Çocuk edebiyatında veganlık ve vejetaryenlik ile ilgili eserlerin içeriklerinin ve işleniş biçimlerinin incelenmesi
Analyzing the content and processing of works about veganism and vegetarianism in children's literature
- Tez No: 805828
- Danışmanlar: PROF. DR. LOKMAN TURAN, DR. ÖĞR. ÜYESİ HÜSEYİN ÖZTÜRK
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Eğitim ve Öğretim, Education and Training
- Anahtar Kelimeler: veganlık, vejetaryenlik, çocuk, edebiyat, veganism, vegetarianism, children, literature
- Yıl: 2023
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Atatürk Üniversitesi
- Enstitü: Eğitim Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Türkçe ve Sosyal Bilimler Eğitimi Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 103
Özet
Amaç: Bu araştırma, çocuk edebiyatında veganlık ve vejetaryenliğin işlenmesi hakkında uzman ve öğretmenlerin görüşlerini almak ve bu görüşlerden hareketle veganlık ve vejetaryenlik konulu çocuk edebiyatı eserlerini incelemeyi amaçlamaktadır. Yöntem: Nitel desenlerden durum çalışması kullanılarak tasarlanan bu araştırma iki aşamada gerçekleştirilmiştir. Birinci aşama veganlık ve vejetaryenlik konulu eserlerin nasıl yapılandırılması gerektiğine ilişkin 9 çocuk ve gençlik edebiyatı uzmanıyla 30 öğretmenin görüşlerinin alınması ve içerik analiziyle değerlendirilmesi; ikinci aşama yerli ve çeviri toplam 26 çocuk ve gençlik edebiyatı eserinin araştırmacı tarafından tespit edilerek uzman ve öğretmen görüşlerinden hareketle incelenmesi ile tamamlanmıştır. Bulgular: Uzman ve öğretmenlerin büyük çoğunluğu; çocuk ve gençlik edebiyatında veganlık ve vejetaryenlik konusu işlenirken propagandacı bir yaklaşımdan, aşırı duygusallıktan, ayrıştırıcı şiddet dilinden uzak durulması gerektiğini düşünmektedir. Katılımcılara göre veganlık ve vejetaryenliği tanıtan, böyle bir yaşam tarzının varlığından haberdar eden eserlerin olması doğal ve gereklidir. Türkçe yayınlanmış yerli ve çeviri 26 çocuk ve gençlik edebiyatı eseri uzman ve öğretmen görüşlerinden hareketle incelendikten sonra veganlık ve vejetaryenliği okurlarıyla paylaşma biçimine göre beş ayrı kategoriye ayrılmıştır. Bu kategoriler ve kitap sayısı şu şekildedir: İma/sezdirme (7), bahsetme (5), tanıtma/açıklama (7), ikna/özendirme (5), dayatma/propaganda (2). Sonuç: Tespit edilen eserlerin bir bölümü, çeşitli yönlerden uzman ve öğretmenlerin görüşleriyle uyumlu nitelikler taşırken bazıları onların görüşlerinin aksi özellikler göstermektedir. İletinin yapılandırılmasında bir tür dayatmayı benimseyen, ayrıştırıcı bir dil kullanan, çocuklara baş edemeyecekleri türden vicdani sorumluluklar yüklemeye çalışan kitaplar olduğu gibi böylesi bir yaşam tarzının bir tercih olabileceğini gösteren, çeşitli yönleriyle bu konuları değerlendirme ve düşünme imkânı tanıyan kitaplar da vardır.
Özet (Çeviri)
Purpose: This study aims to obtain the opinions of experts and teachers about the treatment of veganism and vegetarianism in children's literature and to analyze the works of children's literature on veganism and vegetarianism based on these opinions. Method: This research, which was designed using a case study from qualitative designs, was carried out in two stages. The first stage was to obtain the opinions of 9 experts in children's and youth literature and 30 teachers on how the works on veganism and vegetarianism should be structured and to evaluate them through content analysis; the second stage was completed by the researcher by identifying a total of 26 domestic and translated works of children's and youth literature and examining them based on the opinions of experts and teachers. Findings: The vast majority of experts and teachers think that a propagandist approach, excessive sentimentality and discriminatory language of violence should be avoided when dealing with veganism and vegetarianism in children's and youth literature. It is natural and necessary to have works that introduce veganism and vegetarianism and inform about the existence of such a lifestyle. After analyzing 26 local and translated works of children's and youth literature published in Turkish based on expert and teacher opinions, they were divided into five different categories according to the way they share veganism and vegetarianism with their readers. These categories and the number of books are as follows: Implication/suggestion (7), mention (5), introduction/explanation (7), persuasion/encouragement (5), imposition/propaganda (2). Result: While some of the identified works are compatible with the opinions of experts and teachers in various aspects, some of them show characteristics contrary to their opinions. While there are books that adopt a kind of imposition in the structuring of the message, use a discriminatory language, and try to impose conscientious responsibilities on children that they cannot cope with, there are also books that show that such a lifestyle can be a choice and provide the opportunity to evaluate and think about these issues in various aspects.
Benzer Tezler
- Çocuk edebiyatında okuma kültürü ve kütüphane algısı: Daniel Kirk'ün Kütüphane Faresi serisi örneği
Reading culture and library perception in children's literature: The Example of Daniel Kirk's Library Mouse series
ÖZGE ÜLKÜ FAKIOĞLU
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Bilgi ve Belge YönetimiMarmara ÜniversitesiBilgi ve Belge Yönetimi Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. MEHLİKA KARAGÖZOĞLU ASLIYÜKSEK
- Türk çocuk edebiyatında doğa-çocuk ilişkisi
Nature-child relationship in Turkish children's literature
SÜMEYYE YAĞMUR
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Eğitim ve ÖğretimYıldız Teknik ÜniversitesiTürkçe ve Sosyal Bilimler Eğitimi Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ TALAT AYTAN
- Çocuk edebiyatında değerler
Values in children's literature
ÖZGE OĞUZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2020
Eğitim ve ÖğretimDokuz Eylül ÜniversitesiTürkçe ve Sosyal Bilimler Eğitimi Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. NEVİN AKKAYA
- Çocuk edebiyatında distopya: Dünyanın Son İnsanları serisinin distopik unsurlar açısından incelenmesi
Dystopia in children's literature: An analysis of dystopian elements in the 'Dünyanın Son İnsanları' series
GAMZE TUNA POYRAZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2025
Eğitim ve ÖğretimDüzce ÜniversitesiTürkçe Eğitimi Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ELİF EMİNE BALTA
- Çocuk edebiyatında ideoloji, ütopik bilinç ve söylem ilişkisine yönelik eleştirel bir inceleme: Cahit Zarifoğlu üzerine bir okuma denemesi
A critical study on the relationship between ideology, utopian consciousness and discourse in children's literature: A reading essay on Cahit Zarifoğlu
FEYZA NUR EMİROĞLU
Yüksek Lisans
Türkçe
2025
Türk Dili ve EdebiyatıKahramanmaraş Sütçü İmam ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. SELİM SOMUNCU