Sınıf öğretmenlerinin mesleki kimliğinin oluşum/yapılandırmasının seçilmiş bazı değişkenler açısından incelenmesi
Examining the formation/ construction of the professional identity of primary teachers in terms of some selected variable
- Tez No: 799031
- Danışmanlar: DR. ÖĞR. ÜYESİ SEDA KERİMGİL ÇELİK
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Eğitim ve Öğretim, Education and Training
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2023
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Fırat Üniversitesi
- Enstitü: Eğitim Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Temel Eğitim Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Sınıf Eğitimi Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 113
Özet
Bu araştırmanın amacı, sınıf öğretmenlerinin mesleki kimliklerinin oluşum ve yapılandırması sürecinin seçilmiş bazı değişkenler açısından incelenmesidir. Bu araştırma karma yöntem desenlerinden yakınsayan paralel karma desen yöntemiyle yapılmıştır. Araştırmada nicel veri toplama aracı olarak Sınıf Öğretmenlerinin Mesleki Kimlik Oluşum/Yapılandırma Bağlam Ölçeği“ ve nitel veri toplama aracı olarak yarı yapılandırılmış görüşme formu kullanılmıştır. Toplanan nicel veriler ve nitel veriler ayrı ayrı analiz edilmiştir. Nicel de yapılan analizler sonucunda sınıf öğretmenlerinin mesleki kimliğinin oluşum/yapılandırmasının 7 farklı değişken açısından incelenmesinden önce normallik dağılımları incelenmiş olup verilerin normal dağılım gösterdiği saptanmıştır. t-testi ve ANOVA Testi sonucunda mesleki kimliğin her bir değişken bağlamında istatistiksel olarak anlamlı farklılık göstermediği görülmüştür. Nitelde elde edilen veriler incelendiğinde her değişken için ”Etkisi Var“ ve ”Etkisi Yok" temaları adı altında ortak temalar oluşturulmuştur. Temalara bağlı toplam 54 kod oluşturulmuştur. Nicel ve nitel bulgular sonucunda bulguların karşılaştırma veya ilişkilendirme safhasına geçilerek yorumlamalar yapılmıştır. 7 değişkenin özelinde yapılan karşılaştırma veya ilişkilendirmeler sonucunda elde edilen sonuçlar şu şekildedir: Sınıf öğretmenlerinin mesleki kimliklerinin oluşum/yapılandırma sürecinde cinsiyete bağlı olarak değişim olmadığı kadın veya erkek sınıf öğretmenlerinin benzer yapıda mesleki kimliklerini yapılandırdıkları görülmüştür. Sınıf öğretmenlerinin mesleki kimlik oluşum/yapılandırma süreci yaş değişkenine göre incelendiğinde yaşları ilerledikçe yaşın gerekliliği itibariyle mesleki kimliklerinde hem artı hem eksi yansımalar olduğu sonucuna ulaşılmıştır. Motivasyon düşüklüğü, tükenmişlik, yorgunluk gibi eksi etkilerin yanı sıra yaşla beraber tecrübe artışı, mesleki kimlikte değişim gibi artı yönde etkiler de olduğu görülmüştür. Sınıf öğretmenlerinin mesleki kimliklerinin oluşum/yapılandırma sürecinde medeni hal durumu değişkeninin etkisine bakıldığında evli olan bir sınıf öğretmeni ile bekar olan bir sınıf öğretmeninin benzer oranda etkilere sahip olduğu sonucuna ulaşılmıştır. Medeni halde evli olma durumu artı yönde düzen getirme, yaşantı gibi durumlar olurken eksi yönde ise zaman ayıramama, sorumluluk düzeyindeki artış gibi durumlar ortaya çıkmıştır. Eğitim durumu değişkenine bağlı olarak sınıf öğretmenlerinin mesleki kimliklerinde lisans mezunu olmayı şart olarak görürken lisansüstü eğitimin de gerekliliğini ifade ettikleri görülmüştür. Mesleki kıdem değişkenleri bağlamında mesleki kimlik ele alındığında sınıf öğretmenlerinin mesleki kıdemleri arttıkça mesleki kimliklerinde tecrübe artışının ve kendini yenilemenin etkili olduğu ifade edilirken mesleki kıdemin etkisinin olmadığını savunanlar ise mesleki kimliğin oluşum/yapılandırma sürecinin kişiye ve kendini geliştirmeye bağlı olduğu görüşünü bildirmişlerdir. Çocuk sahibi olma durumunun sınıf öğretmenlerinin mesleki kimliklerindeki etkilerine bakıldığında az oranda çocuğu sevmek ve mesleği sevmek gibi kodlarla etkisinin olmadığının savunulmasının yanı sıra çocuklara bakış açısının değişmesi, çocuğu anlamak, empatik bakış açısı, çocuğa adanmışlık gibi artı yansımalar ile sorumluluk düzeyinin artması, eğitimden uzaklaşma gibi eksi yönde etkiler olduğu da tespit edilmiştir. Sınıf öğretmeninin mesleki kimliğinin oluşum/yapılandırma sürecinde ailede sınıf öğretmeni varlığı değişkeninin etkilerine bakıldığında örnek alınan kişinin önemli olduğunu; eğer ailedeki sınıf öğretmeni olumlu kimlik yapısına sahip ise sınıf öğretmeninde de olumlu mesleki kimlik yapısının oluşacağı olumsuz kimlik yapısına sahip ise olumsuz mesleki kimlik yapısı oluşacağı tespit edilmiştir. Aynı zamanda rehberlik ve tecrübelerden faydalanma anlamında sınıf öğretmeninin mesleki kimliğinde artı yönde etkiler olacağı görülmüştür. Araştırma sonuçlarına yönelik şu önerilerde bulunulabilir: Yaşa bağlı mesleki kimlikte negatif yönde etkileri en aza indirmek adına sınıf öğretmenlerinin yaşları arttıkça mesleklerini daha iyi icra etmelerini sağlayacak teşvik edici çalışmalarda bulunmalarına fırsatlar sağlanabilir. Gelişen teknolojiye ayak uydurabilmeleri için gerekli seminer, kurs faaliyetleri sunulmalıdır. Sınıf öğretmeninin çocuğunun olması durumuna yönelik eğitimden uzaklaşma dönemlerinin mesleki kimliğe negatif yansımalarını en aza indirmek için uzaktan eğitim ile telafisi yapılabilir. Sınıf öğretmenlerinin mesleki kimliklerinin oluşum/yapılandırma sürecinin her türlü değişkenden negatif veya pozitif olarak etkilenildiği kanısına varıldığı bu araştırmaya göre sınıf öğretmenlerinin lisanstan itibaren mesleki kimliklerinin oluşumlarına yönelik üniversite ve MEB (Milli Eğitim Bakanlığı) iş birliğiyle programlar düzenlenebilir.
Özet (Çeviri)
The purpose of this research is to examine the formation and construction process of primary teachers' professional identities in terms of some selected variables. In this research, parallel mixed design method, which converges from mixed method designs, has been used. In the research,“Classroom Teachers' Professional Identity Formation/Construction Context Scale”has been used as a quantitative data collection tool and a semi-structured interview form has been used as a qualitative data collection tool. The collected quantitative data and qualitative data have been analyzed separately. Through quantitative analysis the formation and construction of professional identity of the primary teachers have been examined in terms of 7 different variables and it has been found out that data shows a normal distribution. In the result of T-Test and ANOVA it has been found out that Professional identity doesn't differ statistically in the context of each variable.In the result of the qualitative data, common themes have been formed for each variable under the name of“ Has an Effect”and“No Effect”. Totally 54 codes have been formed depending on the themes. In the result of qualitative and quantitative findings. Interpreatations have been made by making comparison and correlation. The data which has been obtained by making comparison and correlation of 7 variables are as follows: It has been observed that there is no change depending on gender in the formation/construction process of the professional identities of primary teachers and both male and female primary teachers construct their professional identitities in a similiar way. When the professional identity formation/construction process of the primary teachers is examined according to the age variable, it has been constructed that there are both positive and negative effects on their professional identities as they get older. In addition to negative effetcts such as low motivation, burnout and fatigue; it has also been observed possitive efftects such as increase in experience depending on age and change in professional identity. When the effect of martial status variables in the formation/construction process of the professional identities of the primary teachers is examined, it has been concluded that both married and single primary teachers have similiar effects. It has been found out that being married brings order and experience positively whereas it results increase in the level of responsilibility and not allocating time negatively. Depending on educational status variable it has been observed that primary teachers consider it must to have a bachelor's degree in their professional identity and they also experience the necessity of postgraduate education. According to result obtained in terms of professional seniority, as the professional seniority increase their experiences increase in terms of professional identity.When professional identity is considered in the context of professional seniority variables, as the professional seniority of primary teachers increases, it is stated that the increase in experience and self-renewal is effective in their professional identity, while those who argue that professional seniority does not have an effect stated that the formation / construction process of professional identity depends on the person and self-development. As for having a child it has been found out that it has some positive effects such as change of view about children, undrestanding the child emphatic point of view and devotion to child on the other hand it has also negative effects such as increase in the level of responsibility and getting away from education. Considering the effects of variables of the presence of a primary teacher in the family in the formatiıon/construction process of professional identity of the primary teacher , it is seen that the role model is important; It has been determined that if the classroom teacher has a positive identity structure in the family, a positive professional identity construction will be formed in the primary teacher, and if he has a negative identity construction, a negative professional identity structure will be formed. The following suggestions can be made according to the results of the resarch: opportunities can be provided for the primary teachers to engage in encouraging activities that will enable them to perform their professions better as they get older in order to minimize the negative effects of professional identity on age. Ncessary seminars and course activities should be offered in order to keep up with developing technology.regarding the results of the research: In order to minimize the negative effects on age-related professional identity, opportunities can be provided for classroom teachers to engage in encouraging activities that will enable them to perform their profession better as their age increases. Necessary seminars and course activities should be offered so that they can keep up with the developing technology. Thanks to online education can be compensated in order to minimize the negative effects of having a child in terms of getting away from education. In the research it has been concluded that each kind of variable affcets the process of formation/construction of professisonal identity of primary teachers in both positive and negative way and some programmes can be organaized in cooperation with the Ministry Of National Education and the university for the formation of professional identities of primary teachers starting from their undergraduate education.
Benzer Tezler
- Öğrenme ve öğretme dünyasını oluşturan sınıf öğretmeninin mesleki kimliği
The professional identity of primary teacher forming the world of learning and teaching
DERYA GİRGİN
Doktora
Türkçe
2016
Eğitim ve ÖğretimÇanakkale Onsekiz Mart ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ÇAVUŞ ŞAHİN
- Sınıf öğretmenlerinin mesleki kimlik oluşumları ile sınıf yönetimi stilleri arasındaki ilişki
The relationship between classroom teachers' professional identity construction and classroom management styles
MURAT SARI
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
Eğitim ve Öğretimİstanbul Sabahattin Zaim ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. MUSTAFA ÖZGENEL
- Eğitimde ve sınıf içi süreçlerde cinsiyetçi yaklaşımlar
Gender related approaches in education and in class processes
SEVDA POLAT
Yüksek Lisans
Türkçe
2010
Eğitim ve Öğretimİstanbul ÜniversitesiKadın Çalışmaları Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. EMİNE YAVAŞGEL
- Revisiting EFL teachers' identity (Re) construction during emergency remote teaching: A narrative inquiry
Acil uzaktan öğretim sürecinde İngilizce öğretmenlerinin kimliklerinin (Yeniden) inşaasının gözden geçirilmesi: Bir anlatı araştırması
AYNUR DEMİR
Yüksek Lisans
İngilizce
2023
Eğitim ve ÖğretimOrdu Üniversitesiİngiliz Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. TURGAY HAN
DOÇ. DR. SERVET ÇELİK
- Pre-service math teachers' professional identity development through online anticipatory reflections: An intervention study
Hizmet öncesi matematik öğretmenlerinin çevrimiçi geleceğe dönük yansıtıcı yazılar yoluyla profesyonel kimlik gelişimi: Bir müdahale çalışması
AMİNE MERVE ERCAN
Yüksek Lisans
İngilizce
2020
Eğitim ve ÖğretimOrta Doğu Teknik ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. NUR AKKUŞ ÇAKIR
PROF. DR. ALİ YILDIRIM