Otizm Spektrum Bozukluğu olan çocukların sohbet etme becerilerini geliştirmede replikli öğretimin etkisi
The effect of scripts in improving conversational skills of individuals with Autism Spectrum Disorder
- Tez No: 813229
- Danışmanlar: DOÇ. DR. DERYA GENÇ TOSUN
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Eğitim ve Öğretim, Education and Training
- Anahtar Kelimeler: Otizm spektrum bozukluğu, replikli öğretim, sohbet etme, iPhone, Autism spectrum disorder, scripts, conversation, iPhone
- Yıl: 2023
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Eskişehir Osmangazi Üniversitesi
- Enstitü: Eğitim Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Özel Eğitim Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Özel Eğitim Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 94
Özet
Amaç: Araştırmanın amacı otizm spektrum bozukluğu olan çocukların fotoğraflar hakkında sohbet etme becerilerini geliştirmede replikli öğretimin etkililiğini incelemektir. Ayrıca, öğretim tamamlandıktan sonra katılımcıların edindikleri beceriyi koruma düzeyi ve farklı kişilere genelleyebilme düzeyi üzerindeki etkisi de incelenmiştir. Yöntem: Araştırma, yaşları 7-9 arasında değişen otizm spektrum bozukluğu olan iki erkek bir kız olmak üzere üç çocuk ile gerçekleştirilmiştir. Her katılımcının sohbet konusu ilgi duyduğu etkinlikler arasından seçilmiştir ve her katılımcı için dört replik hazırlanmıştır. Katılımcıların 4-5 sözcükten oluşan repliklerle sıra alarak sohbet etmesi amaçlanmıştır. Araştırmada sesli replikler kullanılmıştır. Replikler ve fotoğraflar iPhone aracılığıyla sunulmuştur. Araştırmada, tek denekli araştırma modellerinden katılımcılar arası yoklama denemeli çoklu yoklama modeli kullanılmıştır. Ayrıca araştırmanın her aşamasında gözlemciler arası güvenirlik ve uygulama güvenirliği verileri toplanmıştır. Bulgular: Etkililik bulguları replikli öğretimin otizm spektrum bozukluğu olan üç bireyin fotoğraflar hakkında sohbet etme becerilerini geliştirmede ve bu becerileri öğretim tamamlandıktan 1, 3, 4 ve 20 hafta sonrasında koruyup farklı kişilere genellemelerinde oldukça etkili olduğunu göstermektedir. Sosyal geçerlik bulgularına göre özel eğitim öğretmenleri replikli öğretimin ilgi çekici olduğu, iletişim kurmaya teşvik edici özellik taşıdığı, sosyal becerilerdeki eksikliğin kapatılmasında yardımcı olabileceği, zaman ve maliyet açısından ekonomik olduğu yönünde olumlu görüşler bildirmişlerdir. Sonuç ve Öneriler: Replikli öğretimin otizm spektrum bozukluğu olan çocukların sohbet etme becerilerini geliştirmede etkili olduğu belirlenmiştir. Replikli öğretim otizm spektrum bozukluğu olan bireylere, ortak dikkat, duyguları ayırt etme, etkileşim başlatma ve sohbet etme gibi pek çok farklı becerinin öğretiminde kullanılmaktadır. İleri araştırmalarda replikli öğretimin doğal bağlamlarda otizm spektrum bozukluğu olan bireylere farklı iletişim becerilerinin kazandırılmasındaki etkisi incelenebilir.
Özet (Çeviri)
Aim: The aim of the study was to examine the effectiveness of scripts in improving conversational skill about photographs to individuals with autism spectrum disorder. In addition, after the intervention was completed, the participants' level of skill maintenance and generalization to different people were also examined. Method: The study was conducted with three individuals, two boys and one girl with ASD, aged between 7-9 years. Each participant's topic of conversation was selected from the activities of their interest and four scripts were prepared for each participant. It was aimed for the participants to talk by taking turns with scripts consisting of 4-5 words. Audio scripts were used in the study. The scripts and photographs were presented via iPhone. In this research, the multiple probe design across participants, one of the single subject designs, was used. Also, the interobserver reliability and treatment integrity data were collected at each stage of the research. Findings: The efficacy findings show that scripts were effective in improving conversational skills about photographs to three individuals with ASD. In addition, participants maintained and generalized these skills to different individuals. Social validity findings showed that the opinions of special education teachers were all positive. Conclusion and Recommendations: Scripts were effective in improving the conversational skills of individuals with ASD. Scripts are used in teaching many different skills to individuals with ASD, such as joint attention, discriminating emotions, initiating interaction, and conversation. Further research may examine the effect of scripts on teaching different communication skills to individuals with ASD in natural contexts.
Benzer Tezler
- Otizm Spektrum Bozukluğu olan çocukların kendileri tarafından okunan dijital sosyal öykülerin sosyal becerilerine etkisi
The effectiveness of self-read digital social stories on social skills of children with Autism Spectrum Disorder
TANER SAMUR
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
Eğitim ve ÖğretimBursa Uludağ ÜniversitesiÖzel Eğitim Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ CEYDA TURHAN
- Otizm spektrum bozukluğu olan çocukların biçim-sözdizimsel dil özelliklerinin incelenmesi
Investigation of morphosyntactic language properties of children with autism spectrum disorder
CEYHUN SERVİ
Doktora
Türkçe
2018
Eğitim ve ÖğretimAnkara ÜniversitesiÖzel Eğitim Ana Bilim Dalı
PROF. DR. İNAYET FUNDA ACARLAR
- Otizm spektrum bozukluğu olan çocuklarda söz - öncesi sosyal iletişim becerilerinin dilin bileşenleri ile ilişkisinin incelenmesi
Examining the relationship between prelinguistic social communication skills and the components of language in children with autism spectrum disorders
MERAL ÇİLEM ÖKCÜN AKÇAMUŞ
Doktora
Türkçe
2015
Eğitim ve ÖğretimAnkara ÜniversitesiÖzel Eğitim Ana Bilim Dalı
PROF. DR. FUNDA ACARLAR
- Otizm spektrum bozukluğu olan çocuklara sohbet becerisinin öğretiminde robot ve öğretmen tarafından sunulan replikli öğretimin karşılaştırılması: Karma yöntem araştırması
Comparison of robot-delivered and teacher-delivered script fading instruction in teaching conversational skills to children with autism spectrum disorder: Mix method research
ZEKERİYA ALPEREN SAĞDIÇ
Doktora
Türkçe
2024
Eğitim ve ÖğretimAnadolu ÜniversitesiÖzel Eğitim Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. SUNAGÜL SANİ BOZKURT
- Özel eğitim öğretmenlerinin otizm spektrum bozukluğu olan öğrencilerinin dil gelişimlerini desteklemek amacıyla kullandıkları yöntemler
The methods that special education teachers use to support language development of students with autism spectrum disorder
ALPER GÜLAY
Yüksek Lisans
Türkçe
2017
Eğitim ve ÖğretimAnkara ÜniversitesiÖzel Eğitim Ana Bilim Dalı
PROF. DR. FUNDA ACARLAR