Eski Türkçede su kavram alanı
Water concept field in old Turkish
- Tez No: 801715
- Danışmanlar: DOÇ. DR. ÜMİT HUNUTLU
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Türk Dili ve Edebiyatı, Turkish Language and Literature
- Anahtar Kelimeler: Söz Varlığı, Kavram, Kavram Alanı, Vocabulary, Water, Concept, Concept Field
- Yıl: 2023
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Recep Tayyip Erdoğan Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 323
Özet
Türk dili, uzun zamandır bir yazı dili olan, gelişmiş bir dildir. Bu dil, güneybatıda Türkiye ve komşularına, güneydoğuda Çin'in içlerine kadar uzanan, kuzeydoğuda, Güney ve Kuzey Sibirya yoluyla yukarıya, Kuzey Buz Denizi'ne ve son olarak Batı Sibirya ve Doğu Avrupa'ya uzanıp kuzeybatıya ulaşmıştır. Türkçe hem kadim bir dil olması hem de büyük coğrafyalarda kullanılmış ve kullanılıyor olması ulaştığı bu geniş dil birikimi, söz varlığına da yansımıştır. Türk dili üzerine farklı dönemlerde ve konularda söz varlığı çalışmaları yapılmıştır. Bu çalışmada Türkçenin söz varlığında su kelimesinin kavram alanı ve söz varlığı ele alınmıştır. Tez, temelde üç aşamadan oluşmaktadır. Birinci aşamada, Göktürk Türkçesi döneminden Karahanlı Türkçesine kadar yazılmış olan yazıt ve eserlerden hareketle su kavram alanına giren sözcükler tespit edilmeye çalışılmıştır. Tarama yöntemi ile yazıt ve eserlerden elde edilen, konu alanına giren sözcükleri çeşitli alt başlıklar hâlinde tasnif edilmiştir. İkinci aşamada, taranmış kelimelerin etimolojileri hakkında farklı düşüncelerdeki araştırmacıların görüşlerine yer verildikten sonra kelimelerin Türk lehçelerinde karşılıkları gösterilmiştir ve kronolojik sırayla eserlerdeki örnekler kullanış şekillerine veya yapısına göre sunulmuştur. Üçüncü aşamada, tespit edilen kelimeler kullanım oranları üzerinden gösterilerek değerlendirmelerde bulunulmuştur. Bu yöntemi ve aşamaları konuyla ilgili Türkçe söz varlığında tespit edilen sözcüklere uygulanmıştır. Türk dilinde su kavram alanını oluşturan kelimelerin belirlenmesiyle tez hem dil hem de kültür bağlamında Türklük bilimine katkıda bulunması umut edilmektedir.
Özet (Çeviri)
The Turkish language is a developed that has been a written language for a long time. This language extended toTurkey and its neighbors in the southwest, into China in the southeast, and in the northeast up through Southern and Northern Siberia, to the Arctic Ocean, and finally to Western Siberia and Eastern Europe, reaching northwestward. The fact that Turkish is an ancient language and it has been used and is being used in large geographies is reflected in the vocabulary of this rich language accumulation. Vocabulary studies have been carried out on the Turkish language in different periods and subjects. In the study, the concept area and vocabulary of the word water in Turkish vocabulary are discussed. The thesis basically consist of three stages. In the first stage, it has been tried to determine the words that fall into the concept of water, based on the inscriotions and works written from the Göktürk Turkish period to the Karahanlı Turkish. The words in subject area, obtained from inscriptions and works by scanning method, undervarious subheading. In the second stage, after the opinions of researchers with different opinions about the etymologies of the scanned words were given, the equivalents of the expressions in Turkish dialect were shown and th examples in the works were prensented in chronological order according to their usage of structure. In the third stage, the detected words were shown over their usage rates and evaluations were made. This method and its stage were applied to the words determined in the Turkish vocabulary related to the subject. It is hoped that the thesis will contribute to the science of Turkishness in the terms of both language and culture by determining the words that make up the concept of water in the Turkish language.
Benzer Tezler
- Eski Türkçede 'yer-su' adları ve kavram alanı
'Earth-water' names and conceptual field in Old Turkish
EMRİYE SONKAYA
Doktora
Türkçe
2024
Türk Dili ve EdebiyatıMarmara ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. GÜLŞEN SEYHAN ALIŞIK
- Eski Türkçede zaman anlamı taşıyan sözcükler
Old Turkic words with the meaning of time
İPEK DURSUNAY ÖLMEZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
DilbilimÇukurova ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ENGİN ÇETİN
- Constructing terminology for musical timbre: A semantic mapping of acoustic features in Turkish language
Ses tınısı için bir terminoloji oluşturmak: Anlambilimsel ve akustik özellikler arasında bir haritalandırma çalışması
EZGİ SU ÖRÜN
Yüksek Lisans
İngilizce
2023
Müzikİstanbul Teknik ÜniversitesiMüzik Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. TAYLAN ÖZDEMİR
- Die Tiere in den Türkischen und Deutschen sprichwörtern (eine vergleichende untersuc-hung)
Başlık çevirisi yok
TEVFİK EKİZ
Yüksek Lisans
Almanca
1994
Alman Dili ve EdebiyatıGazi ÜniversitesiAlman Dili Eğitimi Ana Bilim Dalı
PROF.DR. HÜSEYİN SALİHOĞLU
- Delikli bir kent olarak İstanbul'a bakmak: Kentin müphem alanlarına dair bir araştırma
Investigating Istanbul as a perforated city: A research on terrain vagues of the city
MERVE KARADABAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2020
Mimarlıkİstanbul Teknik ÜniversitesiMimarlık Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. FATMA ERKÖK