Bir parlamenter sistem denetim aracı olarak İngiltere'de ve Türkiye'de soru
Parliamentary question as a parliamentary control mechanism in UK and Turkey
- Tez No: 81232
- Danışmanlar: DOÇ. DR. ERDAL ONAR
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Kamu Yönetimi, Siyasal Bilimler, Public Administration, Political Science
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 1999
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Ankara Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Kamu Hukuku Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 102
Özet
ÖZET Soru, bir bütün olarak, Hükümetten veya belirli bir bakandan, bakan veya Hükümetin sorumlu olduğu konular hakkında açıklama elde etmeyi mümkün kılan bir doğrudan denetim aracıdır. Diğer parlamento kurumları gibi ilk olarak İngiltere'de doğmuş, gelenek halinde gelişmiş ve taklit yoluyla Avrupa'ya geçmiştir. Soru cevabm veriliş biçimine göre“yazılı soru”ve“sözlü soru”olmak üzere ikiye ayrılır. Cevap yazılı da sözlü de verilecek olsa soru önergesi daima yazalı olmak zorundadır. Yazılı ve sözlü arasında nitelikleri ve işlevleri bakımından ise bir fark yoktur. Hükümetin genel politikasından yürütsel faaliyetlerin en teknik ayrıntısına kadar bir çok şey sorunun konusunu teşkil edebilir. Siyasal sorumluluk ilkesi gereği, sorunun asıl muhatabı Başbakan ve bakanlardır. Ancak kimi ülkelerde görev alanına giren konularda Meclis Başkam 'na ve bazı özel görevli milletvekillerine de soru yöneltilebilmektedir. Soru Hükümetin veya bir bakanın siyasal sorumluluğuna doğrudan yol açmaz, sadece siyasal sorumluluğun saptanmasına yönelik denetim araçlarının harekete geçirilmesinde hazırlayıcı bir rol oynar. Soru gensoru usulü fiilen işletilemediğinden iki-parti sisteminin geçerli olduğu ülkelerde başlıca denetim aracı olmuştur. Bu bağlamda İngiltere'de soru sayısı diğer ülkelerle kıyaslanamayacak rakamlara ulaşmıştır. Türkiye'de de soru en çok kullanılan denetim aracıdır. Bunda soru usulünün sadece bir milletvekili tarafından harekete geçirilmesinin de etkisi büyüktür. Ne var ki Türkiye'de kurumun Avam Kamarasındaki kadar etkili ve verimli işletilebildiği söylenemez. İngiltere'de soruların uzun süre gündemde beklemeleri söz konusu değildir. Ayrıca soriı sahibi dışındaki milletvekillerinin de asıl soru ile ilgili tamamlayıcı sorular sorabilmeleri milletvekillerinin soru saatine olan ilgisini artırmaktadır. 99Ülkemizde parlamento uygulamalarına bakıldığında ise, sözlü soruların uzun süre gündemde beklediği ve sadece küçük bir oranının cevap aldığı, yazılı cevapların ise çok geciktirildiği görülmektedir. Etkinliği bakımından ise, soru kurumu, siyasal sorumluluğu doğrudan harekete geçirmese de Hükümetin eylemlerim sınırlayıcı, bazılarını düzeltici, diğerlerini caydırıcı etki yaratmakla denetim işlevini sınırlı da olsa yerine getirmektedir. S| W^$mm mı 100
Özet (Çeviri)
SUMMARY Parliamentary question, as a whole, is a tool which enables to have explanations from the Government or a minister about any matter for which the Government and ministers are responsible. Like the other parliamentary processes, this process was originated in United Kingdom and transferred to other European countries. According to how it is answered; Question has two different types;“written”or“oral”. But in both cases, the notices of Question should be in written form. There is no difference in quality and functionality between written and oral questions. Any matters from general Government policy up to minor technical details of the administrative issues can make up the subject of a Question. According to the ministerial responsibility rule, the main recipient of the Question should be the Prime Minister and ministers. But, in some countries, the Questions can be tabled to the head of Parliament and some parliamentarians on matters which they are responsible for. Question does not cause a direct ministerial responsibility, but it has a preparatory effect on triggering mechanisms which help to identify ministerial responsibility. Question plays a very important role in countries which have two-party systems. In this context, the number of Questions in United Kingdom has reached unprecedented quantities. In Turkey, the Question mechanism is also the most commonly applied control procedure. The fact that only one parlamentarian. can trigger the Question mechanism, has an important part on that. But, you can not say that in Turkey, this mechanism is used as effective as it is used in United Kingdom. In United Kingdom, Questions are answered in a timely manner. Besides, the fact that parliamentarians apart from the originator of the Question can provide supplementary questions, increases concern of all parliamentarians. 101As for the parliamentarian practices in Turkey, it is widely seen that the oral Questions pend on the agenda for a long time, only small portion of these are answered and the written answers are delayed. From the effectiveness point of view, although the Question mechanism does not trigger the ministerial responsibility, it partialy plays a role on limiting Govermental actions, correcting some and having a deterrent effect on the rest. **« Ü L“A'A i ! ' ”* 'ft 't - ?'.“-^T^ ~”*^ - 102
Benzer Tezler
- Parlamentonun müzakere işlevinin temel aracı: Genel görüşme
The main tool of Parliament's deliberation function: General debate
SİNEM ŞİRİN
Doktora
Türkçe
2023
HukukGalatasaray ÜniversitesiKamu Hukuku Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ŞULE ÖZSOY BOYUNSUZ
- Türkiye'de Sayıştay'ın mahalli idareler üzerindeki denetimi
Başlık çevirisi yok
İBRAHİM ÖZKARCI
Yüksek Lisans
Türkçe
1994
İşletmeİstanbul ÜniversitesiMaliye ve Mali Yönetim Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ÖNCEL TARKAN
- Türk kamu yönetiminin siyasal denetiminde TBMM'nin etkenliği sorunu
The Problematic of TBMM's efficiency on Turkish public administration control
MEHMET AKİF ÖZER
Yüksek Lisans
Türkçe
1999
Kamu YönetimiAnkara ÜniversitesiKamu Yönetimi ve Siyaset Bilimi Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. CAHİT EMRE
- Kamu ve özel iş birlikleri yükümlülükleri gizli borç mu? Küresel bir karşılaştırma
Are public private partnership liabilities hidden debts? A globalcomparison
ÇAĞRI ÖZGÜR KARABUDAK
- Amerika Birleşik Devletleri'nde başkanın ve federal yargıçların suçlandırılması
Impeachment
KEMAL ŞAHİN