Engelliliğe bakışta yeni bir yaklaşım olarak insanötesicilik
Posthumanism as a new approach to disability
- Tez No: 802273
- Danışmanlar: DOÇ. DR. SİNAN AKILLI
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Felsefe, Philosophy
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2023
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Kapadokya Üniversitesi
- Enstitü: Lisansüstü Eğitim, Öğretim ve Araştırma Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Kültürel Çalışmalar Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 167
Özet
Bu araştırmanın amacı, hümanizm ile yerleşen üstün insan anlayışına itirazda bulunarak ötekileştirilen tüm kesimlere ortak mücadele çağrısı yapan insanötesicilik (posthümanizm) düşüncesiyle engellilik araştırmaları arasındaki kesişimselliği incelemektir. Bu doğrultuda, tezin birinci bölümünde hümanizm, insanaşırıcılık (transhümanizm) ve insanötesicilik düşüncelerinin temellerine yer verilmiş, ikinci bölümde ise engellilik tarihi ve engellilik modelleri açıklanarak engellilik araştırmalarının insanaşırıcılık ve insanötesicilik düşünceleriyle olan bağlantısallığı tartışılmıştır. Araştırmanın üçüncü bölümünde doküman incelemesi yoluyla Türkiye'de engellilik ve insanötesicilik ilişkisi incelenmiştir.“Mevzuatta engellilik”başlıklı bölümde Özürlüler ve Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun, Birleşmiş Milletler Engellilerin Haklarına İlişkin Sözleşme ve Engelliler Kanunu,“Engelliliğe dair yapılan araştırmaların analizi”başlıklı bölümde ise bir kamu kurumu olarak Başbakanlık Özürlüler İdaresi Başkanlığı'nın“Toplum özürlülüğü nasıl anlıyor?”ve“Özürlülüğe Dayalı Ayrımcılığın Ölçülmesi Araştırması”ile bir sivil toplum kuruluşu olarak Görme Özürlüler Derneği'nin engellilerle ve engelli olmayanlarla ayrı ayrı yaptığı“Engelli Konumlandırma, Algı ve Ayrımcılık Araştırması”kapsama alınmıştır. Ulaşılan bulgulara göre, BM Engellilerin Haklarına İlişkin Sözleşme'nin kapsayıcılığa vurgu yapan maddelerinin insanötesici yaklaşımla ilintili yönleri olmakla birlikte, uygulamada toplumun önyargılı tutumları, insanmerkezci bakış açısının halen yerleşik halde olduğunu göstermektedir. Bununla birlikte, BM Engellilerin Haklarına İlişkin Sözleşme'nin ötekileştirilen diğer kesimlerle olan ilişkiselliği ve türlerarası yakınlığı dikkate alan paradigma değişikliklerinden beslenerek insanötesici yaklaşım bağlamında yeniden ele alınabileceği sonucuna varılmıştır.
Özet (Çeviri)
The aim of this study is to examine the intersectionality between the idea of posthumanism, which calls for a common struggle for all marginalized groups and disability studies by raising an objection to the notion of the superior human being, a legacy of humanism. Accordingly, in the first chapter of the thesis, the foundations of the ideas of posthumanism, transhumanism and humanism are explained, and in the second chapter, the history of disability and disability models are explained and the relevance of disability studies to the ideas of transhumanism and posthumanism is discussed. In the third chapter of the study, the relationship between disability and posthumanism in Turkey is analyzed through document analysis. In the section titled“Disability in legislation”, the Law on Disabled Persons and Amendments to Certain Laws and Decree Laws, the United Nations Convention on the Rights of Persons with Disabilities and the Law on Disabilities are examined; in the section titled“Analysis of Research on Disability”, the“How does society understand disability?”and“Measurement of Disability-Based Discrimination Research”by the Prime Ministry Department of the Administration of the Disabled as a public institution and“Disability Positioning, Perception and Discrimination Research”conducted separately with disabled and non-disabled people by the Association for the Visually Impaired as an NGO are studied. According to the findings obtained, even though the UN Convention on the Rights of Persons with Disabilities emphasizing inclusion have aspects related to the posthumanist approach, the prejudiced attitudes of the society show that the anthropocentric perspective still exists in practice. However, it has been concluded that the UN Convention on the Rights of Persons with Disabilities can be re-interpreted in the context of the posthumanist approach by making use of the paradigm shifts that take into account the relationality and interspecies affinity with other marginalized groups.
Benzer Tezler
- Evde engelli bakım ücreti hizmetlerinin sosyal modeli gerçekleştirmedeki rolü
Home based care on contribution to the social model
FERİHA DUYGU SAMAV CANTÜRK
Doktora
Türkçe
2017
Sosyal HizmetlerSüleyman Demirel ÜniversitesiSosyoloji Ana Bilim Dalı
PROF. DR. SONGÜL SALLAN GÜL
- Accessibility from right based approach: The case of arts institutions
Hak temelli yaklaşımdan erişilebilirlik: Sanat kurumları örneği
PINAR AKTAŞLI
Yüksek Lisans
İngilizce
2019
Hukukİstanbul Bilgi ÜniversitesiKültür Yönetimi Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. HATİCE GÖKÇE DERVİŞOĞLU OKANDAN
- Etnisite ve engellilik: Bir çifte dezavantajlılık durumu mu?
Ethnicity and disability: A double state of disadvantage?
PERİHAN DEMİR
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
SosyolojiHacettepe ÜniversitesiSosyoloji Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ESRA BURCU SAĞLAM
- Fiziksel engellilerin uluslararası hukukta korunması ve uluslararası standartların iç hukuka uygulanması
Protection of persons with disabilities in international law and reflections of international standards in national law
İDİL IŞIL GÜL
- A bio-psycho-socio-cultural approach to disability: William Golding's Lord of the Flies and Doris Lessing's The Fifth Child and Ben, in the World
Engelliliğe biyo-psiko-sosyo-kültürel bir yaklaşım: William Golding'in Sineklerin Tanrısı ve Doris Lessing'in Beşinci Çocuk ve Ben, Dünyada
MEHRI RAZMI
Doktora
İngilizce
2023
İngiliz Dili ve EdebiyatıAtatürk Üniversitesiİngiliz Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MUKADDER ERKAN