Hrant Kenkilyan'ın ud taksimlerinin transkripsiyonu ve icrâ tavrının incelenmesi
Examination of the transcription of Hrant Kenkilyan's oud taksims and his performance attitude
- Tez No: 802195
- Danışmanlar: DOÇ. DR. TOLGA OTER
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Müzik, Music
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2023
- Dil: Türkçe
- Üniversite: ANKARA MÜZİK VE GÜZEL SANATLAR ÜNİVERSİTESİ
- Enstitü: Müzik ve Güzel Sanatlar Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Çalgı Eğitimi Ana Sanat Dalı
- Bilim Dalı: Çalgı Eğitimi Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 329
Özet
Bu tez çalışmasında, Türk ve Ermeni Müziği'nin en önemli ud icrâcılarından biri olan Ûdî Hrant Kenkilyan'ın ud tekniğine katkıları, kendine özgü tavrı, Kenkilyan'a ait on üç adet ud taksimi üzerine yapılan transkripsiyonlar ve analizlerle tespit edilmeye çalışılmıştır. Çalışmamızda öncelikle; Kenkilyan'ın bu çalışma ile ilk kez yayınlanacak olan fotoğrafları, hayatı ve taksimlerini içeren dokümanlar, TRT Arşiv ve Müzik Dairesi Arşivleri, Ara Dinkjian, Mevlüt Mutlu, Tevfik Bildik, Aydemir Tuncer ve Raffi Koçun'un özel arşivlerinden ve gazete kupürlerinden elde edilmiştir. Bu dökümanlar içerisinden, sanatçının Sahibinin Sesi firması için doldurduğu plaklardaki taksimlerden her makamdan birer tane olmak üzere kayıtları en temiz ve anlaşılır olan on iki adet taksimin yanı sıra, Hicaz makamında yaptığı bir taksiminde kullandığı farklı akort sisteminden dolayı, bu makamdan iki tane olmak üzere; sırasıyla Hicaz (AX1828), Ferahnâk (AX2928), Hüseynî (AX1944), Kürdîlihicazkâr (AX1944), Hicaz Çifte Kiriş (AX2068), Rast (AX2145), Sabâ (AX2145), Acemaşîrân (AX2270), Hüzzam (AX2270), Nihâvend (AX2201), Uşşâk (AX2201), Karcığar (AX2032) ve Şedd-i Arabân (AX2422) makamlarından toplam on üç taksim çalışmamızın örneklemini oluşturmuştur. İlk olarak ilgili taksimler, transkripsiyon yapılarak günümüz nota sisteminde FINALE nota yazım programında yazılmıştır. Taksimlerin notasında icrâcının kullandığı süsleme ve ifade unsurlarına yer verilmiştir. Aynı zamanda taksimlerin ait olduğu makamların tarifleri 17. 18. 19. 20. yy. mûsikî kaynaklarından alınarak yazılmıştır. Daha sonra taksimler; süsleme teknikleri, müzikal ifade unsurları, motif ve cümle yapıları, makam ve form kullanımı, ritmik ögeleri ve icrâcının sağ ve sol el kullanımı, başlıkları altında incelenerek, sanatçının tavrı, üslûbu ve müzikalitesini ortaya çıkaran hususlara dikkat çekilmiştir. Kenkilyan'ın ud tavrının en dikkat çekici özellikleri olarak; değerini kendisinden önceki notadan alan çarpma, Glissando, çiftleme, geniş vibrato ve vibratolu tremoloları sıklıkla kullanması, uzun süre duyurmak istediği bir sesi, çoğunlukla bir oktavı aşan uyumlu aralıklarla güçlendirerek duyurması, taksimlerini klasik beste formuna benzer bir şekilde oluşturması görülmektedir. Bununla beraber, taksimlerdeki makam kullanımı değerlendirildiğinde, Ermeni azınlığına mensup olan bir sanatçı olmasına rağmen, Türk makam müziği icrâ anlayışını benimsediğini ve 17. 18. 19. yy. edvar kitapları ile 20. yy. Tanbûrî Cemil Bey'in Rehber-i Mûsıkî kitabındaki makam tasviri ile örtüştüğünü görmekteyiz. Tüm bu tespitlerin sonucunda Ermeni ve Türk müziği ud icracıları içerisinde kendine özgü tavrı ve müzikal anlayışı ile alanında ekol sahibi olmayı hak eden özellikler taşıdığını söyleyebiliriz.
Özet (Çeviri)
In this thesis, the contributions of Ûdî Hrant Kenkulian, one of the most important oud performers of Turkish and Armenian Music, to the oud technique, and his idiosyncratic behavior, have been tried to be determined by transcriptions and examinations made on thirteen oud taksims belonging to Kenkulian. First of all, in our study, the documents containing Kenkulian's photographs, his life, and taksims, which will be published for the first time with this study, are obtained from TRT Archives and Music Department Archives, the private archives of Ara Dinkjian, Mevlüt Mutlu, Tevfik Bildik, Aydemir Tuncer, Raffi Koçun, and newspaper clippings. Among these documents, in addition to twelve taksims with the clearest and most understandable recordings, one from each makam from the taksims on the records that the artist filled for the“Sahibinin Sesi”company, due to the different tuning system he used in a taksim he made in the Hicaz makam, including two from this makam; A total of thirteen taksims from Hicaz (AX1828), Ferahnâk (AX2928), Hüseynî (AX1944), Kürdîlihicazkâr (AX1944), Hicaz Çifte Kiriş (AX2068), Rast (AX2145), Sabâ (AX2145), Acemaşîrân (AX2270), Hüzzam (AX2270), Nihâvend (AX2201), Uşşâk (AX2201), Karcığar (AX2032) ve Şedd-i Arabân (AX2422) makams constituted the sample of our study, respectively. First, by transcribing the relevant taksims, they were written in the FINALE notation program in today's notation system. Ornament and expression elements used by the performer are included in the notation of the Taksims. At the same time, the descriptions of the makams to which the taksims belong are written from musical sources from the 17th, 18th, 19th, and 20th centuries. Afterward, attention has been drawn to the issues that reveal the attitude, wording, and musicality of the artist by examining taksims under the headings, which are ornament techniques, musical expression elements, motif and sentence structures, use of makam and form, rhythmic elements, and right and left-hand use of the performer. As the most striking features of Kenkulian's oud style, it is seen that he frequently uses grace note, glissando, doubling, wide vibrato, and vibrato tremolos, which takes their value from the previous note, that he makes a sound heard for a long time, mostly by amplifying it with harmonious sounds exceeding an octave, and that he composes his taksims in a way similar to the classical composition form. On the other hand, when the use of makam in taksims is evaluated, although he is an artist belonging to the Armenian minority, we see that he adopts the understanding of the performance of Turkish makam music, and that it coincides with the makam descriptions in the 17th, 18th, 19th century cycle books, and 20th-century Tanbûrî Cemil Bey's Rehber-i Mûsıkî book. As a result of all these determinations, we can say that among the oud players of Armenian and Turkish music, he has the characteristics that deserve to have a school in his field with his unique attitude and musical understanding.
Benzer Tezler
- Hrant dink cinayeti: Cinayete giden süreçte ve cinayet sonrasında medya haberlerinin analizi
Hrant dink assassination: the analysis of media news before and in the aftermath of the assassination
NUSRET MESUT ŞAHİN
Yüksek Lisans
Türkçe
2010
GazetecilikPolis AkademisiUluslararası Güvenlik Ana Bilim Dalı
PROF. İHSAN BAL
- Haber sunumunda taraflılık Hrant Dink suikastı örneği üzerine bir inceleme
A research on the objectivity in news as a case study on an assassination of Hrant Dink
UĞUR ERYILMAZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2008
İletişim BilimleriKocaeli Üniversitesiİletişim Bilimleri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. METE ÇAMDERELİ
- Parrhesia kavramı çerçevesinde Hrant Dink ve Tahir Elçi örneklerinin sosyolojik değerlendirilmesi
Sociological evaluation of Hrant Dink and Tahir Elçi examples within the framework of the concept of Parrhesia
AHMED KAYA
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
SosyolojiMimar Sinan Güzel Sanatlar ÜniversitesiGenel Sosyoloji ve Metodoloji Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ENİS EMRE MEMİŞOĞLU
- The practices of reconstruction of collective memory and collective remembering through Hrant Dink among Armenians in Turkey
Türkiye'deki Ermenilerin Hrant Dink üzerinden toplumsal hafızayı yeniden inşa etme ve hatırlama pratikleri
PELİN ERGENEKON
Yüksek Lisans
İngilizce
2017
Antropolojiİstanbul Bilgi ÜniversitesiKültürel İncelemeler Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. SEZAİ OZAN ZEYBEK
- Armenians living in Turkey and the assassination of Hrant Dink: Loss, mourning and melancholia
Türkiyeli Ermeniler ve Hrant Dink?in ölümü: Yas, melankoli ve kayıp
NORA TATARYAN
Yüksek Lisans
İngilizce
2011
Kamu YönetimiSabancı ÜniversitesiKültürel Çalışmalar Ana Bilim Dalı
PROF. DR. LEYLA NEYZİ