Rewriting, retranslating, and recanonizing one thousand and one nights in Anglo-American and Arab canons: The thousand-and-second tale ofscheherazade by Edgar Allan Poe and new Arabian nights by Robert Louis Stevenson
Binbir gece masallari'nin Anglo-Amerikan ve Arap kanonunda yenidenyazımı, yeniden çevirisi ve yeniden kanunlaştırılması: Edgar AllanPoe'nun Şehrazat'in bin ikinci gece masali ve Robert Louis Stevenson'in yeni Arap masallari
- Tez No: 809955
- Danışmanlar: YRD. DOÇ. BAŞAK ERGİL
- Tez Türü: Doktora
- Konular: İngiliz Dili ve Edebiyatı, English Language and Literature
- Anahtar Kelimeler: Binbir Gece Masalları, yeniden çeviri, çeviri yoluyla yeniden kanonlaştırma, edebi imaj, yeniden yazım, One Thousand and One Nights, retranslation, translational recanonization, literary image, rewriting
- Yıl: 2022
- Dil: İngilizce
- Üniversite: İstanbul Yeni Yüzyıl Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: İngiliz Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: İngiliz Dili ve Edebiyatı Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 315
Özet
Bu çalışma, Anglo-Amerikan ve Arap Kanonlarında Binbir Gece Masalları'nın yeniden yazımını, yeniden çevirisini ve yeniden kanonlaştırılmasını incelemeyi ve araştırmayı hedeflemektedir. Bu amaçla iki İngilizce yeniden yazım olan Edgar Allan Poe'nun Şehrazat'ın Bin İkinci Gece Masalı ve Robert Louis Stevenson'ın Yeni Arap Geceleri ve bunların Arapça çevirileri ve uyarlamaları incelenmiştir. André Lefevere'nin 'yeniden yazım,' Lawrence Venuti'nin 'yeniden çevirinin değeri' ve Başak Ergil'in 'çeviri yoluyla yeniden kanonlaştırma' kavramları temel alınarak bu İngilizce yeniden yazımların değeri vurgulanmaktadır. Bu çalışma, söz konusu İngilizce yeniden yazımların ve Arapça çevirilerinin, Binbir Gece Masalları'na yeni imaj ve göndermeler kazandırdığını öne sürmektedir. Bu hipotezi desteklemesi için Şehrazat'ın yeni imajını, ölümünü ve on dokuzuncu yüzyılda ortadan kayboluşunu vurgulayan iki hikâye seçilerek analiz edilmiştir. Bu çalışma, Şehrazat'ın gerçeği ortaya çıkaran siyasi genç bir kız olarak betimlendiğini öne sürmektedir. Ayrıca hikâyenin sonunda ölen ve olay örgüsünden çıkan büyülü bir kadın olarak da tasvir edilmektedir. Şehrazat, Stevenson'ın hikâyelerinde de kaybolur ve yerine Viktorya Dönemi kuralları altında ezilen gençlerin hikâyelerini anlatan Arap anlatıcı getirilir. Stevenson'ın hikâyelerinde Şehrazat görünmez olsa da tüm hikâyeler onun hayal gücüyle çerçevelenmektedir. Bu tartışma, başlangıçta bahsedilen hikâyelerin on dokuzuncu yüzyılda İngilizce tekrar yeniden çevirilerinin değerlerinden başlayarak o dönemde nasıl çok takdir edildiğini ve beğeni topladığını göstermektedir. Söz konusu tartışmada ek olarak bunların hikâyelere nasıl yeniden kanonlaştırıldığı da yer almaktadır. Kaynak metnin Arap dünyasına girişini, bu İngilizce hikâyelerin Arapça çeviri ve uyarlamaları takip etmektedir. Binbir Gece Masalları'nın Arap dünyasına yeni imaj ve anlamlarla dönüşü tartışılarak, bu imajların yıllar süren ötekileştirilme sonunda kaynak metnin değerini nasıl artırdığını göstermektedir. Dolayısıyla bunlar takdir edilmiş ve Arap edebi kanonunun bir parçası haline gelmiştir.
Özet (Çeviri)
The study aims at examining and investigating the rewriting, retranslating, and recanonizing of One Thousand And One Nights in Anglo-American and Arab Canons. Two English rewritings and their Arabic translations and adaptations: Edgar Allan Poe's The Thousand and Second Tale of Scheherazade and Robert Louis Stevenson's New Arabian Nights, are analyzed for this purpose. Based on André Lefevere's notion of 'rewriting,' Lawrence Venuti's notion of 'the value of retranslations,' and Başak Ergil's concept of 'translational recanonization,' the emphasis is on the value of these English rewritings. This study hypothesizes that these English rewritings and their Arabic translations have endowed One Thousand and One Nights with new images and allusions. To evince this hypothesis, the two selected stories are analyzed emphasizing the new image of Scheherazade, her death, and her disappearance from the scene in the nineteenth century. This study argues that Scheherazade is depicted as a political damsel who reveals the truth. She is also portrayed as a mesmerist lady who dies and disappears from the plot at the end of the story. Scheherazade also disappears from Stevenson's stories, and an Arab narrator is substituted to tell stories about young youth struggling under Victorian elderly rules. Although Scheherazade is invisible, in Stevenson's stories, all the stories are framed by virtue of her imagination. Starting with the value of the iterative nineteenth-century English retranslations of these tales, the discussion demonstrates how they were highly appreciated and received acclaim in the nineteenth century. Additionally, the discussion includes how they were recanonized into short stories. Then the presence of the source text in the Arabic world is followed through the Arabic translations and adaptations of these English stories. The return of One Thousand and One Nights to the Arabic world with new imagery and meanings is discussed, demonstrating how such images have increased the value of the source text after centuries of marginalization. Hence it has been appreciated and become a part of the Arab literary canon.
Benzer Tezler
- Bir «Yeniden Çeviri» denemesi üzerine: Jules Verne ve Dünyanın Merkezine Seyahat
On a «Retranslation» trial: Jules Verne and Journey to the Center of the Earth
BERNA COŞKUN
Yüksek Lisans
Türkçe
2015
Mütercim-TercümanlıkYıldız Teknik ÜniversitesiBatı Dilleri ve Edebiyatları Ana Bilim Dalı
PROF. DR. FÜSUN ATASEVEN
- William Faulkner'ın Sanctuary adlı romanının kaynak ve erek dizgedeki çeviri serüveni: Diliçi çeviri, öz-çeviri, yeniden çeviri ve dolaylı çeviri kavramları ışığında bir inceleme
The translational adventure of William Faulkner's Sanctuary in source and target systems: An analysis in the light of intralingual translation, self-translation, retranslation and indirect translation
GÜLSÜM CANLI
Doktora
Türkçe
2019
Mütercim-TercümanlıkYıldız Teknik ÜniversitesiBatı Dilleri ve Edebiyatları Ana Bilim Dalı
PROF. DR. AYŞE BANU KARADAĞ
- Lives as translation, lives in translation: Biographers and translators in search of a total borges
Çeviri hayatlar, çeviride hayatlar: Biyografi yazarları ve çevirmenlerin mutlak Borges arayışı
CEYDA ELGÜL
Doktora
İngilizce
2016
Mütercim-TercümanlıkBoğaziçi ÜniversitesiÇeviribilim Ana Bilim Dalı
PROF. DR. TAHİR GÜRÇAĞLAR
- The Picture of Dorian Gray'in diliçi ve dillerarasi çevirileri üzerine kavramsal sorgulamalar
Conceptual reflections on the intra-/inter-lingual translations of The Picture of Dorian Gray
HÜLYA BOY
Doktora
Türkçe
2022
Batı Dilleri ve EdebiyatıYıldız Teknik ÜniversitesiBatı Dilleri ve Edebiyatları Ana Bilim Dalı
PROF. DR. AYŞE BANU KARADAĞ
- An analytical study on the migration of Sartrean existentialism into Turkey through translation
Sartre varoluşçuluğunun Türkiye yolculuğu üzerine analitik bir çalışma
AYŞENAZ KOŞ
Yüksek Lisans
İngilizce
2004
FelsefeBoğaziçi ÜniversitesiÇeviribilim Ana Bilim Dalı
PROF. DR. SUAT KARANTAY