Michel Foucault'da iktidar: Özel eğitim uygulama okulları üzerine bir analiz
Power in Michel Foucault: An analysis on special education practice schools
- Tez No: 795190
- Danışmanlar: DR. ÖĞR. ÜYESİ MELİH ÇOBAN
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Sosyoloji, Sociology
- Anahtar Kelimeler: Özel Eğitim Kurumları, Engelli Birey, İktidar, Normalleştirme, Michel Foucault, Private Education Institutions, Disabled Person, Power, Normalization, Michel Foucault
- Yıl: 2023
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Marmara Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Sosyoloji Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Sosyoloji Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 69
Özet
Özel Eğitim Hizmetleri Yönetmeliğine göre özel eğitim, özel eğitim gerektiren bireylerin eğitim ihtiyacını karşılamak için özel yetiştirilmiş personel, geliştirilmiş eğitim programları ve yöntemleri ile onların özür ve özelliklerine uygun ortamlarda sürdürülen eğitimdir. Her bireyin gelişim özelliğinin farklı olduğu düşünüldüğünde engelli bireylerin de kendilerine özgü gelişim özellikleri bulunmaktadır. Özel gereksinimli çocuklar engel türü ve derecesine göre de farklılık göstermektedir. Bu anlamda özel gereksinime ihtiyacı olan bireylerin ihtiyacının karşılanması farklı kurumları ve eğitim sistemlerini beraberinde getirmiştir. Engelli bireylere yönelik eğitim kurumları on dokuzuncu yüzyılda varlığını göstermeye başlamıştır. Bu eğitim kurumlarının klasik dönemde temel hedefi engelli bireylerin eğitim ihtiyacını karşılamak iken modern dönemde bu kurumlar bireylerin eğitim ihtiyacını karşılamanın yanında engelli bireyleri sosyal hayata hazırlamak ve bu bireyleri verimli hale getirmek amacına hizmet etmiştir. Michel Foucault'ya göre iktidar, bir kişinin veya grubun elinde bulunan güç olmaktan ziyade modern anlamda bedene ve mekana sirayet etmiş bir yapı olarak ele alınmaktadır. Bu bağlamda iktidar, bedeni ve mekanı normal olana göre düzenlemekte, anormallikleri ehlileştirmektedir. Klasik dönemdeki iktidar anlayışında bulunan bedene azap çektirme, bedeni ortadan kaldırma anlayışı modern dönemde yerini bedenin ehlileştirilmesi, ıslah edilmesi ve normalleştirilmesine bırakmıştır. Modern iktidar kendini birey ilişkilerinde göstermekte, standart birey imal etmektedir. Uysal, yararlı ve itaatkar bireylere ihtiyaç duyan iktidar kapatma kurumları yaratmış, bu kurumları kendi amacına hizmet edecek şekilde kurgulamıştır. Bu anlamda özel eğitim kurumları, Michel Foucault'un iktidar kavramının kendini gösterdiği mekanlar olarak değerlendirilmektedir. Anormal (engelli bireyler) bedenler özel eğitim kurumlarında normal olana dönüştürülmekte ve normlara bağlanarak tep tipleştirilmektedir. Bu kurumlar (özel eğitim okulları) bünyesinde bulundurduğu personel ve uzmanlar tarafından bedeni normalleştirmekte, disipline etmektedir. Böylece disipline edilen bedenler iktidarın kullanıma hazır hale getirilmekte ve iktidara hizmet etmeye başlamaktadır. Bu çalışmanın amacı da özel eğitim kurumlarında uygulanan iktidarı ve bu iktidarın uygulanışında mekanın yerini incelemektir. Bu anlamda özel eğitim kurumlarındaki dersler ve ders kitapları, özel eğitim kurumlarının iç ve dış mekan yapısı, bu kurumlara hizmet eden personel ve uzmanlar temel inceleme alanı olacaktır. Çalışma, İstanbul İline bağlı bulunan bir özel eğitim uygulama okulu (Nimet Kamuran Korkmaz Özel Eğitim Uygulama Okulu I. ve II. Kademe) referans alınarak gerçekleştirilecektir. Çalışmada içerik analizi(dersler ve ders kitaplarının içeriği) ve derinlemesine mülakat (öğretmenler ile görüşme) yöntem olarak kullanılacaktır.
Özet (Çeviri)
According to Special Education Services Regulation, special education is the education carried out in environments suitable fort he disability and characteristics of the individuals with special education, specially trained personnel to meet the individuals educational needs, and developed education programs and methods. Cosidering that the developmental characteristics of each individual are different and disabled individuals also have their developmental aspects. Children with special needs differ according to the type and degree of disability. In this sense, meeting individuals with special needs has brought different institutions and education systems together. Educational institutions for disabled individuals started to Show its presence in the 19th century. While these educational institutions primary goal in the claasical period was to meet the educational needs of disabled individuals, in the modern period, these institutions aimed to meet the educational needs of individuals and prepare disabled individuals for social life, and to make these individuals productive. According to Michel Foucalt, power is a structure that spread to body and space in the modern sense, rather than being power in a person or a group In this context, management organizes body and space typically and tames abnormalities. The mentality of tormenting and eliminating the body, which was found in the understanding of power in the classical period, left its place in the taming, rehabilition, and normalization in the modern period. Modern power manifests itself in individual relationships and manufactures standard individuals. The power, which needs docile, useful, and obedient individuals, has created closure institutions and built these institutions to serve their porpose. These institutions (special education schools) normalize and discipline the body by their staff and experts. Thus, disciplined bodies are made ready fort he use of power and started to serve power. This study aims to examine the power applied in particular educational institutions and space to implement this power. In this sense, courses and textbooks in special eduction, indoor and outdoor structure of private educational institutions, staff, and experts serving these institutions will find the study's entire area. The study will be carried out concerning one special education practice schols (Nimet Kamuran Korkmaz Special Education Practice Scholl (Grades I ve II)) in İstanbul. Content analysis (the content of the courses an textbooks) and in-depth interviews (meeting with teachers) will be used as methods in the study.
Benzer Tezler
- Employing Grids: A Discursive Account of Spatial and Performative Skills
Gridi Çalıştırmak: Mekânsal Ve Performatif Becerilerin Tartışılması
HATİCE CANSU CÜRGEN GÜRPINAR
Doktora
İngilizce
2022
Mimarlıkİstanbul Teknik ÜniversitesiMimarlık Ana Bilim Dalı
PROF. DR. HÜSEYİN LÜTFÜ KAHVECİOĞLU
- Foucault'da pastoral iktidar kavramının incelenmesi
Investigation of the pastoral power concept in Foucault
İSMAİL AKYOL
Yüksek Lisans
Türkçe
2020
Siyasal BilimlerÇanakkale Onsekiz Mart ÜniversitesiSiyaset Bilimi ve Kamu Yönetimi Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. AHMET TUNÇ
- Eskiçağda ve Foucault'da varoluş estetiği açısından kendilik pratikleri
Practices of the self in ancient ages and in Foucault in terms of existential aesthetics
GÜLŞAH KÖKSAL
- Çağdaş tiyatroda mekân kavramı
The concept of place in contemporary theatre
AHMET SERHAT ARTUNÇ
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Sahne ve Görüntü Sanatlarıİstanbul Aydın ÜniversitesiDrama ve Oyunculuk Ana Sanat Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ SELEN KORAD BİRKİYE
- Alevi müziği: Bilgi, iktidar ve etik eksenleri üzerinden inşâ edilen bir müzikâl kimlik
Alevi music: A musical identity constructed through the axes of knowledge, power, and ethics
İSMAİL GÜNGÖR
Doktora
Türkçe
2024
Müzikİstanbul Teknik ÜniversitesiMüzikoloji ve Müzik Teorisi Ana Bilim Dalı
PROF. SONGÜL KARAHASANOĞLU