Kronik hastalığı olan bireylerde e-sağlık okuryazarlığının sağlıklı yaşam farkındalığına etkisinde hasta güçlendirmenin düzenleyici rolü
The moderator role of patient empowerment in the effect of e-health literacy on healthy living awareness in individuals with chronic diseases
- Tez No: 814714
- Danışmanlar: DR. ÖĞR. ÜYESİ AHMET GENÇ
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Sağlık Kurumları Yönetimi, Health Care Management
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2023
- Dil: Türkçe
- Üniversite: İstanbul Aydın Üniversitesi
- Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Sağlık Yönetimi Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Sağlık Yönetimi Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 182
Özet
Dünyada kronik hastalıkların yükü giderek artmakta ve en önemli sağlık sorunu olarak görülmektedir. Kronik hastalıkların yeterince iyi yönetilememesi, hastanın sağlık durumunun kötüleşmesine ve hatta hayatını kaybetmesine neden olabilmektedir. Bu olumsuz sonuçların önlenebilmesi için, e-sağlık okuryazarlığı ve sağlıklı yaşam farkındalığı yüksek olan, güçlendirilmiş hastalara ihtiyaç vardır. Ancak ulusal ve uluslararası literatürde e-sağlık okuryazarlığı, sağlıklı yaşam farkındalığı ve hasta güçlendirme konularının bir arada ele alındığı çalışmaların eksikliği bulunmaktadır. Bu nedenle bu çalışmanın amacı, bu faktörleri bir arada inceleyerek gelecekteki araştırmalara ışık tutmak ve rehberlik etmektir. Araştırma, tarama deseni kullanılarak nicel araştırma yöntemiyle gerçekleştirilmiştir. Çalışmanın evrenini, İstanbul'da yaşayan ve en az bir kronik hastalığı olan bireyler oluşturmaktadır. Örneklem, bu kriterleri sağlayan 18-70 yaş arası 322 bireyden oluşmaktadır. Katılımcılara demografik sorular, e-sağlık okuryazarlığı ölçeği, sağlıklı yaşam farkındalığı ölçeği ve hasta güçlendirme ölçeği olmak üzere dört bölümden oluşan bir anket uygulanmıştır. Anket verileri, IBM SPSS 27.0 sürümü kullanılarak analiz edilmiştir. Ölçek boyutlarının normal dağılıma uygunluğunu değerlendirmek için Kolmogorov-Simirnov ve Shapiro-Wilk testleri kullanılmıştır. Verilerin normal dağılıma uymadığı gözlemlendiğinden, gruplar arası farklılıkları değerlendirmek için her bir ikili grup için Mann-Whitney-U testi ve üç veya daha fazla grup için Kruskal Wallis testi uygulanmıştır. Gruplar arasındaki farklılıkların kaynağını belirlemek için ortalama sıra (mean rank) değerleri incelenmiştir. Ölçeğin dağılımı normal dağılıma uymadığı için ilişki analizleri için Kendall's tau_b korelasyon analizi kullanılmıştır. Son olarak, ilişkilerin belirlenmesi ve hipotezlerin test edilmesi için regresyon modeli uygulanmış ve en küçük kareler algoritmasının varsayımlarının sağlanması için Newey-West algoritması kullanılmıştır. Sonuç olarak e-sağlık okuryazarlığı ile sağlıklı yaşam farkındalığı arasında olumlu yönde anlamlı bir ilişki olduğu (p
Özet (Çeviri)
The burden of chronic diseases is increasing worldwide and is considered the most important health issue. Inadequate management of chronic diseases can lead to worsening health conditions and even mortality. To prevent these negative outcomes, it is necessary to have e-health literacy and raise awareness about healthy living, along with empowered patients. However, there is a lack of studies in the national and international literature that address e-health literacy, awareness of healthy living, and patient empowerment together. Therefore, the aim of this study is to shed light on future research on this topic and provide guidance by examining these factors collectively. The research was conducted using a quantitative research method with a survey design. The study population consisted of individuals living in Istanbul who have at least one chronic disease. The sample included 322 individuals between the ages of 18 and 70 who met this criterion. The survey consisted of four sections: demographic questions, an e-health literacy scale, a healthy living awareness scale, and a patient empowerment scale. The data obtained from the survey were analyzed using IBM SPSS version 27.0. The Kolmogorov-Smirnov and Shapiro-Wilk tests were used to assess the normality of the scale dimensions. As the data did not follow a normal distribution, the Mann-Whitney U test was used for pairwise group comparisons, and the Kruskal-Wallis test was used for three or more groups. Mean ranks were examined to determine the source of differences between groups. Since the data did not meet the assumptions of normal distribution, Kendall's tau_b correlation analysis was used to test the relationships. Finally, a regression model was applied to determine the relationships and test the hypotheses, and the Newey-West algorithm was used to ensure that the assumptions of the least squares algorithm were met. The results showed a significant positive relationship between e-health literacy and awareness of healthy living (p
Benzer Tezler
- Kronik hastalığı olan bireylerde sağlık okuryazarlığı ve sağlıklı yaşam davranışları ilişkisi
The relationship between health literacy and healthy living behaviors in individuals with chronic diseases
EMİNE MARAŞ
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
Halk SağlığıDüzce ÜniversitesiSağlık Yönetimi Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ DİLEK ŞAHİN
- Kronik hastalığı olan bireylerin sağlıklı yaşam biçimi davranışları ile COVİD-19 aşı okuryazarlığının değerlendirilmesi
The evaluating individuals with chronic disease's healthy life style behaviors and covid-19 vaccine literacy
RUYA ODLUYURT
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
HemşirelikKafkas ÜniversitesiHemşirelik Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ DUYGU BAYRAKTAR
- Kronik hastalığı olan bireylerde sağlık okuryazarlığının yaşam kalitesi ve ilaç uyumu ile ilişkisi
Relati̇onshi̇p of health li̇teracy with quality of li̇fe and drug compli̇ance i̇n i̇ndi̇vi̇duals wi̇th chroni̇c di̇sease
İDEAL BERAA YILMAZ
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2019
Aile HekimliğiAtatürk ÜniversitesiAile Hekimliği Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. YASEMİN ÇAYIR
- Hipertansiyon hastalarının sağlık okuryazarlığı durumunun değerlendirilmesi
Evaluation of the health literacy status of hypertension patients
MELİKE ÇINAR
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2020
Aile HekimliğiSağlık Bilimleri ÜniversitesiAile Hekimliği Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. TİJEN ŞENGEZER
- Ankara ili Polatlı ilçesinde aile sağlığı merkezlerine kayıtlı nüfusta kronik hastalık tanılı populasyonda sigara içme durumunun sağlık okuryazarlığı ile ilişkisi
In Ankara province Polatli district the relationship of smoking status and health literacy in the population diagnosed with chronic disease in the population registered in family health centers
CAN KARAKUL
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2022
Aile HekimliğiSağlık Bilimleri ÜniversitesiAile Hekimliği Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. TİJEN ACAR