Geri Dön

Salvia heldreichiana'nın (Ayaklı şalba ada çayı) tek ve tekrarlayan dozda sıçanlar üzerindeki anksiyolitik etkisi

Anxiolytic effect of single and repeated doses salvia heldreichiana on rats

  1. Tez No: 785937
  2. Yazar: AHMET ONUR DAŞTAN
  3. Danışmanlar: PROF. DR. AYŞEN ERDEM
  4. Tez Türü: Tıpta Uzmanlık
  5. Konular: Fizyoloji, Physiology
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 2023
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Hacettepe Üniversitesi
  10. Enstitü: Tıp Fakültesi
  11. Ana Bilim Dalı: Fizyoloji Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
  13. Sayfa Sayısı: 83

Özet

Anksiyete bozukluklarının akut tedavisinde kullanılabilecek etki başlangıcı hızlı, yan etkisi az tedavi seçeneklerine ihtiyaç duyulmaktadır. Bu ihtiyaca cevap verebilmek adına, çalışmamızda Türkiye'de endemik olan Salvia heldreichiana'nın anksiyolitik benzeri etkisi araştırılmıştır. Bitkinin uçucu yağının, kısa uygulama sürelerinde, sıçanlardaki anksiyete benzeri davranışlar üzerindeki etkisi incelenmiştir. Uçucu yağ, anksiyolitik etkisi bilinen diazepamla karşılaştırılmıştır. Toplamda 48 adet Wistar albino erkek sıçan kullanılmıştır. Deney 1'de Salvia heldreichiana uçucu yağı 200 mg/kg/gün dozda, oral gavajla bir kez uygulanmıştır (tek doz). Deney 2'de ise aynı doz, ardışık 5 gün uygulanmıştır (tekrarlayan doz). Sonrasında hayvanların anksiyete benzeri davranışları açık alan testi ve yükseltilmiş artı labirent testi ile değerlendirilmiştir. Rotarod testi ile uçucu yağın olası sedatif etkisi ve motor aktivite üzerindeki etkisi incelenmiştir. Hipokampal noradrenalin, serotonin, gama amino bütirik asit düzeyleri ile serum kortizol düzeylerine bakılarak olası anksiyolitik benzeri etkinin altta yatan mekanizması araştırılmıştır. Son olarak bazı karaciğer ve böbrek fonksiyon testi parametreleriyle uçucu yağın hepatotoksik ve nefrotoksik etkileri değerlendirilmiştir. Salvia heldreichiana uçucu yağı, açık alan testi ve yükseltilmiş artı labirent testinde anksiyete benzeri davranışları azaltmamıştır. Ancak diazepam da anksiyete benzeri davranışlarda belirgin bir etki göstermemiştir. Hem Salvia heldreichiana uçucu yağı hem de diazepam serum kortizol düzeylerini azaltmıştır. Çalışmamız, Salvia heldreichiana'nın anksiyolitik benzeri etkisini araştıran bildiğimiz kadarıyla ilk çalışmadır. Salvia heldreichiana uçucu yağının, diazepamla benzer şekilde serum kortizol düzeylerini düşürmesi anksiyolitik benzeri etkisi açısından önemli bir göstergedir. Bununla birlikte Salvia heldreichiana uçucu yağının hipokampal serotonin düzeylerini artırma eğiliminde olduğu izlenmiştir. Salvia heldreichiana uçucu yağının anksiyolitik benzeri etkisinin, farklı dozlarla ve koşullu anksiyete modelleri ile değerlendirilmesi daha net sonuçlar verebilir. 200 mg/kg/gün dozundaki Salvia heldreichiana uçucu yağı, incelenen parametrelerde nefrotoksik ve hepatotoksik etki göstermemiştir.

Özet (Çeviri)

There is a need for treatment options with a rapid onset of action and fewer side effects that can be used in the acute treatment of anxiety disorders. To meet this need, the anxiolytic-like effect of Salvia heldreichiana, which is endemic in Turkey, was investigated in our study. The plant's essential oil on anxiety-like behavior in rats at short exposure times was studied. The essential oil was compared with diazepam, whose anxiolytic effect is well known. A total of 48 Wistar albino male rats were used. In Study 1, Salvia heldreichiana essential oil was applied once by oral gavage at a dose of 200 mg/kg/day (single dose). In Study 2, the same dose was administered for five consecutive days (repeated doses). Then anxiety-like behaviors of the animals were evaluated with the open field test and the elevated plus maze test. The possible sedative effect of essential oil and the effect of essential oil on motor activity were investigated with the rotarod test. The underlying mechanism of the possible anxiolytic-like effect was investigated by examining the hippocampal noradrenaline, serotonin, gamma amino butyric acid levels, and serum cortisol levels. Finally, essential oil's hepatotoxic and nephrotoxic effects were evaluated with some liver and kidney function test parameters. Salvia heldreichiana essential oil did not reduce anxiety-like behavior in open field and elevated plus maze tests. However, diazepam also did not show a significant effect on anxiety-like behaviors. Both Salvia heldreichiana essential oil and diazepam reduced serum cortisol levels. To the best of our knowledge, this study is the first to investigate the anxiolytic-like effect of Salvia heldreichiana. Salvia heldreichiana essential oil reduced serum cortisol levels, similar to diazepam, which indicates its anxiolytic-like effect. In addition, a tendency to increase hippocampal serotonin levels was observed. Evaluation of the anxiolytic-like effect of Salvia heldreichiana essential oil with different doses and conditional anxiety models may yield more precise results. Salvia heldreichiana essential oil at a 200 mg/kg/day dose did not show nephrotoxic and hepatotoxic effects in the investigated parameters.

Benzer Tezler

  1. Konya'da yetişen bazı Salvia L. (adaçayı) türlerinin biyokimyasal ve biyoaktif özellikleri

    Biyochemical and bioactive features of some Salvia L. (adaçayi) species growing in Konya

    MELEK ER

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2012

    BiyolojiSelçuk Üniversitesi

    Biyoloji Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. OSMAN TUGAY

    PROF. DR. MUSA ÖZCAN

  2. Bazı Salvia türlerinin sekonder metabolitlerinin analizi, genomik karakterizasyonu ve biyolojik aktivitelerinin incelenmesi

    Analysis, genomic characteristics and biological activities of secondary metabolites of some Salvia species

    SEDA DAMLA HATIPOĞLU

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2017

    Botanikİstanbul Teknik Üniversitesi

    Kimya Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. TURAN ÖZTÜRK

    PROF. DR. GÜLAÇTI TOPÇU

  3. Lamıaceae familyasına ait bazı bitkilerin uçucu yağ içeriklerinin belirlenmesi, antimikrobiyal ve antimutajenik aktivitelerinin araştırılması

    The determination of essential oil of some of plants which belong to lamiaceae, investigation of antimicrobial and antimutagenic activities

    ELİF AYŞE ERDOĞAN

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2014

    BiyolojiMersin Üniversitesi

    Biyoloji Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. AYŞE EVEREST

    PROF. DR. MEHMET SAMİ SERİN

  4. Lamiaceae ve Poaceae familyalarına ait bazı türlerin antioksidan savunma kapasitelerinin karşılaştırmalı olarak incelenmesi

    Comparative antioksidant defense determination of some Lamiaceae and Poaceae species

    CEREN SAĞIR

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2014

    BotanikMersin Üniversitesi

    Biyoloji Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. ZEKİYE AYŞE EVEREST

    PROF. DR. YÜKSEL KELEŞ

  5. Karaman'ın Ermenek ilçesinde doğal olarak yetişen bazı adaçayı (Salvia sp.) türlerinin, uçucu yağ oranları, uçucu yağ bileşenleri ve antioksidan aktivitelerinin belirlenmesi

    Determination of essential oil ratios, essential oil components and antioxidant activities of some sage (Salvia sp.) species growing naturally in Ermenek district of Karaman

    FADİME RABİA KAYICILAR

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2024

    ZiraatKaramanoğlu Mehmetbey Üniversitesi

    Bitkisel Üretim ve Teknolojileri Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. HASAN MARAL