Üniversite öğrencilerinde algılanan ebeveyn kabulü/reddi ve kişilerarası bağımlılık arasındaki ilişkide kendini kabulün aracı rolü
The mediating role of self-acceptance in the relationship between perceived parent acceptance/rejection and interpersonal dependency in university students
- Tez No: 788450
- Danışmanlar: DR. ÖĞR. ÜYESİ ESEF ERCÜMENT YERLİKAYA
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Eğitim ve Öğretim, Education and Training
- Anahtar Kelimeler: Ebeveyn kabul/reddi, kendini kabul (koşulsuz/koşullu), kişilerarası bağımlılık, Parental acceptance/rejection, self-acceptance (unconditional/conditional), interpersonal dependency
- Yıl: 2023
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Çukurova Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Eğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Rehberlik ve Psikolojik Danışmanlık Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 90
Özet
Bu araştırmanın amacı üniversite öğrencilerinde algılanan ebeveyn reddi, kendini kabul (koşullu/koşulsuz) ve kişilerarası bağımlılık arasındaki doğrudan ve dolaylı ilişkilerin incelenmesi ve bu sayede, algılanan ebeveyn reddi ile kişilerarası bağımlılık arasındaki ilişkide kendini kabulün (koşullu/koşulsuz) aracı bir role sahip olup olmadığının belirlenmesidir. Araştırmanın çalışma grubunu, 2021-2022 eğitim-öğretim yılında Çukurova Üniversitesi'nin Eğitim ve Fen Edebiyat Fakültelerinde öğrenim görmekte olan, yaşları 17-32 arasında değişen 303'ü kadın, 172'si erkek toplam 475 üniversite öğrencisi oluşturmaktadır. Araştırmanın veri toplama sürecinde, katılımcıların demografik özelliklerini belirlemek amacıyla araştırmacı tarafından oluşturulan Kişisel Bilgi Formu, algılanan ebeveyn reddini ölçmek için Ebeveyn Kabul-Red Ölçeği-Yetişkin Kısa Formu, koşullu kendi kabul ve koşulsuz kendini kabulü ölçmek için Koşulsuz Kendini Kabul Ölçeği, kişilerarası bağımlılığı ölçmek için de Kişiler Arası Bağımlılık Ölçeği kullanılmıştır. Tüm analizler, R alt yapısını ve paketlerini kullanan Jamovi istatistik programında gerçekleştirilmiştir. Araştırma değişkenleri arasındaki ilişkileri test etmek için Pearson Momentler Çarpımı Korelasyon katsayıları hesaplanmıştır. Algılanan ebeveyn reddi ile kişilerarası bağımlılık arasındaki ilişkide koşulsuz kendini kabul ve koşullu kendini kabulün aracı rolüne ilişkin analizler yapısal eşitlik modellemesi ile gerçekleştirilmiştir. Araştırmadan elde edilen bulgulara göre; ebeveynlerden algılanan red ile koşullu kendini kabul arasında pozitif yönlü bir ilişki; koşulsuz kendini kabul arasında ise negatif yönlü bir ilişki elde edilmiştir. Kişilerarası bağımlılık ile ebeveynlerden algılanan red arasında pozitif yönlü bir ilişki elde edilmiştir. Koşullu kendini kabul ile kişiler arası bağımlılık arasında orta düzeyde pozitif bir ilişki; koşulsuz kendini kabul ile kişilerarası bağımlılık arasında orta düzeyde negatif bir ilişki elde edilmiştir. Yapılan analizler sonucunda hem anneden hem de babadan algılanan reddin kişilerarası bağımlılık üzerinde kendini kabul (koşullu/koşulsuz) aracılığıyla olan spesifik dolaylı etkisinin pozitif ve anlamlı olduğu elde edilmiştir. Elde edilen bu bulgular literatür kapsamında tartışılmış ve yorumlanmıştır. Daha sonra yapılacak çalışmalara yönelik uygulayıcılara ve araştırmacılara önerilerde bulunulmuştur.
Özet (Çeviri)
The aim of this research was to examine the direct and indirect relationships between perceived parental rejection, self-acceptance (conditional/unconditional) and interpersonal dependence in university students, and thus to determine whether self-acceptance (conditional/unconditional) has a mediating role in the relationship between perceived parental rejection and interpersonal dependence. The study group of the research consisted of a total of 475 university students, 303 female and 172 male, aged between 17-32, studying at Çukurova University's Faculty of Education and Science and Letters in the 2021-2022 academic year. During the data collection process of the study, the Personal Information Form developed by the researcher to determine the demographic characteristics of the participants, the Parental Acceptance-Rejection Scale-Adult Short Form to measure perceived parental rejection, the Unconditional Self-Acceptance Scale to measure conditional self-acceptance and unconditional self-acceptance, and The Interpersonal Dependency Scale were used to measure interpersonal dependence. All analyzes were carried out in the Jamovi statistical program using R infrastructure and packages. Pearson Product Moments Correlation coefficients were calculated to test the relationships between the research variables. Analysis of the mediating role of unconditional self-acceptance and conditional self-acceptance in the relationship between perceived parental rejection and interpersonal dependence was carried out with structural equation modeling. According to the findings obtained from the research; there is a positive relationship between perceived rejection from parents and conditional self-acceptance; and there is a negative relationship between unconditional self-acceptance and perceived rejection from parents. A positive relationship was found between interpersonal dependence and perceived rejection from parents. A moderately positive relationship between conditional self-acceptance and interpersonal dependence; A moderately negative relationship was obtained between unconditional self-acceptance and interpersonal dependence. As a result of the analysis, it was found that the specific indirect effect of rejection perceived from both mother and father on interpersonal dependence through self-acceptance (unconditional/conditional) was positive and significant. The findings of the study were discussed and interpreted within the scope of the literature. Suggestions were made to researchers and practitioners for future studies.
Benzer Tezler
- Üniversite öğrencilerinde algılanan ebeveyn kabul-reddinin kişiler arası bağımlılık ve ilişkilerle ilgili bilişsel çarpıtmalar açısından incelenmesi
Investigation of perceived parent acceptance-rejection at university students in terms of interpersonal dependence and cognitive distortions related to relationships
AYŞE NUR KAZMAZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
Eğitim ve ÖğretimOndokuz Mayıs ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ HATİCE EPLİ
- Algılanan anne-baba reddi ve sahtekârlık fenomeni arasındaki ilişkide psikolojik uyumsuzluğun aracı rolü
Relationship between perceived parental rejection and impostor phenomenon: The mediating role of psychological maladjustment
ASUDE SENA MUĞLU
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
Eğitim ve ÖğretimGazi ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. BEHİRE ELİF KUYUMCU
- Üniversite öğrencilerinde ebeveyn kabulü ile psikolojik uyum arasındaki ilişkinin incelenmesi
Investigation of relationship between parental acceptance and psychological adjustment in university students
GÜLER KAVAK
Yüksek Lisans
Türkçe
2013
Eğitim ve ÖğretimAnkara ÜniversitesiEğitimde Psikolojik Hizmetler Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. İLHAN YALÇIN
- Üniversite öğrencilerinde algılanan ebeveyn kabul-reddi ve mükemmeliyetçilik düzeylerinin çeşitli değişkenlere göre incelenmesi
The examination of perceived parental acceptance-rejection and perfectionism levels of university students according to various variables
EZGİ YOLDAŞ BIÇKI
Yüksek Lisans
Türkçe
2020
PsikolojiDokuz Eylül ÜniversitesiAile Eğitimi ve Danışmanlığı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. FERDA AYSAN
- Üniversite öğrencilerinde algılanan ebeveyn kabul-reddi ile psikolojik belirtiler arasındaki ilişkide reddedilme duyarlılığı ve duygu düzenleme güçlüğünün aracı rolünün incelenmesi
The investigation of the mediating role of rejection sensitivity and emotion regulation difficulties in the relationship between perceived parental acceptance-rejection and psychological symptoms in university students
ŞEYDA İNCİ İNCE