Ağrı felaketleştirmenin dental anksiyete ve ağız sağlığına bağlı yaşam kalitesi ile ilişkisi: ağrı felaketleştirme ölçeği çocuk (AFÖ-Ç) ve ebeveyn (AFÖ-E) Türkçe geçerlilik güvenirlilik çalışması
The relationship between pain catastrophizing and dental anxiety and oral health-related quality of life: the turkish validity and reliability study of the pain catastrophizing scale for child (PCS-C) and parent (PCS-P)
- Tez No: 800916
- Danışmanlar: DOÇ. DR. HALENUR ALTAN
- Tez Türü: Diş Hekimliği Uzmanlık
- Konular: Diş Hekimliği, Dentistry
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2023
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Necmettin Erbakan Üniversitesi
- Enstitü: Diş Hekimliği Fakültesi
- Ana Bilim Dalı: Pedodonti Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 138
Özet
Tıbbi ve dental tedaviler esnasında ağrı hissedileceği endişesi sık rastlanan durumlardan biridir. Ağrı felaketleştirme, ağrılı uyaranlara karşı abartılı olumsuz bir yönelim olarak tanımlanmıştır. Bugüne kadar yapılan çok sayıda araştırma, ağrılı uyarana maruz kalan katastrofik bireylerin, katastrofik olmayan bireylere göre daha fazla ağrı ve duygusal stres yaşadıklarını göstermiştir. Çocuk diş hekimliğinde ağrı felaketleştirme konusu dental literatürde yeni bir kavramdır. Ebeveynlerin çocukları üzerinde ne ölçüde ağrı felaketleştirmeye yol açtığının değerlendirilmesi bir başka önemli konudur. Çalışmamızda AFÖ-Ç ve AFÖ-E ölçeklerinin geçerlilik ve güvenirlilik çalışmalarını geniş bir örneklem grubuyla yaparak dilimize kazandırmayı amaçladık. Ayrıca öncü nitelikte olan çalışmamızda; yaş, cinsiyet, eğitim düzeyi (ilkokul, ortaokul, lise, üniversite, yüksek lisans), ekonomik durum (çok düşük, düşük, orta, yüksek), ağız sağlığı alışkanlıkları (diş fırçalama sıklığı, diş hekimine gitme sıklığı, diş hekimine en son ne zaman gidildiği, kendi diş sağlığını değerlendirme, daha önce görülen dental tedavilerin türü ve bu tedavilerde yaşanan ağrı deneyimi), ağız-diş sağlığı kriterleri (plak indeksi, gingival indeks, DMFT/dmft indeksi), dental anksiyete ve ağız sağlığına bağlı yaşam kalitesi ile ağrı felaketleştirme arasındaki nedensellik ilişkisini yol analizi kullanarak değerlendirmeyi amaçladık. Necmettin Erbakan Üniversitesi Diş Hekimliği Fakültesi Pedodonti kliniğine rutin muayene amacıyla başvurmuş, 8-14 yaş aralığındaki 317 hasta üzerinde gerçekleştirilmiş çalışmamızın birinci basamağında; AFÖ-Ç ve AFÖ-E skalalarının kültürler arası geçerlilik ve güvenirlilik çalışması yapılmış, ikinci basamağında ise; bu skalalar kullanılarak çocuklar ve ebeveynlerdeki ağrı felaketleştirme davranışı ile; yaş, cinsiyet, eğitim düzeyi, ekonomik durum, ağız sağlığı alışkanlıkları, ağız-diş sağlığı kriterleri, dental anksiyete ve ağız sağlığı ile ilişkili yaşam kalitesi arasındaki ilişki değerlendirilmiştir. Hastaların dental anksiyete düzeyini ölçmek için MÇDASy, ağrı felaketleştirme düzeyini ölçmek için AFÖ-Ç ve ASİYK'yi ölçmek için 8-10 yaş ile 11-14 yaş arasına uygun olacak şekilde ÇAÖ ölçeği uygulanmıştır. Ebeveynlerin dental anksiyete düzeyini ölçmek için DAS, ağrı felaketleştirme düzeyini ölçmek için AFÖ-E ve ASİYK'yi değerlendirmek için ASİYK-BK uygulanmıştır. Çocukların ağrı felaketleştirme eğilimi göstermesinde ebeveynlerin etkisi de açıklığa kavuşturulmamıştır. Çalışmada yer alan tüm sorular ve ölçekler araştırmacı hekim (ÜA) tarafından okunarak katılımcılara birebir yöneltilmiştir. Çalışma sonuçlarımıza göre; AFÖ-E Türkçe versiyonunun, yetişkin bireylerde ağrı felaketleştirme düzeyinin değerlendirilmesi ve AFÖ-Ç Türkçe versiyonunun, 8-14 yaşlar arasındaki çocuklarda ağrı felaketleştirme düzeyinin değerlendirilmesi için geçerli ve güvenilir bir araç olarak kullanılabileceği bulundu. Kız çocuklarında ağrı felaketleştirme eğilimi daha yüksek bulunurken (p=0,001), AFÖ-E ile cinsiyet arasında ilişki bulunmadı (p=0,415). AFÖ-Ç ve AFÖ-E ile yaş arasında ilişki bulunmadı (p=0,457)(p=0,456). Çocuklarda dental anksiyete arttıkça ağrı felaketleştirme düzeyinde artış saptanırken (p
Özet (Çeviri)
Worrying about pain during medical and dental treatments is an expected common behavior. Catastrophizing is used as an exaggerated negative response to painful stimuli. Numerous studies to date have found that catastrophic people exposed to painful stimuli experienced more pain and emotional stress than non-catastrophic people. Pain experience and pain catastrophizing in pediatric dentistry is a new concept in the dentistry literature. Assessing the extent to which children are catastrophic in pain in their children is another important issue. In our study, we aimed to introduce the validity and reliability studies of the PCS-C and PCS-P scales into our language by making them with a large sample group. In addition, in our pioneering work; age, gender, education level (primary school, secondary school, high school, university, graduate), economic status (very low, low, medium, high), oral health control (brushing load, risk of going to the dentist, last visit to the dentist, when time has gone, own dental examination, type of previous dental treatments and pain experience in these treatments), oral-dental health assessment (plaque index, gingival index, DMFT/dmft index), dental anxiety and oral health-related quality of life and pain we aimed to evaluate the causality relationship between catastrophizing by using path analysis. In the first step of our study, which was carried out on 317 patients aged 8-14 years, who applied to the Necmettin Erbakan University Faculty of Dentistry Pediatric dentistry clinic for routine examination; Cross-cultural validity and reliability studies of the PCS-C and PCS-P scales were carried out, and in the second step; with the treatment of catastrophizing pain in children and their parents using these scales; The relationship between age, gender, education level, economic status, oral health, oral- dental health assessment, dental anxiety and oral health-related quality of life were evaluated. For dental anxiety crises of the patients, MCDASf, for pain catastrophizing deaths, PCS-C, and OHRQoL, for patients between 8-10 and 11-14 years of age, DAS was used. DAS was applied for dental anxiety deaths of children, PCS-P for pain catastrophizing patients, and OHRQoL-UK for burning OHRQoL. The influence of parents on children's tendency to catastrophize pain has also yet to be clarified results. All questions and scales in the study were read by the researcher physician (ÜA) and directed to the participants one-on-one. According to our study results; It has been found that the Turkish version of PCS-P can be used as a valid and reliable tool for the evaluation of catastrophizing pain experiences in adult patients, and the Turkish version of PCS-C can be used as a valid and reliable tool for the assessment of pain catastrophizing cases in children aged 8-14 years. While girls have a higher tendency to pain catastrophizing (p=0.001), there was no relationship between PCS-P and gender (p=0.415). There was no relationship between PCS-C and PCS-P and age (p=0.457)(p=0.456). While dental anxiety was found to be at the level of pain catastrophizing in children (p
Benzer Tezler
- Kronik ağrısı olan bireylerde felaketleştirmeve felaketleştirmenin çocukluk çağı travmalarıyla ilişkisi
Catastrophizing in individuals with chronic pain and therelationship of catastrophizing to childhood traumas
RAHİME MİİŞOĞLU
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2021
PsikiyatriSağlık Bilimleri ÜniversitesiPsikiyatri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ALİ ÇAYKÖYLÜ
- Multipl skleroz tanılı hastalarda ağrının ve ağrı felaketleştirmesinin depresyon, anksiyete ve intihar davranışı ile ilişkisinin incelenmesi
Relationship of pain and pain catastrophizing with depression, anxiety and suicidal behaviour in patients diagnosed with multiple sclerosis
BÜŞRA BODUR
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2024
NörolojiSağlık Bilimleri ÜniversitesiRuh Sağlığı ve Hastalıkları Ana Bilim Dalı
PROF. DR. KAYIHAN OĞUZ KARAMUSTAFALIOĞLU
- Acil kliniğe ağrı şikayeti ile başvuran bireylerin ağrı şiddeti ve ağrı korkusunun ağrı felaketleştirmesi üzerine etkisi
The effect of pain intensity and fear of pain on pain categorization of individuals application to the emergency clinic with the complaint of pain
ERCAN KILIÇ
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
HemşirelikSivas Cumhuriyet ÜniversitesiCerrahi Hastalıkları Hemşireliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MERYEM YILMAZ
- Fibromiyalji hastalarında ağrı düzeylerinin, ağrı felaketleştirme, metakognisyonlar, depresyon ve anksiyete semptomları ile ilişkisinin incelenmesi ve bel ağrısı hastaları ile karşılaştırılması
Examination of the relationship between pain intensity, pain catastrophizing, metacognitions, depression and anxiety symptoms in fibromyalgia patients and comparison with low back pain patients
BETÜL HACER ÖZATEŞ
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
Fiziksel Tıp ve Rehabilitasyonİstanbul Kent ÜniversitesiPsikoloji Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ ANIL GÜNDÜZ
- Ağrı yönetimi ile ilgili hemşirelerin bilgi ve inançlarının değerlendirilmesi
Pain management nurses' knowledge and atitude survey
HALE ÜSTKAN