Sosyal bilgiler öğretmen adaylarının kültürel yeterlilik, kültürel zekâ ve kültürlerarası duyarlılık düzeyleri arasındaki ilişkinin incelenmesi
Cultural literacy levels of prospective social studies teachers
- Tez No: 794029
- Danışmanlar: PROF. DR. EBRU GENÇTÜRK GÜVEN
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Eğitim ve Öğretim, Education and Training
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2023
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Trabzon Üniversitesi
- Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Sosyal Bilgiler ve Türkçe Eğitimi Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Sosyal Bilgiler Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 122
Özet
Günümüzde gelişen teknolojiyle birlikte farklı kültürlerin bir arada yaşaması ve farklı ortamlarda karşılaşmaları, ülkelerde çok kültürlü toplum yapısının oluştuğunu göstermektedir. Bu durum eğitim ve öğretim faaliyetlerinde de etkisini göstermektedir. Çok kültürlü toplum yapısında bireylerin toplum içerisindeki kültürel farklılıklarının çatışmaya dönüşmemesi ve sağlıklı bir toplum oluşturmak için bireye yüklenen yetkinlik ve sorumluluklar da farklılık göstermektedir. Bu çalışmada sosyal bilgiler öğretmen adaylarının kültürel yeterlilik, kültürel zekâ ve kültürlerarası duyarlılık becerilerinin düzeyleri ve birbirleriyle ilişkilerini belirlemek amaçlanmıştır. Araştırmada nicel yaklaşıma dayalı ilişkisel tarama yöntemi kullanılmıştır. Örneklem seçiminde olasılığa dayalı örnekleme türlerinden basit seçkisiz örnekleme yöntemi kullanılmıştır. Araştırmanın örneklemini 2021-2022 eğitim-öğretim yılında 14 farklı üniversitede 1. ve 4. Sınıfta öğrenim görmekte olan sosyal bilgiler öğretmen adayları oluşturmuştur. Ulaşılan bu örneklemden 1185 kişiden veri toplanmış ve veriler ayıklanarak 869 kişinin verileri analize dahil edilmiştir. Araştırmada Kişisel Bilgi Formu, Çakır ve Güngör (2016) tarafından Türkçeye uyarlanan Kültürel Yeterlilik Ölçeği (KYÖ), Çetin ve İlhan (2014) tarafından Türkçeye uyarlanan Kültürel Zekâ Ölçeği (KZÖ) ve Üstün (2011) tarafından Türkçeye uyarlanan Kültürlerarası Duyarlılık Ölçeği (KDÖ) kullanılmıştır. Ölçeklerden elde edilen veriler SPSS 23.0 paket programı ile analiz edilmiştir. Araştırmadan elde edilen verilerin analizinde korelasyon ( r ), tek yönlü varyans analizi (ANOVA), çoklu regresyon, post-hoc Dunnett C, ve ilişkisiz örneklem t testi uygulanmıştır. Araştırma sonuçlarına göre, sosyal bilgiler öğretmen adaylarının kültürel yeterlilik, kültürel zekâ ve kültürlerarası duyarlılıklarının yüksek düzeyde olduğu belirlenmiştir. Öğretmen adaylarının KYÖ toplam puanlarının sınıf düzeyi, aile gelir düzeyi, gezdikleri il sayısı ve yabancı dil bilme durumuna göre anlamlı farklılık gösterdiği belirlenmiştir. Öğretmen adaylarının KZÖ toplam puanlarının sınıf düzeyi, baba eğitim düzeyi, gezdikleri il ve ülke sayısı, yabancı dil bilme durumu ve kendilerini ait hissettikleri kültüre göre anlamlı farklılık bulunmuştur. Öğretmen adaylarının KDÖ toplam puanlarının cinsiyet, üniversite öncesi yaşanılan yerleşim birimi, anne eğitim düzeyi ve gezdikleri il sayısına göre anlamlı farklılık bulunmuştur. Öğretmen adaylarının kültürel yeterlilik ve kültürel zekâları arasında pozitif yönde yüksek düzeyde anlamlı bir ilişki, kültürel yeterlilik ile kültürlerarası duyarlılıkları arasında pozitif yönde orta düzeyde anlamlı bir ilişki, Kültürel zekâları ile kültürlerarası duyarlılıkları arasında pozitif yönde orta düzeyde anlamlı bir ilişki bulunmuştur. Öğretmen adaylarının kültürel zekâları ile kültürlerarası duyarlılıklarının, kültürel yeterlilikleri üzerinde anlamlı bir etkisi olduğu ortaya koyulmuştur.
Özet (Çeviri)
Today, with the developing technology, transculturation of different societies and different environments, has enabled an emerging of a multicultural society structure in countries. It shows its effect in education and training activities. In a multicultural society, the competencies and responsibilities imposed on individuals differ in order to prevent the cultural differences of individuals within the society from turning into conflicts and to create a healthy society. The aim of this study is to determine the levels of cultural competence, cultural intelligence and intercultural sensitivity skills of prospective social studies teachers and their relations with each other. Relational survey method based on quantitative approach is used in the research. Simple random sampling method, which is one of the probability-based sampling types, is used in the selection of the sample. The samples of the study include prospective social studies teachers studying in the 1st and 4th grades in 14 different universities during 2021-2022 Academic Year. Via these samples, data has been collected from 1185 people, 869 of which are included in the analysis after the data is extracted. In this research, Personal Information Form, Cultural Competence Scale (CCS) adapted to Turkish by Çakır and Güngör (2016), Cultural Intelligence Scale (CIS) adapted to Turkish by Çetin and İlhan (2014) and Intercultural Sensitivity Scale (ISS) adapted to Turkish by Üstün are used. The data obtained from the scales are analyzed with SPSS 23.0 package program. Correlation (r), one-way analysis of variance (ANOVA), multiple regression, post-hoc Dunnett C, and unrelated sample t-test are applied in the analysis of the data obtained from the research. According to the results of the study, it is concluded that cultural competence, cultural intelligence and intercultural sensitivity levels of prospective social studies teachers are at high levels. It is inferred from the study results that the total scores of the CCS of the pre-service teachers differ significantly according to their grade level, family income, the number of provinces they have been to and their foreign language proficiency. A significant difference is noticed in the total scores of the CIS of pre-service teachers according to their grade level, father's education level, the number of cities and countries they have been to, their foreign language skills and the culture to which they have a sense of belonging. A significant difference is found in the total scores of the ISS of pre-service teachers according to gender, pre-university settlement, mother's education level and the number of cities they have been to. It is found that there is a positive and high-level significant relationship between pre-service teachers' cultural competence and cultural intelligence, a moderately significant positive relationship between cultural competence and intercultural sensitivity; and a moderately significant positive relationship between their cultural intelligence and intercultural sensitivity. It has been revealed that pre-service teachers' cultural intelligence and intercultural sensitivity have a significant effect on their cultural competence.
Benzer Tezler
- Sosyal bilgiler öğretmen adaylarının kültürel değerlere duyarlı eğitime hazır bulunuşluk düzeylerinin incelenmesi
Examination of readiness level of social studies teachers in context of culturally responsive teaching
İLHAN ERSOY
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Eğitim ve ÖğretimNiğde Ömer Halisdemir ÜniversitesiTürkçe ve Sosyal Bilimler Eğitimi Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ MELEK KÖRÜKCÜ
- Sosyal bilgiler öğretmen adaylarının görüşleri doğrultusunda kültürel okuryazarlık
Pre-service social studies teachers' perspectives on cultural literacy
ŞAMİL DOMBAYCI
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Eğitim ve ÖğretimGazi ÜniversitesiTürkçe ve Sosyal Bilimler Eğitimi Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. OSMAN SABANCI
- Sosyal bilgiler öğretmen adaylarının çokkültürlü yeterliklerinin incelenmesi
Investigation of multicultural competencies of social studies teachers candidates
YILDIRAY KARADAĞ
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Eğitim ve ÖğretimDumlupınar ÜniversitesiTürkçe ve Sosyal Bilimler Eğitimi Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ DÖNDÜ ÖZDEMİR ÖZDEN
- An investigation into EFL teachers' self-efficacy beliefs, frequency of use and attitudes towards Web 2.0 tools
İngilizce öğretmenlerinin Web 2.0 araçlarının İngilizce öğretimine entegrasyonuna yönelik öz yeterlilik inancı, kullanım sıklığı ile tutumları üzerine çalışma
EYYÜP YAPRAK
Yüksek Lisans
İngilizce
2020
Eğitim ve ÖğretimÇukurova Üniversitesiİngiliz Dili Eğitimi Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. GÜLDEN TÜM
- İstanbul'da eğitim donatımlarının planlanmasına ve uygulanmasına yönelik model araştırması
Model research on planning and application of education infrastructures in Istanbul
SUAT ÇABUK
Doktora
Türkçe
2003
Şehircilik ve Bölge Planlamaİstanbul Teknik ÜniversitesiŞehir ve Bölge Planlama Ana Bilim Dalı
PROF. DR. YÜCEL ÜNAL