GPS yöntemi ile yükseklik belirlenirken interpolasyon yöntemlerinin kullanılması
Determination of orthometric heights using GPS and interpolation methods
- Tez No: 79199
- Danışmanlar: PROF. DR. ÖMER AYDIN
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Jeodezi ve Fotogrametri, Geodesy and Photogrammetry
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 1998
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Yıldız Teknik Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Jeodezi ve Fotogrametri Mühendisliği Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 92
Özet
ÖZET Ölçme ve jeodezi alanında son yılların en önemli teknolojik gelişmelerinden biri de GPS sistemidir. Jeodezik çalışmalar için bugüne kadar geliştirilen uydu sistemleri, bazı kısıtlamaları nedeniyle GPS kadar geniş uygulama alanı bulamamıştır. Hassas konum ve hız belirlemek için geliştirilen GPS, ekonomik oluşu, noktalar arasında görüş zorunluluğunu ortadan kaldırması ve her türlü hava koşulunda rahatlıkla kullanılabilmesi gibi avantajlara sahip olması nedeniyle birçok alanda klasik tekniklerin yerini almıştır. GPS ile üç boyutlu konum bilgileri elde edilmektedir. Bunların içinde üçüncü boyut yüksekliktir. GPS ile elde edilen yükseklikler elipsoidal yüksekliklerdir. Bunun yanında genellikle haritacılık ve projelendirme uygulamalarında elipsoidal yükseklik kullanılmaz, ortometrik yükseklik kullanılır. Bu yüzden GPS ile elde edilen elipsoidal yükseklikler ile ortometrik yükseklikler arasında ilişkilendirme yapılması gerekir. GPS ile doğrudan ortometrik yükseklikleri elde etmek mümkün değildir. Dolayısıyla bu sorunu çözmek için birçok yöntem geliştirilmiştir. Yöntemler eldeki verilere ve beklenen duyarlığa göre kullanım alanları bulmuşlardır. Yaklaşım yöntemlerinin en önemlilerinden ikisi global ve yerel jeoid verilerinden faydalanarak ortometrik yüksekliklerin belirlenmesidir. Global jeoidi kullanarak bugünkü şartlarda dm ve üzerinde bir doğrulukla sonuç alınabilir. Yerel jeoid kullanılması durumunda ise dm'nin altında sonuç almak olasıdır. Bunun için uygulama bölgesinde birkaç noktanın ortometrik ve elipsoidal yükseklikleri hassas olarak biliniyor ise, bu noktalar dayanak noktaları alınarak bir yüzey belirlenir, daha sonra uygun interpolasyon yöntemleri kullanılarak elipsoidal yüksekliği bilinen diğer noktaların ortometrik yükseklikleri hesaplanabilir. Bu çalışmada, çeşitli yöntemler ile yerel jeoid yüksekliği belirleme konusu üzerinde durulmuş ve GPS verilerini kullanarak ortometrik yükseklik belirleme hedeflenmiştir. Çalışma altı bölümden oluşmaktadır. Birinci bölüm giriş ve çalışmanın amacını içermektedir. İkinci bölümde genel yükseklik kavramları üzerinde durulmuş, yükseklik belirlemek için referans yüzeyi olarak kullanılan jeoid kavramı irdelenmiştir. GPS sisteminin tanımı, bölümleri, gözlem çeşitleri, hata kaynakları ve GPS ile ölçü yöntemleri üçüncü bölümde genel hatlarıyla yer almaktadır. Dördüncü bölümde yerel jeoid yüksekliği belirlenmede kullanılan interpolasyon yöntemlerinin matematiksel modelleri anlatılmıştır. Beşinci bölüm uygulama bölümüdür. Bu kısımda Ankara ve Bursa'da yapılan çalışmalar çerçevesinde elde edilen GPS verileri kullanılmıştır. Yatay konumları ve elipsoidal yükseklikleri GPS ile, ortometrik yükseklikleri geometrik nivelman ile belirlenmiş olan noktalardan bazıları dayanak noktası olarak alınmış ve diğer noktaların jeoid yükseklikleri iki ayrı interpolasyon yöntemi ile hesaplanmıştır. Altıncı ve son bölüm, elde edilen sonuçların bir değerlendirmesini içermektedir.
Özet (Çeviri)
iii ABSTRACT Since the enormous developments have been available in surveying and geodesy field in recent years, the Global Positioning System has been played an important role in these disciplines. Satellite systems which have been developed for geodetic applications have some disadvantages on the contrary, GPS has been used in large application areas. GPS has taken place of the classic methods because of it's advantage. GPS can use in every weather condition. lt hasn't necessity of visible availability between points and it's economics. It's possible to determine three dimensional absolute position with GPS anywhere on the earth. Third dimension is height. Although the method of GPS positioning yields 3d coordinates, heights directly derived from 3d coordinates cannot be used like conventionel heights derived from leveling. The reason for this qualification is the fact that GPS heights refer to an elipsoid and not to the geoid as conventional heights do. So that reason, a lot of method has been developed. Two of them are global and local geoid models. The accuracy of global method is dm to above dm, also local geoid method is below dm. If we have few point which is known with orthometric and elipsoidal heights, we determine reference surface from this points. They are called control points. After determination of reference surface, orthometric heights can calculate with suitable interpolation methods. The goal of this thesis, determination of local geoid heights with different methods and determination of orthometric heights with GPS data. This thesis include six parts. In the first chapter, starting section and aim of the thesis is explained. Also second chapter, general concepts of height and geoid are explained. Definition of GPS method, the parts of GPS, observation types and error sources are take place in third chapter. Fourth chapter is take charge of definition of mathematical model of interpolation methods which are used for determination of local geoid heights. Fifth chapter includes application parts. GPS data of Ankara and Bursa project are used for determination of geoid heights. Using control points and suitable interpolation methods, geoid heights of points are determined. Conclusion of the thesis is in the sixth chapter.
Benzer Tezler
- Bernese ile 10 km'ye kadar bazlarda GPS elipsoidal yüksekliklerinin belirlenmesinde strateji araştırması
The research of strategy to determine the GPS elipsoidal heights on baselines up to 10 km with Bernese
AZİZ MURAT ASLAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2005
Jeodezi ve FotogrametriYıldız Teknik ÜniversitesiJeodezi ve Fotogrametri Mühendisliği Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. UĞUR ŞANLI
- Topoğrafik düzensizliklerin ortometrik yüksekliklere etkisinin farklı çözünürlüklü SYM ve silindirik şablonlar yardımıyla araştırılması
Determination of the effects of topographic irregularities on orthometric heights with respect to using different resolution dems and cylindrical templates
SEVDA OLGUN
Yüksek Lisans
Türkçe
2017
Jeodezi ve FotogrametriKocaeli ÜniversitesiJeodezi ve Jeoinformasyon Mühendisliği Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. AYDIN ÜSTÜN
- Sanal referans istasyonu yöntemi kullanılarak elde edilen yükseklik farklarının doğruluk analizi
Accuracy analysisl of the height differences obtained by using virtual reference stations technique
NASER ALHUSSEIN
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Jeodezi ve FotogrametriYıldız Teknik ÜniversitesiHarita Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ATINÇ PIRTI
- Bir test ağında ortometrik yükseklikler ile elipsoidal yüksekliklerin karşılaştırılması
Comparison of the ellipsoidal heights and orthometric heights in a test network
ATALAY OKAN ERDOĞAN
- Kronometrik nivelman yöntemi ile yüksekliklerin belirlenmesi
Determination of heights with chronometric levelling
HASAN ONUR IŞIK
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Jeodezi ve Fotogrametriİstanbul Teknik ÜniversitesiGeomatik Mühendisliği Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. MUSTAFA TEVFİK ÖZLÜDEMİR
DR. KEREM HALICIOĞLU