Göztepe Prof. DR. Süleyman Yalçın şehir hastanesi diyabet-obezite polikliniğine başvuran tip 2 diyabetlilerde sağlık okuryazarlığı düzeyi ile diyabet tedavisine uyum arasındaki ilişkinin araştırılması
Investigation of the relationship between health literacy level and adherence to diabetes treatment in TYPE 2 diabetic patients applying to Göztepe Prof. DR. Süleyman Yalçin city Hospital diabetes and obesity clinic
- Tez No: 810032
- Danışmanlar: PROF. DR. MEHMET SARGIN
- Tez Türü: Tıpta Uzmanlık
- Konular: Aile Hekimliği, Family Medicine
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2023
- Dil: Türkçe
- Üniversite: İstanbul Medeniyet Üniversitesi
- Enstitü: Göztepe Prof. Dr. Süleyman Yalçın Şehir Hastanesi
- Ana Bilim Dalı: Aile Hekimliği Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 80
Özet
Sağlık okuryazarlığı düzeyinin yetersiz olması; sağlıksız yaşam, koruyucu sağlık hizmetlerin daha az ve tedavi edici hizmetlerin daha fazla kullanılması, tedaviye uyumsuzluk, hastaneye yatış hızında artma, sağlığa ayrılan kaynakların etkin kullanılamaması, tedavi maliyetlerinin artması gibi olumsuz sonuçlara neden olmaktadır. Diabetes mellitus sıklığı artan kronik metabolik bir hastalıktır. Bu hastalığın yönetiminde komplikasyon gelişim riskini azaltmak için sağlık çalışanları ve hastaların sürekli eğitimi hastaların tedaviye uyumu ve düzenli poliklinik kontrolleri önemlidir. Çalışmamızda Tip 2 diyabetlilerde sağlık okuryazarlığı düzeyi ile diyabet tedavisine uyum arasındaki ilişkinin araştırılmasını amaçladık. Çalışmaya Eylül-Aralık 2022 tarihleri arasında Göztepe Prof. Dr. Süleyman Yalçın Şehir Hastanesi Diyabet - Obezite Polikliniğinde Tip 2 Diyabetes mellitus tanısıyla takip edilen erişkin, okuryazar, en az 1 yıldır diyabet tanısı olan çalışmaya katılmaya gönüllü %73'ü (n=381) kadın ve %27'si (n=141) erkek 522 hasta dahil edildi. Hastaların ortalama yaşı 54,48±9,83 yıl, ortalama diyabet süresi 11,64±8,34 yıl, ortalama HbA1c değeri 7,02±1,49 olarak saptandı. Çalışmaya katılan hastalara sosyodemografik bilgileri içeren 16 soruluk Kişisel Bilgi Formu, sağlık okuryazarlık düzeyini belirlemek için; 32 soruluk Türkiye Sağlık Okuryazarlığı (TSOY-32) ölçeği, tip-2 diyabet tedavisine uyumu değerlendirmek için; 8 soruluk Morisky Tedavi Uyum Ölçeği (MTUÖ-8) kullanıldı. Hasta dosyaları taranarak HbA1c seviyeleri kaydedildi. Hastaların TSOY-32 ölçek ortalama puanı 33,74±8,01'di. Olguların %12,3'ünün (n=64) yetersiz sağlık okuryazarlığı, %38,3'ünün (n=200) sorunlu-sınırlı sağlık okuryazarlığı, %33,7'sinin (n=176) yeterli sağlık okuryazarlığı ve %15,7'sinin (n=82) mükemmel okuryazarlığı düzeyinde olduğu görüldü. Cinsiyete göre okuryazarlığı düzeyinde fark yoktu, yaşı ≤45 olanların, bekar olanların SOY düzeyi yüksekti. İlkokul mezunu olanların okuryazarlığı düzeyi anlamlı olarak düşüktü. Olguların ortalama MTUÖ-8 puanı 6,18±1,90'di. Olguların tedaviye %32,6'sının düşük uyumlu, %33,9'unun orta uyumlu ve %33,5'inin yüksek uyumlu, kadınların, ≤45 yaş, birlikte yaşadığı kişinin tedaviye desteğinin az olanın düşük uyumlu, emeklilerin daha fazla uyum gösterdiği görüldü. Eğitim durumu, medeni durum ve ikamet edilen kişi, HbA1c değeri, diyabet takip sıklığı, diyabet tedavi şekli, diyabet süresi ve ek hastalık varlığı tedaviye uyumda istatistiksel olarak anlamlı farklılık göstermedi. MTUÖ-8 puanı arttıkça, TSOY-32 toplam puanı artan istatistiksel olarak zayıf düzeyde anlamlı ilişki saptandı. Çalışmamızda TSOY-32 ile MTUÖ-8 arasında her ne kadar güçlü bir ilişki olmasa da hastaların sağlık okuryazarlık düzeyi arttıkça tedaviye uyum puanın artması sağlık okuryazarlığının tedaviye uyuma olumlu etkisinin olduğunu göstermektedir.
Özet (Çeviri)
Insufficient health literacy level leads to negative consequences such as unhealthy lifestyle, decreased use of preventive health services and increased use of curative services, non-adherence to treatment, increased hospitalization rates, ineffective use of allocated healthcare resources, and increased treatment costs. Diabetes mellitus is a chronic metabolic disease with an increasing prevalence. Continuous education of healthcare professionals and patients is important in managing this disease to reduce the risk of complications. In our study, we aimed to investigate the relationship between health literacy level and adherence to diabetes treatment in type 2 diabetic patients. The study included 522 adult, literate patients diagnosed with type 2 diabetes mellitus who were voluntarily enrolled and followed up at the Göztepe Prof. Dr. Süleyman Yalçın City Hospital Diabetes and Obesity Clinic between September and December 2022. Of the participants, 73% (n=381) were female and 27% (n=141) were male. The mean age of the patients was 54.48±9.83 years, the mean duration of diabetes was 11.64±8.34 years, and the mean HbA1c value was 7.02±1.49. The participants were given a Personal Information Form consisting of 16 questions to obtain sociodemographic information, the 32-item Turkish Health Literacy Scale (TSOY-32) to determine health literacy level, and the 8-item Morisky Medication Adherence Scale (MMAS-8) to evaluate adherence to type 2 diabetes mellitus treatment. HbA1c levels were recorded by scanning patient files. The mean score on the TSOY-32 scale was 33.74±8.01. It was observed that 12.3% (n=64) of the cases had inadequate health literacy, 38.3% (n=200) had problematic-limited health literacy, 33.7% (n=176) had sufficient health literacy, and 15.7% (n=82) had excellent health literacy. There was no significant difference in health literacy level by gender, but individuals aged ≤45 and unmarried individuals had higher health literacy levels. The health literacy level was significantly lower in individuals with primary education. The mean MMAS-8 score was 6.18±1.90. It was observed that 32.6% of the cases had low adherence, 33.9% had moderate adherence, and 33.5% had high adherence to treatment. Female patients, those aged ≤45, those with less support from their cohabiting partners, and retirees showed lower adherence. Educational level, marital status, cohabiting individuals, HbA1c value, frequency of diabetes follow-up, diabetes treatment method, duration of diabetes, and presence of comorbidities did not show statistically significant differences in adherence to treatment. As the MMAS-8 score increased, a weak statistically significant relationship was found with an increase in the total TSOY-32 score. Although there was not a strong relationship between TSOY-32 and MMAS-8 in our study, the increase in adherence scores with the increase in health literacy level of the patients indicates the positive effect of health literacy on adherence to treatment.
Benzer Tezler
- 3. basamak bir hastanede diyabet-obezite polikliniğine başvuran tip 2 diyabetes mellitus tanılı bireylerde kardiyovasküler hastalık prevalansı
Prevalence of cardiovascular disease in individuals diagnosed with type 2 diabetes mellitus a diabetes-obesity clinic in a tertiary hospital
GÜLEBE KARADUMAN AYKIN
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2024
Aile Hekimliğiİstanbul Medeniyet ÜniversitesiAile Hekimliği Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. HACER HİCRAN MUTLU
- Diyabeti olan hastaların psikososyal durumunun glisemik kontrol üzerine etkisi
The effect of psychosocial status of patients with diabetes on glycaemic control
ÖMER FARUK YILDIRIM
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2024
Aile Hekimliğiİstanbul Medeniyet ÜniversitesiAile Hekimliği Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. HACER HİCRAN MUTLU
- Tip 2 diyabetli hastalarda SGLT-2 inhibitörü ve eksenatid kullanımının vücut yağ dağılımına etkilerinin karşılaştırılması
Comparison of the effects of SGLT-2 inhibitors and exenatide on body fat distribution in patients with TYPE 2 diabetes
ESMA AĞCAKAYA
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2021
Aile Hekimliğiİstanbul Medeniyet ÜniversitesiAile Hekimliği Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. HACER HİCRAN MUTLU
- Tip 2 diyabette klinik özellikler ve metabolik parametreler ile kas gücü ilişkisi
The relationship between muscle strenght and clinical characteristics and metabolic parameters in TYPE 2 diabetes
ZEHRA KAYA
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2021
Aile Hekimliğiİstanbul Medeniyet ÜniversitesiAile Hekimliği Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ BÜLENT CAN
- Vücut yağ oranının tahmin edilmesinde vücut yağ indeksi (Body Adıposıty Index(BAI))'nin geçerliliği
The validity of Body Fat Index in estimating percent body fat
SEMANUR GÜL ÖZTÜRK
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2022
Aile Hekimliğiİstanbul Medeniyet ÜniversitesiAile Hekimliği Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. HACER HİCRAN MUTLU