'Biz' ve 'Onlara' ceza değerlendirmelerinde sosyopolitik tutumların etkisi
The effects of socio-political attitudes on punitive judgments to 'Us' and 'Them'
- Tez No: 789682
- Danışmanlar: DOÇ. DR. FİLİZ KÜNÜROĞLU
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Psikoloji, Psychology
- Anahtar Kelimeler: ceza tutumları, sosyal kimlik, sosyopolitik tutumlar, sosyal baskınlık yönelimi, sağ kanat yetkecilik, penal attitudes, social identity, socio-political attitudes, social dominance orientation, right wing authoritarianism
- Yıl: 2023
- Dil: Türkçe
- Üniversite: İzmir Katip Çelebi Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Psikoloji Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 140
Özet
Bu çalışmanın amacı, ceza adaleti değerlendirmelerinde yasaları ihlal eden bireylerin sosyal grup üyeliğinin ve gözlemcilerin sosyopolitik tutumlarının (sosyal baskınlık yönelimi ve sağ kanat yetkecilik) rolünü incelemektir. Tez çalışması iki çalışmadan oluşmaktadır. İlk çalışmada Ceza Tutumları Ölçeği çeviri-tersine çeviri yöntemiyle Türkçeye uyarlanmıştır. Katılımcılar (N=389) çalışmaya gönüllü olarak katılmış ve sırasıyla Ceza Tutumları, Ahlaki Temeller ve Suçlulara Yönelik Algılar ölçeklerini tamamlamışlardır. Sonuçlar ölçeğin altı boyutlu (hak etme, caydırma, hapsetme, ahlaki denge, rehabilitasyon ve onarıcı adalet) yapısının geçerlik ve güvenirliğinin Türkiye örnekleminde doğrulandığını göstermiştir. İkinci çalışmada katılımcılara (N=408) suçlunun sosyal kimliğinin etnik kimlik bakımından değişimlendiği suç senaryosu vinyeti sunulmuş, ardından ceza değerlendirmeleri ve tutumları incelenmiştir. Onarıcı adalet dışında ceza amaçları üzerinde suçlunun sosyal kategorisinin ana etkisi gözlenmezken, ahlaki denge ve onarıcı adalet tutumları üzerinde yetkecilik ve suçlunun sosyal kategorisi etkileşim göstermiştir. Suçlu dış-grup ya da etnik grup kimliği belirsiz olduğunda, yetkeciliğin ahlaki denge tutumlarını pozitif yönde yordadığı gözlenmiştir. Ayrıca dış-grup koşulunda onarıcı adalet puanları yetkecilik tarafından pozitif yordanırken, iç-grup koşulunda negatif yordanmaktadır. Ek olarak, demografik değişkenler kontrol edildiğinde, iç-grup koşulunda SBY algılanan niyetliliği negatif yönde yordamaktadır. Elde edilen bulgular kara-koyun etkisi, dış-gruplara hoşgörü ve iç-grup kayırmacılığı kuramsal çerçevesinde tartışılmıştır.
Özet (Çeviri)
The aim of this study was to examine the role of socio-political attitudes (right-wing authoritarianism and social dominance orientation) of observers and social group memberships of law-violators in criminal justice judgments. The thesis is composed of two studies. In the first study, the Penal Attitudes Scale was adapted to Turkish with a translation/back translation method. Participants (N=389) voluntarily participated into this study and completed the Penal Attitudes Scale, Moral Foundations Questionnaire, and Perceptions Toward Criminals Scale, respectively. The results showed that the validity and reliability of the six-factor structure (just deserts, deterrence, incapacitation, moral balance, rehabilitation, and moral balance) of the scale was confirmed in the Turkish sample. In the second study, participants (N=408) were presented with a vignette depicting a crime scenario in which the offender's social categorization was manipulated based on ethnic identity, and then punitive judgments and attitudes were assessed. Although there was no main effect of social categorization of offender, except restorative justice attitudes, there was an interaction between authoritarianism and social categorization on restorative justice and moral balance attitudes. It was shown that when crime was committed by an out-group member or a person whose ethnicity was unidentified, authoritarianism positively predicted moral balance attitudes. Moreover, restorative justice scores were predicted positively by authoritarianism in the out-group condition, while they were predicted negatively in the in-group condition. In addition, social dominance orientation negatively predicted perceived intent when demographics were controlled. The findings were discussed in the theoretical framework of the black-sheep effect, out-group leniency, and in-group favouritism.
Benzer Tezler
- Çağdaş Suriye nesrinde siyasî hapishane edebiyatı üzerine eleştirel bir bakış
The literature of political prisons in contemporary Syrian prose analytical prepective
ABDOLGADER MOHAMED ALİ
Yüksek Lisans
Arapça
2014
Doğu Dilleri ve EdebiyatıSelçuk ÜniversitesiDoğu Dilleri ve Edebiyatları Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. FİKRET ARSLAN
- Memurlar hakkında yapılan ceza muhakemesinde özel soruşturma kuralları
Special prosecution rules about the criminal judgement of the government officers
BURCU DÖNMEZ
- Kısmi akıl hastalarına uygulanan güvenlik tedbirleri
Security measures applied to partially mental patients
AYŞE MİRAY ALTAY
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
HukukAnkara Sosyal Bilimler ÜniversitesiKamu Hukuku Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ ÇİLER DAMLA BAYRAKTAR
- İfade özgürlüğü bağlamında halkı kin ve düşmanlığa tahrik ve halkın bir kesiminin alenen aşağılanması suçları
Public incitement to hatred or hostility and public degrading of a section of the public offenses in the context of freedom of expression
ECE TOPTAŞ
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
Hukukİstanbul Bilgi ÜniversitesiHukuk Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ ÖZNUR SEVDİREN
- İslâm ceza hukukunda kadının durumu
Status of women in İslamic criminal law
HALİME NİDA YETKİNEL
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
Dinİnönü ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ YÜKSEL MACİT