Bilinçli farkındalık temelli nefes metodunun algılanan stres, tükürük kortizol düzeyi ve alkol aşermesi üzerindeki etkisi
The effect of mindfulness-based breathing method on perceived stress, salivary cortisol levels and alcohol craving
- Tez No: 783805
- Danışmanlar: PROF. DR. HAKAN COŞKUNOL
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Uyuşturucu Alışkanlığı ve Alkolizm, Drug Addiction and Alcoholism
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2023
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Ege Üniversitesi
- Enstitü: Sağlık Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Madde Bağımlılığı Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 255
Özet
Son yıllarda alkol kötüye kullanımı sebebiyle meydana gelen ölümlerin sayısının azımsanmayacak oranda olduğu bilinmektedir. Literatürde, bireylerin alkol tüketiminin artmasında algılanan yüksek stres seviyesinin etkili olduğu, alkol kullanım bozukluğu tedavisinde aşermenin stres ile tetiklenerek relapsa neden olabildiği ve tedavi başarısını negatif yönde etkilediği belirtilmektedir. Bu araştırma, geliştirilen bilinçli farkındalık temelli nefes metodu ile bireylerin stresle baş etmelerini kolaylaştırmak ve alkol kullanım bozukluğu tedavisine destek olmak amacıyla yapılmıştır. Bu çalışmanın, Ege Üniversitesi Tıp Fakültesi AMATEM birimine alkol kullanım bozukluğu tedavisi için kabul edilmiş, bir takım ruhsal veya kronik hastalığı ve son üç ayda madde kullanımı olmayan, 25 – 65 yaş aralığındaki 60 erkek birey ile gerçekleştirilmesi tasarlanmıştır. Kişisel Bilgi Formu ve Sigara, Alkol ve Madde Bağımlılığı Tarama Testini dolduran ve araştırmaya dahil olma kriterlerine uyan bireyler üzerinde geliştirilen metodun algılanan stres, tükürük kortizol düzeyleri ve alkol aşermesi üzerindeki etkisini görmek üzere; ilk 30 katılımcının kontrol, sonraki 30 katılımcının müdahale grubuna alınması planlanarak randomizasyon uygulanmadan, kontrollü girişimsel araştırma olarak tasarlanmıştır. Bilinçli Farkındalık Temelli Nefes Metodu da plasebo niteliğinde ki TAT testi de 4'er oturum şeklinde uygulanmıştır. Ancak araştırmanın sınırlılıklarından ötürü toplam 28 kişi ile araştırma tamamlanabilmiştir. Müdahale ve kontrol grubuna ön test/son test kapsamında Algılanan Stres Ölçeği ve Penn Alkol Aşerme Ölçeği uygulanmış ve tükürük numunelerinde kortizol düzeyleri ölçülmüştür. Veri analizinde; grafikler için Excel, istatistiksel analiz ve hipotez testleri için Python kullanılmıştır. Tanımlayıcı istatistikler, frekans tabloları ve grafikler ile verilmiştir. Hipotez testleri için, Ki-kare, Mood's Median, Kruskal-Wallis, Wilcoxon İşaretli Sıralar, Mann-Whitney U ve bağımsız iki örneklem t testleri kullanılmıştır. Metodun algılanan stres, tükürük kortizol düzeyleri ve alkol aşermesi üzerinde pozitif ve istatistiki olarak anlamlı bir etkisi olduğu düşünülmekte ve ilgili metodun alkol tedavi merkezlerinde tedaviyi destekleyici bir uygulama olarak yaygın olarak kullanılması önerilmektedir. Anahtar Kelimeler; Alkolizm, Aşerme, Nefes, Bilinçli Farkındalık, Psikolojik Stres, Kortizol
Özet (Çeviri)
It is well known that alcohol abuse has considerably increased the number of deaths in recent years. In the literature, it implies that individuals feeling under a lot of stress tend to consume more alcohol, and that stress can set off cravings during the treatment period of alcohol use disorder, leading to relapse and having a detrimental impact on the treatment. The purpose of this study, applying the developed mindfulness-based breathing method, is to help people manage stress easier and support the treatment of alcohol use disorder. The study was designed to examine 60 males between the ages of 25 and 65 who were admitted to the AMATEM* at Ege University Faculty of Medicine for treatment of alcohol use disorder, free of any mental or chronic illnesses, and who hadn't used drugs in the past three months.To determine the impact of the method on perceived stress, salivary cortisol levels, and alcohol craving in those who completed the Personal Information Form and Cigarette, Alcohol, and Substance Addiction Screening Test and qualified for inclusion in the study, it was designed as a controlled interventional study including the first 30 participants in the control group and the next 30 participants in the intervention group, without applying randomization. In four sessions each, the TAT** test as a placebo was used. However, it was ended up with the participation of 28 individuals due to the limitations of the study. As part of the pre-test/post-test, the perceived stress scale and the Penn alcohol craving scale were administered to the experimental and control groups, and the cortisol levels in the saliva samples were assessed. The participants' data was analysed using Excel for graphics, Python for statistical analysis and hypothesis testing. Descriptive statistics were presented together with frequency tables and graphs. The tests applied for hypothesis testing were Chi-square, Mood's Median Test, Kruskal-Wallis, Wilcoxon Signed Rank Mann-Whitney U and independet two sample t-test. As a result, it is recommended that the technique be widely applied as a supporting application in alcohol treatment facilities because it is thought to have favourable and statistically significant effects on perceived stress, salivary cortisol levels, and alcohol craving. * AMATEM stands for Alcohol and Substance Addiction Treatment Center ** TAT stands for Thematic Apperception Test Keywords; Alcoholism, Craving, Breathing, Mindfulness, Psychological Stress, Cortisol
Benzer Tezler
- Kalp yetersizliği olan hastalara uygulanan bilinçli farkındalık temelli nefes farkındalığı egzersizinin semptom durumu ve klinik parametrelere etkisi: Randomize kontrollü çalışma
Effect of mindful breathing on symptom status and clinical parameters in patient with heart failure: A randomized controlled trail.
MERVE ESEN
Doktora
Türkçe
2024
HemşirelikSağlık Bilimleri Üniversitesiİç Hastalıkları Hemşireliği Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. AYLA DEMİRTAŞ
- Akut miyokard infarktüsü sonrası uygulanan bilinçli farkındalık temelli gevşeme uygulamasının yaşam kalitesi, yorgunluk ve hareket korkusuna etkisi: randomize kontrollü çalışma
The effect of mindfulness meditation on quality of life, fatigue and kinesiophobia among patients with acute myocardial infarction: a randomized controlled study
CANAN KARADAŞ
Doktora
Türkçe
2020
HemşirelikHacettepe Üniversitesiİç Hastalıkları Hemşireliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. LEYLA ÖZDEMİR
- Müzik öğretmeni adaylarının müzik performans kaygısı, algılanan stres, sürekli kaygı ve bilinçli farkındalık düzeylerine ilişkin düzenli yoga pratiklerinin etkisi
The effect of regular yoga practices on music performance anxiety, perceived stress, trait anxiety and mindfulness levels of music teacher candidates
ECE ÜNALAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
Eğitim ve ÖğretimGazi ÜniversitesiGüzel Sanatlar Eğitimi Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. BİRSEN JELEN
- Muhȃsibȋ'nin tasavvuf düşüncesinde vicdan
The concept of conscience in the mystical thougt of Al-Muhâsibî
NURİYE İNCİ
Doktora
Türkçe
2021
DinAnkara ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. AHMET CAHİD HAKSEVER
- Bilinçli farkındalık temelli stres azaltma girişiminin yoğun bakım hemşirelerinde psikolojik dayanıklılık ve iyi oluşa etkisi
The effect of the mindfulness based stress reduction intervention on psychological resilience and well-being of intensive care nurses
MERVE BAT TONKUŞ
Doktora
Türkçe
2023
Hemşirelikİstanbul Üniversitesi-CerrahpaşaRuh Sağlığı ve Psikiyatri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. HÜLYA BİLGİN