Azerbaycan masallarında değişim ve dönüşüm motifi
The motif change and return in Azerbaijan tales
- Tez No: 807772
- Danışmanlar: DOÇ. DR. ÖMER SARAÇ
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Türk Dili ve Edebiyatı, Turkish Language and Literature
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2023
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Ondokuz Mayıs Üniversitesi
- Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Türk Halk Edebiyatı Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 79
Özet
Edebiyatın anlatımlarından olan masal, destan, efsane, halk hikâyelesi ve fıkra taşıyıcı veya aktarılan konumundadır. Geleneksel, sözlü anlatımına göre ise masallar ayrı bir önem taşımaktadır. Eskiden olduğu gibi günümüzde de masal anlatımı, genellikle çocuklarla ilgili alan olarak görülmektedir. Ancak tamamında olmasa da çocuklardan başlayarak toplumun eğitilmesi, modernleşmesi, ideolojik açıdan yönlendirilmesinde masalların büyük önemi vardır. Bu nedenle masallar ilk bakışta çocuklara yönelik gibi görülse de aslında toplumun tamamını yakından ilgilendirmektedir. Bir kültürün kodlarına, anlamlarına, inançlarına ve değer yargılarına hitap eden masallar çeşitli sembollerden oluşarak kendisini en küçük motiflerden üreten, en etkili anlatımlardan birisi olarak değerlendirilebilir. Toplum zihninde belirli veya belirsiz dünyanın düzenlenmesi, bu düzenin düzenliksizlikten arındırılması masallardaki kahramanlık motiflerinin aracılığı ile gerçekleşmektedir. Masallar sembolik imaj, benzetme, simge gibi pek çok farklı unsurlarla anlatılmaktadır. Bu çalışmada masallardaki değişim ve dönüşümler farklı yönlerden ele alınmaktadır. Çalışmada Azerbaycan masallarının tür ve özellikleri açıklanmaktadır. Azerbaycan masallarında değişim ve dönüşüm çeşitli şekillerde gerçekleşmektedir. Bu değişim ve dönüşümler insanların karşısına ya ödül, ya ceza, ya da sihir yoluyla çıkmaktadır. Azerbaycan masallarındaki değişim ve dönüşümler geçici veya kalıcı olarak gerçekleşmektedir. Bu masallarda doğrudan veya dolaylı olarak değişim, dönüşümlerin gerçekleşteği görülmektedir. Azerbaycan masallarında dolaylı yoldan gerçekleşen değişim ve dönüşümleri elma, nar, mıncık, tükürük, çiçek, yumurta, ölmüş ceylanın kalbi gibi varlıklar oluşturmaktadır. Doğrudan gerçekleşen değişim, dönüşüm motiflerini ise insanlar, hayvanlar, taşlar gibi doğanın canlı ve cansız varlıkları oluşturmaktadır.
Özet (Çeviri)
Tales, epics, legends, folk tales and anecdotes, which are the narratives of literature, are in the position of carrier or transferred. According to the traditional oral narrative, fairy tales have a special importance. Today, as in the past, storytelling is generally seen as a field related to children. However, fairy tales have a great importance in educating, modernizing and ideologically directing the society, starting with children, although not all. For this reason, although fairy tales seem to be aimed at children at first glance, they actually concern the entire society. Tales, which appeal to the codes, meanings, beliefs and value judgments of a culture, are one of the most effective expressions that produce itself from the smallest motifs by forming various symbols. The arrangement of the definite or indefinite world in the mind of the society and the purification of this order from disorder are realized through the heroic motifs in the tales. Tales are told with many different elements such as symbolic images, similes, symbols. In this study, the changes and transformations in the tales are discussed from different aspects. In the study, the types and characteristics of Azerbaijani tales are explained. Change and transformation take place in various ways in Azerbaijani tales. These changes and transformations appear before people either through reward, punishment or magic. Changes and transformations in Azerbaijani tales take place temporarily or permanently. In these tales, it is seen that changes and transformations take place directly or indirectly. The changes and transformations that occur indirectly in Azerbaijani tales are composed of entities such as apple, pomegranate, spit, saliva, flower, egg, and the heart of a dead gazelle. The direct change and transformation motifs are composed of living and non-living beings of nature such as humans, animals and stones.
Benzer Tezler
- Hesen Seyidbeyli'nin Cepheden Cepheye adlı romanı ile Ahmet Ümit'in Sultanı Öldürmek romanının dil özellikleri açısından karşılaştırılması
Comparing in terms of language functions of Sultani Öldürmek novel by Ahmet Ümi̇t with Cepheden Cepheye novel by Hesen Seyidbeyli
FATMA KOÇ
Yüksek Lisans
Türkçe
2016
Türk Dili ve EdebiyatıAdıyaman ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ŞEHRABANI ALLAHVERDİYEVA
- Güney Azerbaycan Erdebil bölgesindeki Türk halk masalları (metin-inceleme)
Turkish folk tales in south Azerbaijan Erdebil region (text-study)
GÜLCAN GÜLMEZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2008
Halk Bilimi (Folklor)Ege ÜniversitesiTürk Dünyası Araştırmaları Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. MUVAFFAK DURANLI
- Samed-i Behrengî'nin hikayeciliği ve İran çocuk edebiyatındaki yeri
The story writing of Samed-i Behrengî and his place at the Iranian children's literature
GAMZE GİZEM ERTAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2011
Doğu Dilleri ve EdebiyatıAnkara ÜniversitesiDoğu Dilleri ve Edebiyatları Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ABDÜSSELAM BİLGEN
- Azerbaycan masallarında kahramanlar
Heroes in Azerbaijan tales
DERYA YILDIZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2020
Türk Dili ve EdebiyatıArdahan ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ FATİH ŞAYHAN
- Güney Azerbaycan masallarında değerler
Values in South Azerbaijan tales
TUBA TURAN ÖZÇELİK
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
Eğitim ve ÖğretimGazi ÜniversitesiEğitim Bilimleri Eğitimi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. YÜCEL GELİŞLİ