığın sinirbilim yöntemleriyle incelendiği bir çalışma olmasının eğitim araştırmalarında sinirbilim disipliniyle işbirlikli çalışmalar yapılması konusunda teşvik edici olması hedeflenmektedir.
Özet (Çeviri)
It has been revealed by many studies that scientific creativity in science education is significant to construct scientific knowledge and to make it more functional. The examination of the increase in scientific creativity skills has been carried out by various qualitative and quantitative indirect measurement methods such as pre-test, post-tests by questionnaires or surveys. The EEG method, which monitors brain activities and is quite common in neurophysiology studies but not yet included in educational research in a broad manner, offers a higher accuracy and a direct measurement tool. In this thesis, it is aimed to examine students' levels of scientific creativity during the implementation of developed convergent and divergent based activities via EEG method in addition to scientific creativity scale and problem-solving scales. Kaufman creative fields scale was also used for determining the sample. Divergent thinking-based activities were also prepared using the creativity strategies specified in the CORT-4 Thinking Program developed by Edward de Bono. The design of the study is case study. In the process of developing activities, document analysis and interview techniques were used. In the implementation process, data were collected by EEG method from the study group determined by criterion sampling in three schools in the Aegean Region; data were analyzed by qualitative analysis and statistically. When the results are evaluated, it is seen that the CoRT program has a positive effect on increasing scientific creativity. It was found that the increase in the amplitude value of the participants' brain wave data was higher in activities based on divergent thinking, but there was no statistically significant difference. It is foreseen that the results of this study will provide more supportive data by using the neurophysiological measurement and assessment method of the effect of convergent and divergent thinking-based activities on scientific creativity. In addition, it is aimed that this study is an essential study in which scientific creativity is examined with neuroscientific methods and it will be encouraging to conduct collaborative studies with the discipline of neuroscience in educational research.
Benzer Tezler
- Bilimin doğası ve maddenin tanecikli yapısı öğretiminde bilim tarihi belgesel filmlerinin etkisi
The effects of documentary films of historical science in the teaching of the nature of science and the particulate nature of matter
HANDE BAŞKALYONCU
Yüksek Lisans
Türkçe
2017
Eğitim ve ÖğretimAbant İzzet Baysal Üniversitesiİlköğretim Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. NİHAL DOĞAN
- İlkokul fen öğretiminde blok tabanlı robotik kodlama uygulamaları
Block based robotic coding applications in primary school science teaching
YAREN FİLİZ KARASU
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
Bilim ve TeknolojiMuğla Sıtkı Koçman ÜniversitesiTemel Eğitim Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. BURCU ŞENLER PEHLİVAN
- Vücudumuzda sistemler ünitesinin öğretiminde aktif öğrenmenin öğrencinin başarı, tutum ve yaratıcılığına etkisi
Effect of active learning methods on student's achievement, attitude and creativity
BURAK KİRAS
Yüksek Lisans
Türkçe
2013
Eğitim ve Öğretimİstanbul Üniversitesiİlköğretim Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. BEHİYE AKÇAY
- Açık-düşündürücü öğretim dizini ile bilimin doğası odaklı fen içeriği öğretiminin lise öğrencilerinin bilimin doğası anlayışlarına etkisi
The effect of nature of science focused science content teaching through explicit-reflective teaching sequences on high school students' nature of science understanding.
MELEK NUR ERDOĞAN
Doktora
Türkçe
2011
Eğitim ve ÖğretimGazi ÜniversitesiOrtaöğretim Fen ve Matematik Alanları Eğitimi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. FİTNAT KÖSEOĞLU
- 7. ve 8. sınıf öğrencilerinin bilimsel yaratıcılık düzeylerinin fen bilimleri dersi ve laboratuvar uygulamalarına yönelik tutumları ile ilişkisi
The relationship between 7th and 8th grade students scientific creativity levels with their attitudes towards science lesson and laboratory practices
CELALETTİN YILMAZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Eğitim ve Öğretimİnönü ÜniversitesiMatematik ve Fen Bilimleri Eğitimi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. İBRAHİM ÜNAL
DR. NİLAY AYDOĞAN