Evli bireylerde, bağlanma stilleri ve evlilik doyumu arasındaki ilişkide benliğin ayrımlaşmasının aracı rolünün incelenmesi
Investigation of the mediator role of differentiation of self in the relationship between attachment styles and marital satisfaction in married individuals
- Tez No: 814695
- Danışmanlar: PROF. DR. ERKAN IŞIK
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Psikoloji, Psychology
- Anahtar Kelimeler: Benliğin ayrımlaşması, evlilik doyumu, bağlanma stilleri, Differentiation of self, marital satisfaction, attachment styles
- Yıl: 2023
- Dil: Türkçe
- Üniversite: İstanbul Aydın Üniversitesi
- Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Eğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Rehberlik ve Psikolojik Danışmanlık Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 116
Özet
Bu araştırmanın amacı evli bireylerde bağlanma stilleri ve evlilik doyumu arasındaki ilişkide benliğin ayrımlaşmasının aracı rolünü incelemektir. Bunun yanında evli bireylerin bağlanma stilleri, evlilik doyumları ve benliğin ayrımlaşma düzeyleri; cinsiyet, yaş, evlilik şekli, eğitim düzeyi, evlilikte geçen süre ve çocuk sayısı değişkenleri bakımından incelenmiştir. Bu araştırmada nicel araştırma yöntemlerinden olan ilişkisel tarama modeli kullanılmıştır. Araştırmanın çalışma grubunu Türkiye'de yaşayan yaş aralığı 21-72 yaş arasında değişen 371 evli birey oluşturmaktadır. Araştırmada veri toplama aracı olarak; Kişisel Bilgi Formu, Benliğin Ayrımlaşması Ölçeği, Yakın İlişkilerde Yaşantılar Envanteri-II ve Kansas Evlilik Doyumu Ölçeği kullanılmıştır. Verilerin betimsel istatistikleri ve değişkenler arasındaki ilişkileri tespit etmek için SPSS 25.0 paket programı kullanılmıştır. Evli bireylerde bağlanma stilleri ile evlilik doyumu arasındaki ilişkide benliğin ayrımlaşmasının aracı rolü olup olmadığını tespit etmek için Yapısal Eşitlik Modeli kullanılmıştır. Yapısal eşitlik modeli kullanılırken hataları azaltmak için parselleme yöntemi kullanılmıştır. 18 madde kaçınmacı, 18 madde kaygılı toplamda 36 maddeden oluşan Yakın İlişkilerde Yaşantılar Envanteri-II ölçeğinin her iki alt boyutu 6 parselle temsil edilmiştir. Aracı etkiyi ortaya koyan regresyon katsayılarındaki değişimin anlamlılığı ise“bootstraping”metodu ile tespit edilmiştir. Elde edilen araştırma bulgularına göre, evli bireylerde kaygılı ve kaçınmacı bağlanma stilleri ile evlilik doyumu arasındaki ilişkide benliğin ayrımlaşmasının kısmi aracı rol üstlendiği tespit edilmiştir. Bu bulgulara ek olarak, sadece evlilik doyumunun cinsiyete göre farklılaştığı, bağlanma stilleri ve benliğin ayrımlaşmasına göre farklılık göstermediği bulunmuştur. Bağlanma stilleri, evlilik doyumu ve benliğin ayrımlaşmasının evlilik şekline göre (flört- görücü usulü) anlamlı derecede farklılaştığı görülmüştür. Bağlanma stilleri, evlilik doyumu ve benliğin ayrımlaşmasının yaşa göre farklılaşmadığı görülmüştür. Evlilik doyumu ve kaçınmacı bağlanmanın eğitim düzeyine göre farklılaştığı bulunmuştur. Evlilikte geçen süreye göre bağlanma stilleri, evlilik doyumu ve benliğin ayrımlaşması puanları anlamlı derecede farklılaşmamaktadır. Son olarak benliğin ayrımlaşması, evlilik doyumu ve kaygılı bağlanmanın çocuk sayısına göre anlamlı bir şekilde farklılaşmadığı, yalnızca kaçınmacı bağlanmanın çocuk sayısına göre anlamlı derecede farklılaştığı görülmüştür.
Özet (Çeviri)
The purpose of this study is to examine the mediating role of differentiation of self in the relationship between attachment styles and marital satisfaction in married individuals.In addition, attachment styles, marital satisfaction and differentiation levels of self were examined in terms of following variablesgender, age, type of marriage, education level, time spent in marriage and number of children. In this study, the relational survey model, which is one of the quantitative research methods, was used. The study group of the research consists of 371 married individuals, whose age range is between 21-72 years old, living in Turkey. As a data collection tool in the research; Personal Information Form, Discrimination of Self Scale, Experiences in Close Relationships Inventory-II and Kansas Marriage Satisfaction Scale were used. SPSS 25.0 package program was used to determine the descriptive statistics of the data and the relationships between the variables. Structural Equation Model was used to determine whether the differentiation of self plays a mediating role in the relationship between attachment styles and marital satisfaction in married individuals. The parcelling method was used to reduce errors while using the structural equation model. Both sub-dimensions of the Experiences in Close Relationships Inventory-II, which consists of 36 items in total, 18 items avoidant and 18 items anxious, were represented by 6 parcels. The significance of the change in the regression coefficients, which revealed the mediating effect, was determined by the“bootstraping”method.According to the research findings, it was determined that the differentiation of the self plays a partial mediator role in the relationship between anxious and avoidant attachment styles and marital satisfaction in married individuals. In addition to these findings, it was found that only marital satisfaction differed according to gender and did not differ according to attachment styles and differentiation of self. It was observed that attachment styles, marital satisfaction, and differentiation of self differed significantly according to the type of marriage (dating). It was observed that attachment styles, marital satisfaction and differentiation of self did not differ according to age. It was found that marital satisfaction and avoidant attachment differed according to education level. Attachment styles, marital satisfaction and differentiation of self scores do not differ significantly according to the time spent in marriage. Finally, it was seen that differentiation of self, marital satisfaction and anxious attachment did not differ significantly according to the number of children, only avoidant attachment differed significantly according to the number of children.
Benzer Tezler
- Evli bireylerde bağlanma türleri, eş tükenmişliği ile evlilik doyumu arasındaki ilişkide boşanma kaygısı ve toksik ilişki davranışlarının aracı rolü
The mediatory role of divorce anxiety and toxic relationship behaviors in the relationship between attachment types, spouse burnout and marriage satisfaction in married individuals
ALİ AMMAR KURT
Doktora
Türkçe
2024
Eğitim ve ÖğretimMersin ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. BÜLENT GÜNDÜZ
- Evli çiftlerin evlilikteki bağlılıkları ve bağlanma stillerinin çift uyumunu yordaması
Married couples's commitment and attachment styles as a predictor of dyadic adjustment
ÇAĞLA GİRGİN BÜYÜKBAYRAKTAR
Doktora
Türkçe
2015
PsikolojiNecmettin Erbakan ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ŞAHİN KESİCİ
- Bağlanma stilleri ve evlilikte ilişki istikrarı arasındaki ilişkinin incelenmesi
Bağlanma stilleri ve evlilikte i̇lişki i̇stikrari arasindaki i̇lişkinin i̇ncelenmesi
KÜBRA NUR UZUN
Yüksek Lisans
Türkçe
2017
Psikolojiİstanbul Ticaret ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. GÖKHAN MALKOÇ
- Güvenli bağlanma ve evli bireylerde evlilik doyumu arasındaki ilişki
The relationship between the style of secure attachment and marital satisfaction in married individuals
ELİF NUR ÇELEBİ
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
Psikolojiİstanbul Gelişim ÜniversitesiPsikoloji Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. NURHAN FISTIKCI
- Evli bireylerde cinsel doyum ve bağlanma stillerinin evlilik uyumu ile ilişkisinin incelenmesi
Examination of relationship between sexual satisfaction and attachment styles and marital adjustment in married individuals
EZGİ ÖZAY
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
PsikolojiÜsküdar ÜniversitesiKlinik Psikoloji Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ ALPTEKİN ÇETİN