Otizmli kardeşi olan ve olmayan çocuk ve ergenlerin algıladıkları sosyal destek ile aile işlevlerinin değerlendirilmesi
Investigation of social support and family functions perceived by children and adolescent with and without an autistic sibling
- Tez No: 782604
- Danışmanlar: PROF. DR. VESİLE YILDIZ DEMİRTAŞ
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Eğitim ve Öğretim, Education and Training
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2023
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Dokuz Eylül Üniversitesi
- Enstitü: Eğitim Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Özel Eğitim Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Özel Eğitim Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 161
Özet
Bu araştırmanın amacı, otizmli kardeşi olan ve olmayan çocuk ve ergenlerin algıladıkları sosyal destek ile aile işlevlerini ortaya çıkarmaktır. Bu araştırmanın çalışma grubunu İzmir iline bağlı Buca, Güzelbahçe ve Konak olmak üzere 3 merkez ilçede Milli Eğitim Bakanlığı'na bağlı ortaokullara ve liselere devam eden otizmli kardeşi olan 154, tipik gelişim gösteren kardeşi olan 162, toplamda 316 katılımcı oluşturmaktadır. Araştırmada veri toplama aracı olarak demografik bilgi formu, çocuk ergen sosyal destek ölçeği, aile değerlendirme ölçeği ve görüşme formu kullanılmıştır. Araştırmada nicel verilerin analizi için SPSS 25 paket programı kullanılmıştır. Hipotezler için bağımsız örneklem t-testi, tek yönlü ANOVA ve pearson korelasyon testlerinden yararlanılmıştır. Araştırmada nitel verilerin analizi için betimsel analiz yöntemi kullanılmıştır. Araştırmanın sonucunda otizmli kardeşi olan ve tipik gelişim gösteren kardeşi olan çocuk ve ergenlerin algıladıkları sosyal destek düzeyleri ve aile işlevleri ortalamanın altında bulunmuştur. Ancak iki grup arasında anlamlı bir farklılık bulunamamıştır. Otizmli kardeşi olan çocuk ve ergenlerin duygusal tepki verebilme işlevinde daha sağlıklı oldukları tespit edilmiştir. Otizmli kardeşi olan ve tipik gelişim gösteren kardeşi olan 11-14 yaş grubundaki çocuk ve ergenlerin diğer yaş gruplarına göre sosyal destek düzeyleri daha yüksek çıkmıştır. Aile tipi değişkenine göre çekirdek aileye sahip olan çocuk ve ergenlerin parçalanmış aileye sahip olanlara göre sosyal destek düzeyleri daha yüksek çıkmıştır. Cinsiyet değişkenine göre tipik gelişim gösteren kardeşi olan çocuk ve ergenlerde kızların erkeklere göre problem çözme ve sorumluluk alma işlevlerinde daha sağlıklı oldukları sonuçlanmıştır. Her iki grubun da sosyal destek düzeyleri arttıkça aile işlevlerinin sağlıklı olduğu tespit edilmiştir. Ailelere uzman desteği ve aile danışmanlığı almaları ve kardeşler arası ilişki için rol model olmaları önerilmektedir. Uygulamaya yönelik mevcut çalışmanın farklı il, ilçe ve okullarda yapılarak geçerliliğinin artırılması, algılanan sosyal destek ile aile işlevlerinin farklı değişkenler ve farklı engel grupları ile incelenmesi önerilmektedir. Ayrıca aile ile ilgili çalışmalarda anne ve babalar kadar kardeşlerin de incelenmesi önerilmektedir.
Özet (Çeviri)
The aim of this research is to reveal the perceived social support and family functions of children and adolescents with and without siblings with autism. The study group of this research consists of 316 participants totally, including 154 participants with autistic siblings and 162 participants typical developing siblings, attending middle schools and high schools affiliated to the Ministry of National Education in 3 central districts of Izmir province, namely Buca, Güzelbahçe and Konak. In the research, demographic information form, child adolescent social support scale, family assessment device and interview form were used as data collection tools. SPSS 25 statistical software program was used for the analysis of quantitative data in the research. Independent sample t-test, one-way ANOVA and Pearson correlation tests were used for hypotheses. In the research, descriptive analysis method was used for the qualitative data analysis. As a result of the study, social support levels and family functions detected by children and adolescents, who have an autistic sibling and typical developing sibling, were found to be below average. It was found that there was the significant relationship between the perceived levels of social support and family functions of children and adolescents with autistic siblings and typical developing siblings. However, there was no significant difference between the two groups. It has been determined that children and adolescents with autism siblings are healthier in their emotional response function. Children and adolescents in the 11-14-year-old group, who have an autistic sibling and typical developing sibling, have increased their social support levels compared to other age groups. According to the family type variant, child and adolescents with core families have increased their social support levels compared to those with broken families. According to the gender variable, girls in children and adolescents who have typical developing sibling have become healthier in problem solving and accountability than boys. As social support levels of both groups grew, family functions were found to be healthy. It is recommended that families receive expert support and family counseling and become role models for inter-sibling relationships. It is recommended to increase the validity of the current practice in different provinces, districts and schools, and to review the perceived social support and family functions with different variables and different groups of obstacles. In addition, it is recommended that brothers and sisters be examined as well as parents.
Benzer Tezler
- Otizmli çocuklarin çocuk sağlığı izlemlerinin değerlendirilmesi
Evaluation of child health monitoring of children with autism
AYŞE ESRA TAPCI
Doktora
Türkçe
2024
Çocuk Sağlığı ve HastalıklarıGazi ÜniversitesiÇocuk Sağlığı ve Hastalıkları Ana Bilim Dalı
PROF. DR. AYSU DUYAN ÇAMURDAN
- Etkileşimli kardeş eğitim programının tipik gelişim gösteren çocuklarla otizmli çocukların kardeş ilişkilerine etkisinin incelenmesi
Investigation of the effect of interactive sibling education program on sibling relations of typical developing children and children with autism
FİKRİYE SEZER
Doktora
Türkçe
2023
Eğitim ve ÖğretimAnkara ÜniversitesiÇocuk Gelişimi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. FİGEN GÜRSOY
- Otizm spektrum bozukluğu tanılı çocukların ve normal gelişim gösteren çocukların kardeşlerinde aleksitimi, ruminasyon düzeyi ve algılanan ebeveyn tutumunun karşılaştırılması
A comparison of alexithymia, rumination level, perceived parental attitude on siblings of children diagnosed with autism spectrum disorder and of children developing normally
AYLA DOĞAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
PsikolojiMaltepe ÜniversitesiPsikoloji Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ EZEL AVCI
- Epilepsi tanısı olan ve olmayan otizm spektrum bozukluğu tanısı almış çocukların gelişimsel skorlarının incelenmesi
Comparison of developmental scores of children with and without epilepsy diagnosed with autism spectrum disorder
BÜŞRA EKŞİOĞLU
- Otizmli çocukların sosyal becerilerinin farklı değişkenler açısından değerlendirilmesi
The variables related to the social skills of children and youth with autism
ŞEYDA DEMİR
Yüksek Lisans
Türkçe
2009
Eğitim ve ÖğretimAnkara ÜniversitesiÖzel Eğitim Ana Bilim Dalı
PROF. DR. BÜLBİN SUCUOĞLU