Kelile ve Dimne, Mantıku't-Tayr ve Mesnevi'deki hayvan hikâyelerinde değerler eğitimi
Values education in animal stories in Kelile and Dimne, Mantıku't-Tayr and Masnavi
- Tez No: 785366
- Danışmanlar: DOÇ. DR. SABAHATTİN ÇAĞIN
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Eğitim ve Öğretim, Education and Training
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2023
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Dokuz Eylül Üniversitesi
- Enstitü: Eğitim Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Türkçe ve Sosyal Bilimler Eğitimi Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Türkçe Öğretmenliği Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 232
Özet
Hikâye türünde yazılmış eserler, öğretim programlarında belirlenen değerlerin çocuğa kazandırılması konusunda önemli bir yere sahiptir. Kahramanlarının hayvanlardan oluştuğu, olaya dayalı ve ders vermeyi amaçlayan hikâyeler aracılığıyla“değerler”kavramını çocukların daha kolay ve etkili bir şekilde kavraması sağlanmaktadır. Bu değerler, çocuğun düzgün karakter ve davranış geliştirmesinde önemli rol oynamaktadır. Amaçlanan değerleri kazanan çocuk, yetişkin bir insan olduğunda toplumun hedeflenen biçimde şekillendirilmesine katkı sağlayacaktır. Böylelikle, bireyden başlayan değer eğitimi, tüm toplumu olumlu yönde etkileyen bir nitelik kazanmış olmaktadır. Bu çalışmada incelediğimiz Kelile ve Dimne, Mantıku't-Tayr ve Mevlânâ'nın Mesnevi'sindeki hayvan hikâyesi örneklerinin, çocukların eğitiminde temel değerleri kazanmasına katkı sağlayacağı düşünülmektedir. Bu hikâyeler, alegorik özelliğe sahiptir. Adalet, akıl, azim, cesaret, iyilik, sevgi gibi değerler; hikâyelerde yer alan kahramanlar aracılığıyla somutlaştırılmış ve onların başından geçen olaylar vesilesiyle eserlerde işlenmeye ve vurgulanmaya çalışılmıştır. Bu yapılırken verilmek istenen değer; bazen doğrudan, bazen dolaylı yoldan ve ironi kullanılarak karşıt kavramı üzerinden verilmeye çalışılmış, bazen de okuyucuya sezdirilerek eserin geneline yayılmış şekilde işlenmiştir. Türkçe eğitimi bağlamında bakılacak olursa, Milli Eğitim Bakanlığının Türkçe Dersi Öğretim Programı'nda“Değerlerimiz”başlığı altında“adalet, dostluk, dürüstlük, öz denetim, sabır, saygı, sevgi, sorumluluk, vatanseverlik, yardımseverlik”değerleri, kök değer olarak yer almaktadır. Çalışmamızda tespit ettiğimiz toplam yirmi altı değerden sekizinin“adalet, dostluk, dürüstlük, sabır, saygı, sevgi, vatanseverlik, yardımseverlik”olarak yukarıda belirtilen kök değerler listesinde yer aldığı görülmüştür. Bu durum, bu tez çalışmasının değerler eğitimine katkı sağlayacağını düşündürmektedir. Ayrıca, bu belirttiğimiz sekiz değerle birlikte bunları destekleyecek nitelikte başka değerler de saptanmıştır. Bu tez çalışmasının, değerler eğitimi alanına katkı sağlayacağı gibi çocukta kitap okuma, klasik eserlere ilgi duyma etkisi yaratacağı da düşünülmektedir.
Özet (Çeviri)
The works written in the genre of stories have an important place in bringing the values determined in the curriculum to the child. It is ensured that children grasp the concept of“values”more easily and effectively through stories that are based on events and aim to teach. These values play an important role in the child's development of proper character and behavior. When the child who gains the intended values becomes an adult, it will contribute to shaping the society in a targeted way. Thus, values education starting from the individual gains a quality that affects the whole society positively. It is thought that the examples of animal stories in Kelile and Dimne, Mantıku't-Tayr and Mevlânâ's Mesnevi, which we examined in this study, will contribute to the acquisition of basic values in the education of children. These stories have an allegorical feature. Values such as justice, reason, perseverance, courage, kindness, love; It was embodied through the heroes in the stories and tried to be processed and emphasized in the works on the occasion of the events that happened to them. The value to be given while doing this; sometimes it is tried to be given directly, sometimes indirectly and using the concept of opposite by using irony, and sometimes it is processed in a way that spreads throughout the work by making the reader feel it. In the context of Turkish education, the values of“justice, friendship, honesty, self-control, patience, respect, love, responsibility, patriotism, benevolence”are included as root values under the title of“Our Values”in the Turkish Language Teaching Program of the Ministry of National Education. It was observed that eight of the twenty-six values we identified in our study were included in the above-mentioned root values as“justice, friendship, honesty, patience, respect, love, patriotism, helpfulness”. This suggests that this thesis will contribute to values education. In addition, along with the eight values we have mentioned, other values have been determined to support them. It is thought that this thesis will not only contribute to the field of values education, but also have the effect of reading books and being interested in classical works in children.
Benzer Tezler
- Didaktik bir tür olarak tanzimat edebiyatında fabl
Fable as a didactic literary genre in tanzimat literature
GÜLDEN VİCİR
Doktora
Türkçe
2022
Eğitim ve ÖğretimDokuz Eylül ÜniversitesiTürkçe ve Sosyal Bilgiler Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. SABAHATTİN ÇAĞIN
- Osmanlı Para Sisteminin Teorik Temelleri
Theoretical Principles of the Ottoman Monetary System
OĞUZ BAL
- Kelile ve Dimne çevirisi Türk Dil Kurumu nüshası (dil bilgisi özellikleri ? metin ? sözlük)
Translation of Kelile and Dimne the copy of the Institute of Turkish Language (characteristics of grammar-text-dictionary)
SULTAN EŞİT
Yüksek Lisans
Türkçe
2010
Türk Dili ve EdebiyatıMersin ÜniversitesiTürk Edebiyatı Bölümü
YRD. DOÇ. DR. HÜRRİYET GÖKDAYI
- Kazan-Tatar Türkçesine çevrilmiş Kelile ve Dimne üzerine dil incelemesi (inceleme-metin-dizinler)
Language analysis on 'Kelile and Dimne' translated to Kazan-Tatar Turkic languages (analysis-text-index)
CANSU KUVVETLİ
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
Türk Dili ve EdebiyatıÇanakkale Onsekiz Mart ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. AHMET TURAN TÜRK
- Bir siyasetname ve nasihatname örneği olarak Kelile ve Dimne
Kelile and Dimne as an example of book of government and advice
CENGİZ AKALIN
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
Tarihİstanbul Sabahattin Zaim ÜniversitesiTarih ve Medeniyet Araştırmaları Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ HİLMİ KAÇAR