Geri Dön

Satranç hakemlerinin mesleki haz öz yeterlikleri ile tükenmişlikleri arasındaki ilişki: Karma araştırma

The relationship between zest for work self-efficacy and burnout of chess arbiters: A mixed research

  1. Tez No: 786258
  2. Yazar: YUNUS VEHBİ TÜRKER
  3. Danışmanlar: DOÇ. DR. AYNUR YILMAZ
  4. Tez Türü: Yüksek Lisans
  5. Konular: Spor, Sports
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 2023
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Trabzon Üniversitesi
  10. Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Beden Eğitimi ve Spor Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
  13. Sayfa Sayısı: 141

Özet

Bu çalışmada, satranç hakemlerinin mesleki haz, öz yeterlikleri ile tükenmişlikleri arasındaki ilişkiyi belirlemek amaçlanmıştır. Araştırma karma araştırma yaklaşımlarından açımlayıcı sıralı desen ile tasarlanmıştır. Araştırmada iki farklı çalışma grubu kullanılmıştır. Araştırmanın nicel bölümünde Karadeniz Bölgesi'nde yer alan ve 18 ilde görev yapan hakemler gönüllülük esasında çalışmaya dahil edilmiştir. 2018 yılına kadar Türkiye'de diğer spor federasyonları arasında satranç hakemlerinin 9989 kişiye ulaşarak en fazla hakem sayısına ulaşmıştır (GSB, 2020). 2022 yılında Karadeniz Bölgesi'nde (18 il) 399 vizeli satranç hakemi bulunmaktadır (TSF, 2022). Bu çalışmada, seçkisiz örnekleme yöntemlerinden basit seçkisiz örnekleme ile 291 katılımcıya ulaşılmıştır. Araştırmanın nitel bölümünde amaçlı örnekleme yöntemlerinden ölçüt örnekleme yöntemi ile ölçme araçlarından düşük, orta ve yüksek puana sahip olan 9 satranç hakemi çalışma grubuna dahil edilmiştir. Araştırmanın nicel verileri araştırmacı tarafından hazırlanan“Kişisel Bilgi Formu”, Çapri'nin (2006) Türkçe'ye uyarlamasını yaptığı“Tükenmişlik Ölçeği”, Karaçam ve Pulur (2018) tarafından Türkçe'ye uyarlanan“Hakemler İçin Mesleki Haz Ölçeği (HİMHÖ)”ile Karaçam ve Pulur'un (2017) Türkçeye uyarladığı Hakem Öz Yeterlik Ölçeği (HÖYÖ) aracılığıyla elde edilmiştir. Araştırmanın nitel verileri ise araştırmacı tarafından hazırlanan“Kişisel bilgi formu”ve“Yarı yapılandırılmış görüşme formu”aracılığıyla elde edilmiştir. Nicel veriler için betimsel analizler gerçekleştirilmiş olup, nitel veriler için içerik analizi yapılmıştır. Katılımcıların hakem öz yeterlik ve mesleki haz puan ortalamalarının yüksek, tükenmişlik puanlarının düşük olduğu belirlenmiştir. Ölçeklerden elde edilen puan ortalamaları cinsiyet, eğitim durumuna göre farklılık göstermezken; hakem öz yeterliği puan ortalaması hizmet yılına göre farklılık göstermiştir. Hakemlik yılı arttıkça hakem öz yeterliği de buna paralel olarak artmaktadır. Ayrıca hakemlerin hakemlik derecesine göre mesleki haz ve tükenmişlik puanları farklılık göstermezken; hakem öz yeterliği ölçeğinin geneli ile“Oyun bilgisi”,“Karar verme”ve“Baskı”alt boyutlarında Ulusal hakem/FA aday ve il hakeminden daha yüksek puan ortalamasına sahip olduğu saptanmıştır. Ölçeğin genelinde ise il hakemi aday hakemden, ulusal hakem/FA ise ham aday hem de il hakeminden daha yüksek hakem öz yeterliğine sahip oldukları tespit edilmiştir. Satranç sporcusu olmuş olan hakemlerin ölçeklerden elde ettikleri puan ortalaması amatör ve profesyonel olarak sporcu olmalarına göre farklılık göstermemiştir. Mesleki haz, tükenmişlik ve hakem öz yeterlikleri puan ortalamaları arasında orta düzeyde pozitif yönde anlamlı ilişki olduğu görülmüştür. Ayrıca mesleki haz ile hakem öz yeterliği değişkenleri birlikte, satranç hakemlerinin tükenmişliği ile orta düzeyde yordamaktadır. Nitel bölümde elde edilen bulgular satranç hakemlerinin mesleki hazlarının iyi olduğunu, mesleki olarak yeterliklerinin iyi olduğu ancak bazı problemlerle karşı karşıya kaldıklarını ve tükenmişlik açısından fazla sorun yaşamadıkları bulgularına ulaşılmıştır. Satranç hakemlerinin öz yeterlikleri, mesleki hazları ile tükenmişlik düzeylerinin tespit edilmesi hakemlerin performansları açısından bir bakış açısı kazandıracaktır. Sonuç olarak satranç hakemlerinin sahip oldukları hakem öz yeterlikleri mesleki hazları onların yaşayacakları tükenmişlik durumunu azaltabileceği söylenebilir. Özellikle hakemlik görevi esnasında kurulan baskının üstesinden gelme de oyun kural bilgisi ve hakem öz yeterliğinin önemli olduğu belirlenmiştir. Bu doğrultuda satranç hakemlerinin mesleki haz ve hakem öz yeterliklerinin arttırılması karar verme, iletişim sağlama vb. kazanımları olumlu yönde geliştirecektir.

Özet (Çeviri)

In this study, it was aimed to examine the relationship between zest for work, self-efficacy and burnout of chess arbiters. The research was conducted by using an exploratory sequential design, one of the mixed research approaches. Two different study groups were used in the study. In the quantitative part of the study, arbiters working in 18 provinces in the Black Sea Region were included in the study on a voluntary basis. By 2018, the number of chess arbiters reached 9989, the highest number of arbiters among other sports federations in Turkey (MYS, 2020). In 2022, in the Black Sea Region (18 provinces), there are 399 licensed chess arbiters (TCF, 2022). This study reached 291 participants from the population through simple random sampling, one of the random sampling methods. In the qualitative part of the study, 9 chess arbiters with low, medium and high scores from the measurement tools were included in the study group with the criterion sampling method, one of the purposeful sampling methods. The quantitative data of the study were obtained through the“Personal Information Form”prepared by the researcher, the“Burnout Measure”adapted into Turkish by Çapri (2006), the“Zest for Work Scale for Referees (ZWRS)”adapted into Turkish by Karaçam and Pulur (2018), and the“Referee Self-Efficacy Scale (REFS)”adapted into Turkish by Karaçam and Pulur (2017). The qualitative data of the study were obtained through“Personal information form”and“Semi-structured interview form”prepared by the researcher. Descriptive analysis was performed for quantitative data and content analysis was used for qualitative data. It was determined that the mean scores of the participants' referee self-efficacy and zest for work were high and their burnout scores were low. While the mean scores obtained from the scales did not differ depending on gender and educational status, the mean score of referee self-efficacy differed depending on years of service. As the years of refereeing increase, referee self-efficacy increases in parallel. In addition, while the arbiters' zest for work and burnout scores did not differ according to the level of refereeing, it was found that national arbiter/FA candidate and provincial arbiter had higher mean scores in the overall referee self-efficacy scale and in the sub-dimensions of“Game knowledge”,“Decision making”and“Pressure”. In the overall scale, it was found that provincial arbiters had higher referee self-efficacy than candidate arbiters and national arbiters/FAs had higher referee self-efficacy than both candidate and provincial arbiters. The mean scores obtained from the scales by the arbiters who were chess players did not differ according to whether they were amateur or professional chess players. It was observed that there was a moderate positive significant relationship between the mean scores of zest for work, burnout and referee self-efficacy. In addition, professional satisfaction and referee self-efficacy variables together predict chess arbiters' burnout at a moderate level. The findings obtained in the qualitative section show that chess arbiters have good zest for work, their professional competence is good, but they face some problems and they do not have many problems in terms of burnout. Determining the self-efficacy, professional satisfaction and burnout levels of chess arbiters will provide a perspective on the performance of arbiters. As a result, it can be said that chess arbiters' referee self-efficacy and zest for work can reduce the burnout they will experience. It was determined that knowledge of game rules and referee self-efficacy were important in overcoming the pressure especially during the refereeing task. In this direction, increasing the zest for work and referee self-efficacy of chess arbiters will positively improve outcomes such as decision-making, communication, etc.

Benzer Tezler

  1. Bilgisayarla görü tabanlı satranç oyunu izleme sistemi

    A computer vision system for chess game tracking

    CAN KORAY

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2016

    Bilgisayar Mühendisliği Bilimleri-Bilgisayar ve KontrolBaşkent Üniversitesi

    Bilgisayar Mühendisliği Ana Bilim Dalı

    YRD. DOÇ. DR. EMRE SÜMER

  2. Satranç öğretim programının okul öncesi öğrencilerin problem çözme becerilerine etkisi

    The effect of chess teaching program on preschool students' problem solving skills

    NİSANUR ÜLGER

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2023

    Eğitim ve ÖğretimKahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi

    Eğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. LEVENT YAKAR

  3. Satranç öğretiminin okul öncesi çocuklarda dikkat gelişimine etkisi

    The effect of chess instruction on the development of attention in preschool children

    SELMA TATLIPINAR

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2017

    Eğitim ve ÖğretimSelçuk Üniversitesi

    Çocuk Gelişimi ve Ev Yönetimi Eğitimi Ana Bilim Dalı

    YRD. DOÇ. DR. HÜSEYİN SERÇE

  4. Stratejiden statüye: Sınıf ayrımını satranç üzerinden okumak

    From strategy to status: Reading class distinction through chess

    MURAT KESER

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2022

    SosyolojiSüleyman Demirel Üniversitesi

    Sosyoloji Ana Bilim Dalı

    DR. ÖĞR. ÜYESİ CİHAD ÖZSÖZ

  5. Makine öğrenmesinin satranç oyunu üzerine uygulaması

    Machine learning application on chess

    FATİH DOĞAN CELLAT

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2022

    Bilgisayar Mühendisliği Bilimleri-Bilgisayar ve KontrolYıldız Teknik Üniversitesi

    İstatistik Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. FATMA NOYAN TEKELİ