Balkan göç folkloru: Ankara ili örneği
Balkan migration folklore: Example of Ankara province
- Tez No: 802738
- Danışmanlar: PROF. DR. ÖZKUL ÇOBANOĞLU
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Halk Bilimi (Folklor), Folklore
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2023
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Hacettepe Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Türk Halk Bilimi Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 278
Özet
Göç; ekonomik, toplumsal, siyasi sebeplerle bireylerin veya toplulukların bir ülkeden başka bir ülkeye bir yerleşim yerinden başka bir yere yerleşim yerine gitme işi, taşınma, hicret, muhacerettir. Türkler, tarihsel süreç içinde birçok bölgeye yerleşmiş ve birçok bölgeden göçler gerçekleştirmiştir. Türkler, göç ettikleri bölgelerde yerleşim yerleri inşa etmiş, yeni kültürel merkezler meydana getirmiştir. Göç sürecinde toplumlar, sahip oldukları kültürü muhafaza ederken göç ettiği yeni yerleşim yerinde de entegrasyon sürecinde yerleşilen bölgedeki kültürleri de benimseme eğilimi gösterirler. Geçmişten günümüze Türk-İslâm kültürünün mevcudiyet gösterdiği coğrafyalardan biri de Balkan yarımadasıdır. Balkan yarımadasında Türkler; Kuzey Makedonya, Bulgaristan, Kosova, Bosna Hersek, Romanya, Sırbistan, Hırvatistan, Yunanistan, Batı Trakya, Arnavutluk gibi ülkelerde yaşamaktadır. Türklerin Balkan yarımadasındaki varlığı üç dönemde incelenmektedir. Bunlar; Osmanlı Devleti Öncesi Türk Varlığı, Osmanlı Devleti Dönemi Türk Varlığı, Osmanlı Devleti Sonrası Türk Varlığı'dır. Balkanlarda Türk varlığı 93 Harbi (1877-1878) ile tedricen azaltılmaya başlamıştır. Tarihsel süreç içinde farklı dönemlerde (1912, 1915, 1923, 1950-60, 1989) Türkler göç etmiş veya göçe zorlanmıştır. Balkan yarımadasında Osmanlı Devleti döneminde Anadolu topraklarına başlayan göçler, Türkiye Cumhuriyeti döneminde de devam etmiştir. Balkanlardan Anadolu'ya göç edilen şehirler arasında başta Edirne, İstanbul, Ankara, İzmir, Bursa, Balıkesir, Çanakkale gibi şehirler gelmektedir. Çalışmamızda Balkan yarımadasından Ankara'ya yapılan Türk ve Türk kültürü dairesinde yer alan Müslümanların göçleri incelenecektir. Bu bağlamda, Balkan Göç Folkloru:Ankara İli Örneği adlı doktora tez çalışması, Ankara'ya 1923 yılından itibaren Balkan ülkelerinden (Kuzey Makedonya, Bulgaristan, Kosova, Bosna Hersek, Romanya, Arnavutluk) göç eden kişilerin folklorunu konu almaktadır. Göç olgusunun bir sonucu olarak kültürler de göç etmektedir. Toplumlar, göç sürecinde folklor/sözlü tarihlerini de beraberlerinde göç ettirirler. Göç hadisesi sonucunda ortaya çıkan veya taşınan folklora“göç folkloru”adı verilir. Göç folkloru kavramının kapsamı ise araştırmamıza konu olan kaynak kişilerin göçmen folklorunda yer alan göç hikâyeleri, yerleştikleri ve yaşadıkları yerlerin fiziki ve tarihi çevresi, beşeri durumu ve ekonomik yapısı, sosyal yapısı, töre ve töre düzenleri, inanç yapıları, mimarileri, el sanatları, beslenme ve temizlenme özellikleri, giyim-kuşam-süslenme özellikleri, törenleri (doğum, ölüm, evlenme, sünnet, askerlik vs.), hekimlik, halk dansları, halk müziği, geleneksel spor ve eğlenceleri, sözlü edebiyatları (ağız özellikleri, lâkaplar, atasözü ve deyim, bilmece, tekerleme, alkış ve kargış, mâni, türkü, destan, ağıt, efsane, menkabe, memorat) içermektedir. Bu çalışma bir alan araştırmasıdır. Folklor/Halkbilimi Kaynak kişilerden elde edilecek olan bilgiler Türk halkbilimi araştırma yöntemlerinden görüşme(mülâkat), gözlem(müşâhede) yöntemiyle Kovid-19 kurallarına uygun olarak yüz yüze veya dijital ortamda gerçekleştirilecektir. Bu yöntemlerin mümkün olmadığı durumda kullanılmak üzere Türk halkbilimi kadrolarının esas alındığı anket soruları kullanılacaktır. Bu çalışmada, göç folkloru kavramının kuramsal çerçevesi çizilmeye çalışılacaktır. Bu bağlamda sosyoloji disiplininde kullanılan Göç Kuramlarından uygun olanları bu çalışmada kullanılacaktır. Göç folkloru kapsamında; göç, göçmen, mülteci, mübadil, muhacir, kültürel entegrasyon, göç türleri, kimlik vb. kavramlar açıklanacaktır. Bu çalışmada kaynak kişiler ayrı yaş ve cinsiyet gruplarından seçilecek olup elde edilen kültürel veriler kuşaklar arasılık bağlamında değerlendirilecektir. Bu tezin amacı, Balkan yarımadasından Ankara'ya göç eden/yerleşen/yaşayan Türk ve Müslümanların folklorunu/halkbilimi unsurlarını derleyip kayıt altına almak ve bilimsel bir bakış açısıyla değerlendirerek arşivlenmesini ağlamaktır.
Özet (Çeviri)
Migration; Movement of individuals or communities from one country to another from one settlement to another due to economic, social, political reasons is moving, migration, immigration. Turks settled in many regions in the historical process and migrated from many regions. Turks built settlements in the regions they migrated to and created new cultural centers. During the migration process, while the societies maintain their culture, they tend to adopt the cultures of the region they settled in during the integration process in the new settlement they migrated. The Balkan peninsula is one of the geographies where Turkish-Islamic culture has existed from past to present. Turks in the Balkan Peninsula; He lives in countries such as North Macedonia, Bulgaria, Kosovo, Bosnia and Herzegovina, Romania, Serbia, Croatia, Greece, Western Thrace and Albania. The presence of Turks in the Balkan peninsula is examined in three periods.These; Turkish Presence before the Ottoman Empire, Turkish Presence in the Ottoman Period, and Turkish Presence after the Ottoman Empire. The Turkish presence in the Balkans started to be reduced gradually with the 93 War (1877-1878). In different periods in the historical process (1912, 1915, 1923, 1950-60, 1989) Turks emigrated or were forced to migrate. Starting migration to the Balkan peninsula and Anatolia during the Ottoman Empire, it has continued during the period of the Republic of Turkey. Among the cities that migrated to Anatolia from the Balkans, cities such as Edirne, Istanbul, Ankara, Izmir, Bursa, Balıkesir, and Çanakkale come first. In our study, the migration of the Muslims from the Balkan peninsula to Ankara in the Turkish and Turkish culture circle will be examined.In this context, his doctoral dissertation titled Balkan Migration Folklore: The Case of Ankara Province is about the folklore of people who migrated to Ankara from Balkan countries (North Macedonia, Bulgaria, Kosovo, Bosnia Herzegovina, Romania, Albania) since 1923. Cultures migrate as a result of the phenomenon of migration. Societies migrate their folklore / oral histories with them during the migration process. The folklore emerging or carried as a result of the migration is called“migration folklore”.The scope of the concept of migration folklore, on the other hand, includes the migration stories in the migrant folklore of the source people subject to our research, the physical and historical environment of the places where they settled and live, their human condition and economic structure, social structure, customs and customs orders, belief structures, architecture, handicrafts, nutrition and cleaning features, dressing-dressing-decoration features, ceremonies (birth, death, marriage, circumcision, military service, etc.), medicine, folk dance, folk music, traditional sports and entertainment, oral literatures (dialects, nicknames, proverbs and idioms, riddle, rhyme, clap and kargış, mâni, türkü, epic, lament, legend, menkabe, memorate). This study is a field study. Folklore / Folklore Information to be obtained from resource persons will be carried out face-to-face or digitally, in accordance with the Kovid-19 rules, using the methods of Turkish folklore research methods such as interview (interview), observation (observation).In cases where these methods are not possible, survey questions based on Turkish folklore staff will be used. In this study, the theoretical framework of the concept of migration folklore will be tried to be drawn. In this context, the appropriate Migration Theories used in the sociology discipline will be used in this study. Within the scope of migration folklore; immigration, immigrant, refugee, immigrant, immigrant, cultural integration, types of migration, identity etc. concepts will be explained. In this study, resource persons will be selected from different age and gender groups and the cultural data obtained will be evaluated in the context of intergenerationalism. The aim of this thesis is to compile and record the folklore / folklore elements of the Turks and Muslims who migrated / settled / lived in Ankara from the Balkan peninsula, and archive them with a scientific point of view.
Benzer Tezler
- Yunanistan Evros (Meriç) bölgesi Orestiada (Kumçiftliği) kazası Gagauzları halk edebiyatı ve folkloru
Greece Evros region (Meriç) Orestiada (Kumçiftliği) town Gagauzes' folk literature and folklore
ONUR DİRİBAŞ
Yüksek Lisans
Türkçe
2020
Halk Bilimi (Folklor)Trakya ÜniversitesiBalkan Çalışmaları Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. MUHARREM ÖZDEN
- Trakya'da amuca folkloru
The amuca folklore in thrace
SAYGIN KAMİL CELEPOĞLU
Yüksek Lisans
Türkçe
2020
Halk Bilimi (Folklor)Çanakkale Onsekiz Mart ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Eğitimi Ana Bilim Dalı
DOÇ. MEHMET ALİ YOLCU
- Manisa Balkan göçlerinin göç anıları üzerine bir inceleme
A research on the immigration memories of Manisa Balkan immigrants
EBRU GÜCÜYENER
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
SosyolojiManisa Celal Bayar ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ MUZAFFER ÇANDIR
- Balkan siyasi göçlerinin Anadolu geleneksel oyunları üzerinde etkisi: Selçuk-Şirince örneği
The effects of the Balkan migrations on Anatolian traditional dances: Selçuk-Şirince sample
KADRİ DALLI
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
Halk Bilimi (Folklor)Ege ÜniversitesiTürk Halk Oyunları Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MEHMET ÖCAL ÖZBİLGİN
- Yunanistan Kumçiftliği (Orestiada) Gagauzları (tarih, dil ve kültür)
Gagauzes of Greece in Kumçiftliği (Orestiada) (history, language and culture)
EVRİM KAŞIKÇI
Doktora
Türkçe
2021
Halk Bilimi (Folklor)Trakya ÜniversitesiBalkan Çalışmaları Ana Bilim Dalı
PROF. DR. AHMET GÜNŞEN