Üniversite öğrencilerinde ebeveyn kabulü ile psikolojik uyum arasındaki ilişkinin incelenmesi
Investigation of relationship between parental acceptance and psychological adjustment in university students
- Tez No: 342489
- Danışmanlar: YRD. DOÇ. DR. İLHAN YALÇIN
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Eğitim ve Öğretim, Psikoloji, Education and Training, Psychology
- Anahtar Kelimeler: Parental Acceptance/Rejection, Psychological Adjustment, Parental Acceptance/Rejection Theory (PARTheory)
- Yıl: 2013
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Ankara Üniversitesi
- Enstitü: Eğitim Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Eğitimde Psikolojik Hizmetler Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Rehberlik ve Psikolojik Danışmanlık Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 125
Özet
Bu çalışmada, alanyazında yer alan anne-baba kabul/reddi ve psikolojik uyum değişkenleri arasındaki ilişkilerin, kuramsal tartışmalar ve var olan araştırmalar ışığında bir yapısal model bağlamında test edilmesi amaçlanmıştır. Çalışmada ayrıca, anne-baba kabul/reddi ile psikolojik uyum değişkenlerinin cinsiyet ve anne-baba eğitim durumuna göre değişip değişmediği de incelenmiştir. Bunlara ek olarak, katılımcıların annelerinden ve babalarından algıladıkları kabul/reddin psikolojik uyumu yordama güçlerinin nasıl olduğu sorusuna da yanıt aranmıştır.Araştırmanın örneklemini Ankara Üniversitesi'nde öğrenim gören 19-36 yaş arasındaki 271'i kadın, 135'i erkek 406 öğrenci oluşturmaktadır. Çalışmada yer alan katılımcılara Demografik Bilgi Formu, Ebeveyn Kabul/Red Ölçeği (EKRÖ) Anne ve Baba Formu ve Kişilik Değerlendirme Ölçeği (KİDÖ) uygulanmıştır.Katılımcıların cinsiyetlerine göre araştırmada yer alan değişkenler için elde edilen puanlar yönünden farklılık gösterip göstermediğini değerlendirmek amacıyla bağımsız gruplar için t-testi yapılmıştır. Anneden algılanan viikabul/redde bakıldığında; erkeklerin sıcaklık, düşmanlık, kayıtsızlık alt boyutları ve toplam anne kabul/reddi açısından annelerini kadınlardan daha reddedici algıladıkları görülmüştür. Babadan algılanan kabul/red alt boyutları açısından bakıldığında; tüm alt boyutlarda (sıcaklık, düşmanlık, kayıtsızlık ve ayrışmamış red) ve toplam puanlarda erkeklerin babalarını kadınlara göre daha reddedici algıladıkları bulunmuştur. Psikolojik uyum alt boyutları açısından bakıldığında; düşmanlık, olumsuz öz-saygı, olumsuz öz-yeterlik ve duygusal tepkisizlik alt boyutlarında erkeklerin; bağımlılık alt boyutunda ise kadınların daha yüksek puan aldıkları görülmüştür.Anne-baba eğitim durumuna göre araştırmada yer alan değişkenlerin farklılık gösterip göstermediğini değerlendirmek amacıyla tek yönlü ANOVA yapılmıştır. Anneleri ilkokul mezunu/terk olan bireylerin, anneleri ortaokul mezunu olan bireylere göre annelerini daha reddedici algıladıkları bulunmuştur. Öğrencilerin babalarının eğitim durumuna göre babalarından algıladıkları kabul/red düzeyleri arasında; annelerinin ve babalarının eğitim durumuna göre de, psikolojik uyum düzeyleri arasında anlamlı bir fark bulunmamıştır.Anne-baba kabul/reddi ve psikolojik uyum arasındaki ilişkilerin ele alındığı modelin geçerliği Yapısal Eşitlik Modeli kullanılarak test edilmiştir.Yapılan analizde önerilen hipotetik modelin geçerli olduğu bulunmuştur. Yapısal modelde, anne ve baba kabul/reddi örtük değişkenlerinin psikolojik uyum örtük değişkenini yordadığı görülmüştür. Ayrıca baba kabul/reddi algısının psikolojik uyumu anne kabul/reddi algısından daha yüksek düzeyde yordadığı da bulunmuştur.Sonuç olarak bulgular, Ebeveyn Kabul/Red (EKAR) Kuramı ve alanyazındaki araştırmalarla tutarlı olarak ebeveyn kabul/reddinin psikolojik uyumu yordadığını göstermiştir. Çalışmanın sonuçları, EKAR Kuramı ve alanyazındaki araştırmalar çerçevesinde tartışılmıştır.Anahtar SözcüklerEbeveyn kabul-reddi, psikolojik uyum, Ebeveyn Kabul/Red (EKAR) Kuramı
Özet (Çeviri)
In this study, under the light of conceptual discussions and existing studies in literature, it is aimed to test the relations between parental acceptance/rejection and psychological adjustment variables by using structural equation modeling. It is also been investigated that whether parental acceptance/rejection and the psychological adjustment variables differaccording to gender and parents' educational background. In addition to these, the answer to the question of how the participants perceive parental acceptance/rejection and predictive power of pscyhological adjustment has been sought. The sample of the study is formed by 271 females, 135 males out of 406 students aged between 19-36 who are studying at Ankara University. Demographic Information Form, Parental Acceptance-Rejection Questionnaire (PARQ), and Personality Assessment Questionnaire (PAQ) have been conducted to the participants in this study.In order to evaluate the differences in terms of the scores for the variables in the study according to the participants' gender Independent samples t-test has been performed. When the perceived acceptance/rejection from the mother was examined, it has been seen that males perceive theirmothers more rejective than females in terms of sub-scales of warmth/affection, hostility/aggression, indifference and total maternal acceptance/rejection. When the perceived acceptance/rejection from the father was examined in terms of sub-scales, in all sub-scales(warmth/affection, hostility/aggression, indifference/neglect and undifferentiated rejection) and in total scores males perceive their fathers more rejective than females. In terms of sub-scales of psychological adjustment; in sub-scaleof hostility, negative self-esteem, negative self-adequacy and emotional unresponsiveness males scored higher; but in the sub-scale of dependencefemales scored higher.One way ANOVA was used in order to evaluate whether the variablediffer in terms of parents' education. The individuals whose mothers are primary school graduates/dropouts perceive their mothers more rejective than the ones whose mothers are middle school graduates. There is no significant difference between the levels of perceived acceptance/rejection from their fathers in terms of the students' fathers' educational status and also there is no significant difference between the level of pscyhological adjustment in terms of parents' educational status.The validity of the model which includes relationships between Parental acceptance/rejection and pscyhological adjustment was tested with Structural Equation Modelling.In the analysis, it was found that the suggested hypothetical model is valid. In the structural model, the latent variables of parental acceptance/rejection predict the psychological adjustment latent variable. Besides, the perception of paternal acceptance/rejection predicts the psychological adjustment at a higher level than the perception of the maternal acceptance/rejection.In conclusion, the findings have proven that parental acceptance/rejection predicts the pscyhological adjustment consistent with the theory of Parental Acceptance/Rejection (PARTheory) and the studies in literature. The results of the study have been discussed within the context of PARTheory and the studies in the literature.
Benzer Tezler
- Anne baba reddi olan ve olmayan üniversite öğrencilerinde yakın ilişkilerle ilgili psikolojik eğilimler ve aldatma eğilimleri arasındaki ilişkinin karşılaştırmalı olarak incelenmesi
Comperative investigation of the relationship between psychological trends on close relations and infidelity tendencies in university students who have parent disclaimer and who do not have
LEYLA TAVAS
Yüksek Lisans
Türkçe
2020
Psikolojiİstanbul Gelişim ÜniversitesiPsikoloji Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ ONUR OKAN DEMİRCİ
- Türkiye'de üniversite eğitimi almakta olan Türkmenistan'lı erkek öğrencilerinin ebeveyn ve eş kabul-reddi ve psikolojik uyum açısından incelenmesi
Perceived parental acceptance-rejection, psychological adaptation and perceived partner acceptance-rejection in a sample of Turkmen university students studying in Turkey
HEMRA MAMIYEV
- Eşler arasındaki uyum ve çocuğun algıladığı anne-baba tutumu ile çocukların, ergenlerin ve gençlerin akademik başarıları ve benlik algıları arasındaki ilişkiler
Relationships between marital adjustment, child perception of parenting style and children, adolescents and young adults academic achievement and self-perceptions
AYŞEN YILMAZ
- Üniversite öğrencilerinin algılanan anne-baba reddiyle baş etmeleri ile denetim odağı, öğrenilmiş güçlülük ve eş kabul-reddiyle ilişkisi
The relationship between coping with parental rejection and locus of control, learned resourcefulness and partner acceptance-rejection
ZUHAL GÜLTEKİN
Yüksek Lisans
Türkçe
2011
PsikolojiDokuz Eylül ÜniversitesiAile Eğitimi ve Danışmanlığı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. FERDA AYSAN
DOÇ. DR. AZMİ VARAN
- The relationship of interparental conflict to psychological adjustment
Evlilik çatışmasının psikolojik uyumla ilişkisi
FUNDA ASHABOĞLU
Yüksek Lisans
İngilizce
2005
PsikolojiBoğaziçi ÜniversitesiPsikoloji Ana Bilim Dalı
Y.DOÇ. SERRA GÜDERRİSOĞLU