Dostluktan düşmanlığa Sovyetler Birliği-Türkiye ilişkileri (1919-1945): Neoklasik realist bir inceleme
From friendship to enmity in Soviet Union-Turkey relations (1919-1945): A review of neoclassical realist
- Tez No: 789694
- Danışmanlar: DOÇ. DR. SEÇKİN BARIŞ GÜLMEZ
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Uluslararası İlişkiler, International Relations
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2022
- Dil: Türkçe
- Üniversite: İzmir Katip Çelebi Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Uluslararası İlişkiler Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 217
Özet
Birinci Dünya Savaşı sonrasında iyi başlayan Türk – Sovyet ilişkileri, İkinci Dünya Savaşı sonrasında düşmanlığa evrilmiştir. İki savaş arasında ilişkilerin bu denli değişmesini ele alan bu tez,“1919 – 1945 yılları arasında Sovyetler Birliği – Türkiye ilişkileri neden dostluktan rekabete/düşmanlığa doğru değişmiştir?”araştırma sorusuna alternatif bir yanıt aramaktadır. Literatürde çokça kez cevaplanan bu araştırma sorusu, İkinci Dünya Savaşı sonrasında oluşan Soğuk Savaş döneminden ve uluslararası sistemden etkilenerek cevaplanmıştır. Bugüne kadar Türk – Sovyet ilişkilerinin bozulma sebebi baskın literatür ve resmi tarih yazımı tarafından 'Sovyet talepleri' üzerinden okunmuştur. Bu çalışma ise hem vermiş olduğu yanıtla hem de teorik çerçevesi ile literatürdeki eserlerden ayrılmaktadır. Türk – Sovyet ilişkilerini eleştirel bir şekilde ele alan bu çalışmanın, bağımlı değişkeni değişen Türk – Sovyet ilişkileri iken bağımsız değişkeni Atatürk sonrası İnönü ve yönetimidir. Bağımsız değişkenin oluşturulma aşamasında neoklasik realizmin ara değişkenlerinden yararlanılmıştır. Dış politikanın oluşturulmasında önemli bir yer tutan bu ara değişkenlerden, bireylerin (özellikle lider ve yürütme erkinin) algıları, fikirleri ve inançları ara değişkeni, bu çalışmanın bağımsız değişkeninin oluşmasında önemli bir rol oynamıştır. Bağımlı ve bağımsız değişken ile“1919 – 1945 yılları arasında Sovyetler Birliği – Türkiye ilişkileri, İnönü ve yönetiminin algıları, fikirleri ve inançları sebebiyle dostluktan rekabete/düşmanlığa doğru değişmiştir.”hipotezi oluşturulmuştur. Dolayısıyla tezin amacı bu hipotezi test edip, İnönü ve yönetiminin Türk – Sovyet ilişkilerinin bozulması üzerindeki etkisini tespit etmektir. Bu etki ampirik bölümde 1939 – 1945 yılları arasında Türkiye'nin Sovyetler Birliği aleyhinde aldığı kararlar ve uyguladığı politikalar incelenerek altı başlık üzerinden açıklanmıştır. İlgili başlıklarda başlıca birincil kaynaklar olmak üzere nitel ve nicel metin analizleri yapılarak İnönü ve yönetiminin Sovyetler Birliği'ne olan tutumları analiz edilmiştir.
Özet (Çeviri)
Turkish – Soviet relations, which started as a partnership after the First World War, turned into hostility after the Second World War. This thesis, which deals with the change in relations between the two world wars, seeks an alternative answer to the question“Why did the Soviet Union – Turkey relations change from friendship to rivalry/hostility between 1919-1945?”. The academic literature is replete with answers focusing on the international system during the Second World War leading up to the Cold War. Accordingly, the dominant argument in the scholarly literature is Soviet demands“ that led to the deterioration of Turkish-Soviet relations. This study, however, differs from the existing literature offering a novel answer informed by an original theoretical framework. The dependent variable of this study, which critically examines Turkish – Soviet relations, is the changing Turkish – Soviet relations, while the independent variable is Inonu and his administration after Atatürk. Intermediate variables of neoclassical realism were used in the creation of the independent variable. Perceptions, ideas and beliefs of individuals (especially the leader and executive power) among these intermediary variables, which have an important place in the formation of foreign policy, played an important role in the formation of the independent variable of this study. Accordingly, the thesis tests the validity of the hypothesis; ”The relations between the Soviet Union and Turkey between 1919 and 1945 changed from friendship to rivalry/hostility due to the perceptions, ideas and beliefs of Inonu and his administration." Therefore, the aim of the thesis is to determine the effect of Inonu and his administration on the deterioration of Turkish – Soviet relations. In the empirical part, the decisions taken by Turkey against the Soviet Union and the policies implemented between 1939 and 1945 are analyzed and explained under six titles. In the relevant titles, the attitudes of Inonu and his administration towards the Soviet Union were analyzed by making qualitative and quantitative text analyzes, mainly primary sources.
Benzer Tezler
- Turkish press and the Turkish-Greek relations (1946-1955)
Türk Basını ve Türk-Yunan ilişkileri (1946-1955)
GÖZDE EMEN GÖKATALAY
Doktora
İngilizce
2017
TarihOrta Doğu Teknik ÜniversitesiUluslararası İlişkiler Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. EBRU BOYAR
- Turkey's relations with Italy (1932-39): Realities and perceptions
Türkiye'nin İtalya ile ilişkileri (1932-39): Gerçekler ve algılar
MEHMET DOĞAR
Yüksek Lisans
İngilizce
2020
TarihOrta Doğu Teknik ÜniversitesiUluslararası İlişkiler Ana Bilim Dalı
PROF. DR. EBRU BOYAR
- Türkiye-İtalya ilişkileri (1928-1940)
Turkey-Italy relations (1928-1940)
YETER MENGEŞ
Doktora
Türkçe
2021
TarihDokuz Eylül ÜniversitesiAtatürk İlkeleri ve İnkılap Tarihi Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. FEVZİ ÇAKMAK
- Kurtuluş Savaşı'nda Ermeniler ve Ermeni sorunu
The Armenians in the Turkish Independence War and the Armenian question
HATİCE KUMRAL
- Milli mücadele döneminde Türk Ermeni ilişkileri ve Gümrü Antlaşması
Turkish-Armenian relationship during the Turkish national independence struggle and the Gumru Agreement
ÖMER SELVİ
Yüksek Lisans
Türkçe
2007
TarihEskişehir Osmangazi ÜniversitesiTarih Ana Bilim Dalı
Y.DOÇ.DR. MEHMET KAYIRAN