Emniyet kontrol odağı ile Ekip Kaynak Yönetimi ilişkisinde öz yeterlilik ve iş akış deneyiminin seri aracılık rolü: Havayolu pilotları üzerinde bir araştırma
The serial mediation role of self-efficacy and flow experience at work in the relationship between safety locus of control and Crew Resource Management: A research on air transport pilots
- Tez No: 806534
- Danışmanlar: DOÇ. DR. GAYE ATİLLA, DOÇ. DR. İNAN ERYILMAZ
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Sivil Havacılık, İşletme, Civil Aviation, Business Administration
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2023
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Süleyman Demirel Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: İşletme Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Yönetim ve Organizasyon Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 237
Özet
Ekip Kaynak Yönetimi (EKY) kırk yılı aşkın süredir dünya genelinde havayolu taşımacılığının emniyetli şekilde yürütülmesine katkıda bulunan önemli yönetim enstrümanlarından biridir. Uçuş faaliyetlerinin gerçekleştirilmesini sağlayan ekiplerin başta iletişim olmak üzere; liderlik, ekip çalışması, karar verme, durumsal farkındalık gibi teknik olmayan becerilerinin geliştirilmesine odaklanan EKY, sağladığı faydalar ile günümüzde havacılık emniyet yönetiminin vazgeçilmez bir unsuru haline gelmiştir. Bu araştırma, havayolu pilotlarının emniyet kontrol odaklarının ekip kaynak yönetimine ilişkin tutumları üzerindeki etkisinin belirlenmesi ve bu ilişkide pilotların öz yeterlilik ve iş akış deneyimlerinin aracılık rollerinin sorgulanması amacıyla yürütülmüştür. Araştırma verileri Türkiye'de çalışmakta olan 410 havayolu pilotundan anket yöntemiyle toplanmıştır. Araştırma hipotezleri, oluşturulan yapısal eşitlik modellemeleri üzerinde test edilmiş, ayrıca örneklemden elde edilen demografik verilerin araştırma değişkenleri üzerindeki etkileri incelenmiştir. Elde edilen bulgular, havayolu pilotlarının emniyet kontrol odaklarının ekip kaynak yönetimi tutumları üzerinde yordayıcı etkisi olduğunu göstermiştir. Ayrıca, öz yeterlilik ve iş akış deneyiminin bu ilişkide ayrı ayrı ve seri çoklu aracılık rolüne sahip olduğu, ayrı bağımsız değişkenler olarak da ekip kaynak yönetimini yordadıkları ve son olarak demografik değişkenlerin araştırma değişkenlerinin tamamını anlamlı şekilde farklılaştırdığı ortaya konmuştur. Bununla birlikte, kontrol odağının alt boyutlarından dış kontrol odağının ve iş akış deneyiminin alt boyutlarından içsel çalışma motivasyonunun ekip kaynak yönetimi üzerinde anlamlı etkilerinin bulunmadığı tespit edilmiştir. Elde edilen sonuçlarla, ekip kaynak yönetiminin araştırma kapsamında ele alınan değişkenler ile ilişkisi Türkiye örnekleminde ortaya konmuştur. Araştırmanın, sektörde başta işe alım ve eğitim süreçleri olmak üzere ekip kaynak yönetiminin tüm aşamalarının geliştirilmesinde kullanılabileceği, konuya ilişkin Türkiye'deki literatürü geliştirmede öncü olacağı ve havayolu taşımacılığının daha emniyetli şekilde yürütülmesine katkı sağlayacağı düşünülmektedir.
Özet (Çeviri)
Crew Resource Management (CRM) has been one of the important management instruments that contribute to the safe operation of air transport worldwide for over forty years. Focusing on the development of non-technical skills such as communication, leadership, teamwork, decision-making, and situational awareness of the crew who contribute to the flight operations, CRM has become an indispensable component of aviation safety management with the benefits it provides. This research was conducted to determine the effects of air transport pilots' safety locus of control on their CRM attitudes and in the context of this relationship, it was aimed to investigate the mediation roles of self-efficacy and flow experience. Research data were collected from 410 air transport pilots working in Turkey by survey method. Research hypotheses were tested on the structural equation models. The effects of the demographic data obtained from the sample on the research variables were also examined. The findings revealed that; air transport pilots' safety locus of control predicts their CRM attitudes. In this context, both independent and serial mediating roles of self-efficacy, and flow experience at work were determined. Self-efficacy and flow at work as independent variables predicted CRM, and demographic variables significantly differentiated the research variables. However, it was found that the external locus of control and intrinsic work motivation which are sub-dimensions of safety locus of control and flow at work respectively, did not significantly affect CRM. With the results obtained, the relationship of CRM with the research variables has been revealed in Turkish sample. This research may be used in the development of all stages of CRM, significantly for pilot recruitment, and training in the sector. This research is considered to be a pioneer in developing the literature on the subject in Turkey and will contribute to the safe conduct of air transport.
Benzer Tezler
- Organizational safety climate, precondition for unsafe acts and unsafe acts of Turkish commercial airline pilots
Kurum güvenlik iklimi, emniyetsiz davranışların önkoşulları ve Türk ticari hava yolu pilotlarının emniyetsiz davranışları
GİZEM SERİN
Yüksek Lisans
İngilizce
2016
PsikolojiOrta Doğu Teknik ÜniversitesiPsikoloji Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. TÜRKER ÖZKAN
YRD. DOÇ. DR. BAHAR ÖZ
- 'türk polisinin tükenmişliğine neden olabilecek iç ve dış denetim odaklarını anlamaya yönelik bir çalışma'
'a study on understanding internal and external audit points that could cause Turkish police's exhaustion
AYHAN ÇAKIR
Yüksek Lisans
Türkçe
2006
Eğitim ve ÖğretimNiğde ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
Y.DOÇ.DR. FİGEN AKÇA
- Structural optimization of the UAV composite wing-box by adaptive genetic algorithm methods
İHA kompozit kanat kutusunun uyarlanabilir genetik algoritma yöntemleri ile yapısal optimizasyonu
BERK GÜNDÜZ
Yüksek Lisans
İngilizce
2024
Havacılık ve Uzay Mühendisliğiİstanbul Teknik ÜniversitesiSavunma Teknolojileri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ŞAFAK YILMAZ
- Turkey's role in Afghanistan in the post 9/11 era
11 Eylül'den günümüze Türkiye'nin Afganistan'daki rolü
CANAN BAYRAM ÇUBUK
Yüksek Lisans
İngilizce
2014
Uluslararası İlişkilerOrta Doğu Teknik ÜniversitesiUluslararası İlişkiler Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. IŞIL ANIL
- Istanbul: An urban panopticon
Istanbul: Kentsel panoptikon
ÖZGE ÖZDEN
Yüksek Lisans
İngilizce
2008
MimarlıkOrta Doğu Teknik ÜniversitesiMimarlık Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. GÜVEN ARİF SARGIN