Combining forces for causal reasoning: Predictions and explanations
Güçleri birleştirmek: Neden-sonuç ilişkileri üzerine öngörüler ve açıklamalar
- Tez No: 813808
- Danışmanlar: DOÇ. DR. TİLBE GÖKSUN
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Psikoloji, Psychology
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2023
- Dil: İngilizce
- Üniversite: Koç Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Psikoloji Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 84
Özet
Neden-sonuç ilişkileri hakkında akıl yürütmek ve konuşmak, günlük hayatımız açısından önemli ve erken bilişsel gelişim için temel fonksiyonlardandır. Bu tezde, iki çalışma üzerinden 4 ila 6 yaş arasındaki çocukların fiziksel neden-sonuç etkileşimlerinin sonucunu öngörme konusundaki sezgisel akıl yürütmelerini ve benzer etkileşimlerin neden gerçekleştiğine dair açıklamalarını araştırdık. Nedensel dil ve biliş üzerine bir model olan güç dinamikleri (Force Dynamics) modeli (FDM) deney tasarımlarımızın çerçevesini oluşturmuştur. Deneylerimizde Neden-Olma, Yardım-Etme, Önleme ve Rağmen ilişkileri, fiziksel yerleştirmeler şeklinde tasvir edilmiş ve incelenmiştir. Çalışma 1'de (N = 58), dört yaşındaki çocukların bir topun hareketinin sonucunu öngörmeleri Neden-Olma, Yardım-Etme, Engelleme-180° ve Engelleme-90° ilişkileri açısından incelenmiştir. Neden-Olma kolayca öngörülebilmişken, kuvvetlerin iki düzlemde yer aldığı Önleme-90° en zor öngörülen ilişki olmuştur. Ayrıca, katılımcılar hareketin Yönünü daha doğru, topun alacağı Mesafeyi ise daha zor öngörmüşlerdir. Çalışma 2'de (N = 36), 4 ila 6 yaşlarındaki çocukların öngörü, açıklama, ve nedensel fiil kullanımları incelenmiştir. Burada Çalışma 1'in öngörü deneyi güncelleştirilmiş, ek olarak Rağmen ilişkisi de incelenmiştir. Bunun yanında, çocukların FDM ilişkilerini açıkladıkları yeni tasarlanmış bir deney ve bir de nedensel fiil kullanım deneyi dahil edilmiştir. Öngörü deneyi Çalışma 1'in sonuçlarını tekrarlamıştır. Buna ek olarak, tüm yapılandırmalar doğru bir şekilde açıklanmış olsa da, en basit (Neden) ve en karmaşık (Önleme-90°) ilişkiler en az ayrıntıyla açıklanmıştır. Ancak, çocukların nedensel fiil kullanımları, açıklama puanları ve öngörü performansları arasında bir ilişki bulunmamıştır. Genel olarak bu iki çalışma, 4 ila 6 yaşlarındaki çocukların sözel olmayan öngörüleri ve sözlü açıklamalarıyla, karmaşık fiziksel etkileşimler hakkında akıl yürütebildiklerini göstermiştir. Daha büyük çocuklar, her iki deneyde de daha iyi performans sergilemiştir. Ayrıntılı olarak, yerleştirmelerdeki karmaşıklık arttıkça öngörüler giderek daha az doğru olmuş, açıklamalar ise orta düzey karmaşıklıktaki yerleştirmelerde daha fazla içeriğe sahip olmuştur. Öngörü ve açıklamalar benzerlikler taşısalar da, çocukların bu deneylerdeki performansları arasında bir ilişki bulunmamıştır. Özet olarak, bu bulgular 4-6 yaş arası çocukların kompleks neden-sonuç ilişkileri hakkında akıl yürütüp açıklamalarda bulunabildiğini göstermiştir. Yine de, akıl yürütme ve açıklama yetileri bu yaşta daha tam olarak bağlantılı olmayabilir.
Özet (Çeviri)
Reasoning and talking about causal relations are prevalent in our everyday lives and are essential functions of early cognitive development. Across two studies, the present thesis investigated 4- to 6-year-olds' intuitive reasoning behind predicting the outcome of physical causal interactions, and their explanations about why the outcomes of such interactions happened. The force dynamics model (FDM) of causal language and cognition provided a framework in which the experimental tasks were designed upon. In this framework, configurations depicting the relations of Cause, Enable, Prevent, and Despite were investigated. In Study 1 (N = 58), we examined 4-year-olds' predictions about the endpoint of a ball's motion under the FDM configurations of Cause, Enable, Prevent-180°, and Prevent-90°. Cause was the easiest due to having one force, and Prevent-90° was the most difficult to predict due to the forces being placed on two dimensions. Furthermore, predictions were more accurate when participants estimated the motion's Direction, while estimating Distance aggravated reasoning. In Study 2 (N = 36), we examined 4- to 6-year-olds' predictions using Study 1's task with the addition of Despite configurations. Critically, we introduced a novel explanation task that elicited children to explain the FDM relations. We also included a causal verb production task. Results of the prediction task replicated those of the Study 1. Moreover, all configurations were accurately explained, but the most basic (Cause) and complex (Prevent-90°) trials were explained in least detail. However, there were no associations between children's causal verb production, explanation scores, and prediction accuracy. In general, we showed that 4- to 6-year-olds can reason about complex physical interactions in terms of both nonverbal predictions and verbal explanations. Older children performed better than younger children with both tasks. In particular, predictions got gradually less accurate as trials got more complex, while explanations were better with trials with intermediate complexity. Predictions and explanations shared similar patterns, but children's performances in those tasks were not associated. In conclusion, these findings suggest that 4- to 6-year-olds can reason and talk about complex causal relations by combining forces. Nevertheless, predicting and explaining these may not be fully related at this age.
Benzer Tezler
- Potentialities for and limits to inclusion by education: The case of Syrian children's education in Turkey and child labour
Eğitim tarafından içermede potansiyeller ve limitler: Türkiye'deki Suriyeli çocukların eğitimi ve çocuk işçiliği
YASEMİN KIZILOĞLU
Yüksek Lisans
İngilizce
2021
Sosyal HizmetOrta Doğu Teknik ÜniversitesiSosyal Politika Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ MEHMET OKYAYUZ
- Türkiye'de kamu harcamaları ve atıl işgücü oranı ilişkisi
The relationship between public expenditures and idle labor force in Turkey
OĞUZ GÜLCAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
MaliyeSüleyman Demirel ÜniversitesiMaliye Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ İSMAİL SADIK YAVUZ
- Tasarımda bilgi ve değer sorunsalının tarih öncesi taş alet teknolojisi üzerinden incelenmesi
Investigation of the information and value problem in design on the prehistorical stone tool technology
MURAD BABADAĞ
Doktora
Türkçe
2021
Antropolojiİstanbul Teknik ÜniversitesiSanat Tarihi Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. OĞUZ HAŞLAKOĞLU
- Nefret suçunun Ceza Hukukundaki yeri
The place of hate crime in Criminal Law
ŞURA NUR PELİT
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
HukukGalatasaray ÜniversitesiKamu Hukuku Ana Bilim Dalı
PROF. DR. PINAR KARTAL
- Doğanın derinliklerinde arınan insanlık: Yuva filmine derin ekolojik bir bakış
Humanity purifyed in the depth of nature: A deep ecological view at Yuva movie
ÇİSİL ALTAY İPEKÇİ
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
Sahne ve Görüntü SanatlarıAnadolu ÜniversitesiSinema Televizyon Ana Bilim Dalı
PROF. DR. NESRİN AYSUN AKINCI YÜKSEL