Evli bireylerde kök aile ilişkileri ve çift uyumu arasındaki ilişki: Benliğin ayrımlaşması ve nesne ilişkilerinin aracı rolü
The relationship between family of origin relations and dyadic adjustment: The mediating role of differentiation of self and object relations
- Tez No: 807812
- Danışmanlar: PROF. DR. MELEK DEMİR
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Eğitim ve Öğretim, Psikoloji, Education and Training, Psychology
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2023
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Ondokuz Mayıs Üniversitesi
- Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Eğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Rehberlik ve Psikolojik Danışmanlık Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 131
Özet
Bu çalışmada evli bireylerin kök aile ilişkileri, çift uyumu, benliğin ayrımlaşması ve nesne ilişkileri arasındaki ilişkiler incelenmiş, kök aile ile ilişkileri ile çift uyumu arasındaki ilişkide benliğin ayrımlaşmasının ve nesne ilişkilerinin aracılık rolleri değerlendirilmiştir. Çalışmaya 479 kadın (%77,4) ve 140 erkek (%22,6) olmak üzere 619 evli birey katılmıştır. Katılımcıların yaşları 20 ile 66 arasında değişmektedir (X= 30.22, SS= 2.50). Araştırmanın veri toplama araçları Kök Aile ile İlişkiler Envanteri, Çiftler Uyum Ölçeği, Benliğin Ayrımlaşması Ölçeği ve Bell Nesne İlişkileri ve Gerçeği Değerlendirme Envanteri'dir. Araştırmada elde edilen veriler analiz edilirken betimsel istatikler, Pearson korelasyon analizi ve yapısal eşitlik modeli kullanılmıştır. Ayrıca aracılık etkisinin anlamlı olup olmadığına karar vermek için bootstrapp güven aralıkları hesaplanmıştır. Verilerin analizi için SPSS 22.00 ve AMOS 22.00 istatistik programları kullanılmıştır. Yapılan korelasyon analizi sonuçlarına göre kök aile ilişkilerinin çift uyumu ve benliğin ayrımlaşması ile pozitif yönde, nesne ilişkileri ile negatif yönde anlamlı ilişkisi bulunmaktadır. Başka bir deyişle evli bireylerin kök aileleri ile olan ilişkileri arttıkça çift uyumları ve benlik ayrımlaşmalarının düzeyleri artmaktayken, nesne ilişkileri azalmaktadır. Çift uyumunun ise benliğin ayrımlaşması ile pozitif yönde, nesne ilişkileri ile negatif yönde anlamlı bir ilişkisi olduğu sonucuna ulaşılmıştır. Evli bireylerin benlik ayrımlaşma düzeyleri arttıkça çift uyumları artarken, nesne ilişkileri arttıkça çift uyumları azalmaktadır. Yapılan yapısal eşitlik analizi sonuçlarına göre kök aile ile ilişkiler ile çift uyumu arasında benliğin ayrımlaşması ve nesne ilişkilerinin aracılık rolünün anlamlı olduğu sonucuna ulaşılmıştır. Benliğin ayrımlaşmasının bu ilişkiye tam aracılık, nesne ilişkilerinin ise kısmi aracılık ettiği ortaya çıkmıştır. Elde edilen sonuçlar kuramsal alan yazın ve ilgili araştırma sonuçları kapsamında değerlendirilerek tartışılmış; araştırmacılara, ailelere, eğitimci ve politika yapıcılara bazı önerilerde bulunulmuştur
Özet (Çeviri)
This study examined the relationships between family-of-origin relationships, dyadic adjustment, differentiation of self, and object relations among married individuals, and evaluated the mediating roles of differentiation of self and object relations in the relationship between family-of-origin relationships and marital adjustment. A total of 619 married individuals participated in the study, consisting of 479 women (77.4%) and 140 men (22.6%). The ages of the participants ranged from 20 to 66 years (M = 30.22, SD = 2.50). The data collection tools used in the study were the Family-of-Origin Relationships Inventory, Dyadic Adjustment Scale, Differentiation of Self Scale, and Bell Object Relations and Reality Testing Inventory. Descriptive statistics, Pearson correlation analysis, and structural equation modeling were used to analyze the data obtained in the study. Additionally, bootstrapped confidence intervals were calculated to determine the significance of the mediating effects. According to the results of the correlation analysis, there is a significant positive relationship between family-of-origin differentiation and marital adjustment, as well as self-differentiation, and a significant negative relationship with object relations. In other words, as the quality of family-of-origin relationships increase, the levels of dyadic adjustment and self-differentiation increase while object relations decrease. Additionally, diyadic adjustment was found to have a significant positive relationship with self-differentiation and a significant negative relationship with object relations. According to the results of the structural equation analysis, it was found that the mediating role of self-differentiation and object relations in the relationship between family of origin relationships and dyadic adjustment was significant. It was revealed that self-differentiation fully mediated this relationship, while object relations partially mediated it. The findings were discussed and evaluated in the context of theoretical literature and related research results, and some recommendations were made to researchers, families, educators, and policymakers.
Benzer Tezler
- Evli bireylerin benlik saygısı, cinsel tutumları ve kök aile ilişkilerinin çift uyumunu yordaması
Self-esteem, family of origin relations and sexualattitudes levels of married people as a predictor of dyadic adjustment
EDA BAYRAKCI
Doktora
Türkçe
2014
PsikolojiNecmettin Erbakan ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ŞAHİN KESİCİ
- Kök aile işlevselliği, benlik ayrımlaşması ve ilişki doyumu: Nişanlı ve evli bireylerde bir aracılık modeli
Family-of-origin functioning, self-differentiation, and relationship satisfaction: A mediation model among engaged and married individuals
FİKRİYE EYLEM ÖSELEMİŞ
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
Eğitim ve ÖğretimPamukkale ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. TURGUT TÜRKDOĞAN
- Evli bireylerin kök aileleriyle ilişkileri ve evlilik uyumları arasındaki ilişkinin incelenmesi
The investigation of the relationship between relationships of married individuals with their families of origin and their marital adjustments
YILMAZ ÇOĞALAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2017
Eğitim ve ÖğretimOndokuz Mayıs ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MELEK KALKAN
- Kök aile ile ilişkiler ve evlilik uyumu arasındaki ilişkide reddedilme duyarlılığının aracı rolü
The mediating role of rejection sensitivity in the relationship between relations with the family of origins and marriage adjustment
SELEN ERDOĞAN TOKSOY
- Evli bireylerde kök aile ilişkileri ve benliğin ayrışması
Root family relationships and dissociation of the self in married individuals
CEMİLE ÜNAL MALKOÇ
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
PsikolojiİSTANBUL TOPKAPI ÜNİVERSİTESİPsikoloji Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ SAİT KAHRAMAN