Yapısal adaletsizlik yaklaşımı kapsamında engelli hakları: Covıd-19 pandemisi dönemine ilişkin bir değerlendirme
Disability rights in the context of structural injustice: An evalution of Covid-19 pandemic
- Tez No: 804037
- Danışmanlar: DOÇ. DR. NADİRE ÖZDEMİR
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Felsefe, Hukuk, Philosophy, Law
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2023
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Ankara Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Kamu Hukuku Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 160
Özet
Iris Marion Young, yapısal adaletsizliği pek çok aktörün normlara uygun davranışları nedeniyle ortaya çıkan ve tek bir sorumlusu olmayan, kendi tekrar tekrar üreten ve genellikle istenemeyen sonuçları içeren süreçler olarak tanımlamıştır. Young, yapısal adaletsizliğin ortaya çıkış biçimleri olan sosyo-yapısal süreçleri nesnel kısıtlamalar, sosyal pozisyonlar, kendi kendini yineleyen yapılar ve istenmeden ortaya çıkan sonuçlar olmak üzere dörde ayırmıştır. İlkel (ahlaki) model, tıbbi (medikal) model, güçlendirici model, ekonomik model, sosyal model, azınlık modeli (sosyopolitik model), İskandinav ilişkisel modeli ve insan hakları modeli gibi engellilik modelleri bulunmaktadır. Türkiye'nin de imzaladığı Birleşmiş Milletler Engelli Hakları Sözleşmesi; engelli bireylerin yaşama hakkı, sağlık hakkı, eğitim hakkı, çalışma hakkı, özgürlük, erişilebilirlik, ayrımcılık yasağı gibi haklarını güvence altına almaktadır. Bu çalışmada da bu haklar üzerinde durulacaktır. Young'ın ileri sürdüğü sosyal bağlantı modeli klasik sorumluluk modellerinin aksine izole edici değildir, arka planları sorgular, geçmişe değil geleceğe odaklanır, sorumluluğu paylaştırır ve adaletsizlikten zarar gören kesimleri de sorumluluğa dahil eder. Kimlerin sorumluluğun daha fazla olduğunu belirlemek için güç, ayrıcalık, çıkar ve örgütlendirme kabiliyeti parametrelerinden yararlanır. Klasik sorumluluk modellerinin engelli hakları hususunda COVID-19 pandemisi sırasında yaşanan sorunlara tatmin edici çözümler sunmaması nedeniyle bu sorunlar sosyal bağlantı modeli uyarınca değerlendirilmiştir.
Özet (Çeviri)
Iris Marion Young describes structural injustice as processes which are caused by many actors acting according to the norms. These processes keep creating themselves over and over again and usually include unwanted consequences. Young claims socio-structural processes, which are the faces of structural injustice, are classified as objective constraints, social positions, structures that keep creating itselves and unforeseen consequences. There are different disability models such as primitive model, medical model, empowering model, economic model, social model, minority model, Scandinavian relative model and human rights model. United Nations' Convention on the Rights of Persons with Disabilities, which was signed by Türkiye, protects disabled persons rights such as right to live, right to education, right to health, right to work, freedom, accessibility and prohibition of discrimination. This paper is focused on these mentioned rights. Unlike the classic responsibility models, Young's social connection model is not isolating and it judges background conditions. Social connection model is forward looking rather than backward looking, it distributes the responsibility and it claims people who are harmed by injustices are responsible for it also. Young uses the reasoning parameters such as power, privilege, interest and ability to organize and, determine which people have more responsibility than others. Classic responsibility models cannot offer convincing solutions when it comes to problems caused by the COVID-19 pandemic on disability rights. Hence, these mentioned problems are examined in view of the social connection model.
Benzer Tezler
- Enflasyonla mücadelede istikrar politikaları
Başlık çevirisi yok
BİLGİN ORHAN ÖRGÜN
Yüksek Lisans
Türkçe
1998
EkonomiMarmara Üniversitesiİktisat Ana Bilim Dalı
PROF. DR. OSMAN ZEKAYİ ORHAN
- Türkiye'de sosyal güvenlik sisteminde reform ve enformel ekonomi
Social security reform and informal economy in Turkey
NİL ERYILDIRIM
Yüksek Lisans
Türkçe
2011
Çalışma Ekonomisi ve Endüstri İlişkileriDokuz Eylül ÜniversitesiÇalışma Ekonomisi ve Endüstri İlişkileri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ZEKİ ERDUT
- Suriyeli mültecilerin Türkiye medyasındaki sınıfsal temsili
Class representation of Syrian refugees in Turkish media
FERAY ARTAR
Doktora
Türkçe
2019
GazetecilikAnkara ÜniversitesiSosyoloji Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MÜZEYYEN AYTÜL KASAPOĞLU
- The Relationship between trust and justice: Why is it important in politics?
Güven ve adalet arasındaki ilişki: Siyasette neden önemlidir?
HAZAL ALTUNKULP ÇOBAN
Doktora
İngilizce
2024
Felsefeİstanbul Teknik ÜniversitesiSiyaset Çalışmaları Ana Bilim Dalı
PROF. DR. GÜRCAN KOÇAN
- Violence as a tool for statecraft: What role political use of violence plays to form and sustain the state
Devlet yönetiminin bir aracı olarak şiddet: Devleti kurmada ve sürdürmede şiddetin siyasi kullanımı nasıl bir rol oynamaktadır
AYŞE AKPINAR
Yüksek Lisans
İngilizce
2024
Felsefeİstanbul Teknik ÜniversitesiSiyaset Çalışmaları Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. EMİNE ASLI ÇALKIVİK