Kişisel sağlık verilerinin korunması
Protection of personal health data
- Tez No: 798870
- Danışmanlar: PROF. DR. BİHTERİN DİNÇKOL
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Hukuk, Law
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2023
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Marmara Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Kamu Hukuku Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Kamu Hukuku Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 348
Özet
Kişisel sağlık verisi, kimliği belirli ya da belirlenebilir gerçek kişinin fiziksel ve ruhsal sağlığına ilişkin her türlü bilgi ile kişiye sunulan sağlık hizmetiyle ilgili bilgileri ifade etmektedir. Kişisel sağlık verileri, diğer kişisel verilere kıyasla daha etkin ve özel olarak korunan özel nitelikli kişisel verilerin bir türü olarak kabul edilmektedir. Bunun nedeni, doğaları gereği temel hak ve özgürlükleri ihlal etmeye müsait, başkalarınca öğrenilmeleri halinde ilgili kişiye zarar vermeye ve kişi aleyhine ayrımcılık meydana getirmeye elverişli olmalarıdır. Kişisel sağlık verilerinin kamuya açıklanarak kötüye kullanılması hem birey hem de sosyal çevresi açısından uzun vadeli, geri dönüşü olmayan olumsuz sonuçlara sebebiyet verebilmektedir. Sağlık verilerinin kötüye kullanılmasına yönelik endişeler, bunların diğer verilere oranla daha ayrıntılı esaslara, daha sıkı bir denetime ve ihlal durumunda daha ağır yaptırımlara tabi tutulması sonucunu doğurmuştur. Kişisel sağlık verilerinin korunması düşüncesi, günümüzdeki anlamıyla olmasa da çok eskilere dayanmaktadır. Bu konuda ortaya çıkarılan ilkelerden en önemlisi sır saklama yükümlülüğüdür. Ancak günümüzdeki anlamıyla kişisel sağlık verilerinin korunması ise, 20. yüzyılda ortaya çıkmış yeni bir alandır. Modern anlamda kişisel sağlık verilerinin korunması gereksiniminin doğmasında üç etmenin büyük önemi bulunmaktadır. Bunların teknolojide yaşanan hızlı gelişmeler, devlet ve özel sektör tarafından kişisel sağlık verilerine olan gereksinimin artması ile bu gelişmelerin ve gereksinimlerin bireylerde yaratmış olduğu endişelerdir. Bu kapsamda 1980'li yıllardan itibaren kişisel verilerin korunması konusu ulusal sınırları aşarak, uluslararası ölçekte tartışılır hale gelmiş ve birçok uluslararası düzenleme hazırlanmıştır. Türkiye'de kişisel verilerin korunması hakkı 2010 yılında anayasal bir hak haline gelmiş; ilerleyen dönemde çıkarılan Kişisel Verilerin Korunması Kanunu ve çeşitli yönetmeliklerle de kişisel sağlık verilerinin korunması daha detaylı şekilde sağlanmıştır. Kişisel sağlık verilerinin korunması, birçok insan hakkı ve özgürlüğüyle yakından ilişkilidir. Kişisel sağlık verileri, kişisel verilerin korunması hakkı kapsamında güvenceye alınmaktadır. Bu hak, ilgili kişinin açık rızası veya başkaca bir hukuka uygunluk nedeni bulunmaksızın kişisel verilerine karşı herhangi bir müdahalede bulunularak verilerinin işlenmesinin önlenmesini isteme hakkıdır. Kişisel sağlık verilerinin korunması, doğrudan doğruya kişisel sağlık verilerinin işlenmesinin denetlenmesine, ilgili kişinin hukuka aykırı işleme faaliyetlerine karşı korunmasına bağlıdır. Bu doğrultuda, sağlık verilerinin işlenebilmesi için en az bir hukuka uygunluk sebebinin bulunması ve işleme esnasında bazı genel ilkelere uyulması zorunludur. Ayrıca kişisel sağlık verilerinin korunmasına ilişkin hukuksal düzenlemelerde,“istisnalar”başlığı altında ele alınan ve veri koruma mevzuatının kapsamı dışında bırakılan veriler ve haller de mevcuttur. Kişisel sağlık verilerinin korunabilmesi için ayrıca bu veriler üzerinde denetim sağlanabilmesi gerekmektedir. İlgili kişiye ilişkin ilkelerin ve hakların temel amacı, bu denetimin sağlanması, yani ilgili kişinin kişisel sağlık verisinin işlenmesi sürecine katılması ve bu süreci kontrol altına alabilmesidir. Buna karşılık, veri sorumlusunun da tek başına ve veri işleyen ile birlikte yükümlülükleri bulunmaktadır. İlgili kişilerin kişisel sağlık verilerine ilişkin haklarını korumak ve kullanmak adına başvurabilecekleri veri sorumlusuna başvuru, Kişisel Verileri Koruma Kurulu'na şikâyet ve yargı yoluna gitme gibi bazı hak arama yöntemleri de mevcuttur.
Özet (Çeviri)
Personal health data refers to any information related to the physical and mental health of an identified or identifiable individual, as well as information concerning the provision of healthcare services to that individual. Personal health data is considered a type of special category of personal data, which is more effectively and specially protected compared to other personal data. This is because personal health data, by its nature, has the potential to violate fundamental rights and freedoms, cause harm to the individual if disclosed to others, and lead to discrimination against the individual. The misuse of personal health data, when disclosed to the public, can have long-term and irreversible negative consequences for both the individual and their social environment. Concerns regarding the misuse of health data have resulted in the implementation of more detailed regulations, stricter oversight, and heavier sanctions in case of breaches compared to other types of data. The concept of protecting personal health data has roots that can be traced back to ancient times, although not in the same sense as it is understood today. One of the earliest principles established in this regard is the duty of confidentiality. However, the modern notion of protecting personal health data emerged as a distinct field in the 20th century. Three factors have played a significant role in the emergence of the need to protect personal health data in its current sense: rapid technological advancements, increased demand for personal health data by both the government and the private sector, and the concerns raised by these developments and demands among individuals. Consequently, starting from the 1980s, the issue of personal data protection has gained international prominence, transcending national boundaries, leading to the development of numerous international regulations. In Turkey, the right to the protection of personal data became a constitutional right in 2010, and subsequently, the Personal Data Protection Law and various regulations have been enacted to ensure the protection of personal health data in a more detailed manner. The protection of personal health data is closely related to many fundamental rights and freedoms of individuals. Personal health data is safeguarded within the scope of the right to the protection of personal data. This right entails the right of the data subject to prevent any interference with their personal data processing without their explicit consent or any other lawful basis. The protection of personal health data relies directly on the supervision of the processing of such data and the protection of the data subject against unlawful processing activities. In this regard, it is necessary to have at least one lawful basis for the processing of health data and to adhere to certain general principles during the processing. Furthermore, legal regulations concerning the protection of personal health data include data and situations that are excluded from the scope of data protection legislation under the heading of“exceptions”. In order to ensure the protection of personal health data, it is also necessary to establish control over these data. The fundamental purpose of principles and rights concerning the data subject is to enable this control, allowing the individual to participate in the processing of their personal health data and to have control over this process. On the other hand, the data controller and data processor also have their own responsibilities and obligations. In order to protect and exercise their rights regarding personal health data, individuals have various recourse options, such as contacting the data controller, filing a complaint with the Personal Data Protection Board, and pursuing legal remedies. These methods provide avenues for individuals to seek remedies and assert their rights concerning their personal health data.
Benzer Tezler
- Kişisel sağlık verilerinin korunması
Protection of personal health data
BEŞİR ORAK
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
HukukHacettepe ÜniversitesiÖzel Hukuk Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ BURCU GÜLSEREN ÖZCAN BÜYÜKTANIR
- Kişisel sağlık verilerinin korunmasının pozitif temelleri ve AİHM kararlarından örnekler
The positive grounds of protection of personal health data and examples of ECHR judgements
FERAY ÖZKAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2018
HukukDokuz Eylül ÜniversitesiBilgi Yönetimi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. OĞUZ SANCAKDAR
- Kişisel sağlık verilerinin kayıt ve korunmasında hemşirelerin cezai sorumluluğu
Criminal liability of nurses in the recording and protection of personal health data
SELMA BEZİRGAN GÖZMENER
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Bilgi ve Belge YönetimiDokuz Eylül ÜniversitesiBilgi Yönetimi Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ PINAR BACAKSIZ
- Kişisel sağlık verilerinin işlenmesi ve korunması
Processing and protection of personal health data
MÜZEYYEN BAYRAKTAR
- Kişisel sağlık verilerinin özel hukuk kapsamında korunması
Protection of personal health data within the scope of private law
GÜLŞAH GÖZPINAR KARAN
Doktora
Türkçe
2024
HukukMaltepe ÜniversitesiÖzel Hukuk Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. GÜLŞAH VARDAR HAMAMCIOĞLU