Geri Dön

Derebucak (Beyşehir Konya) çevresindeki mağaraların duraylılıklarının incelenmesi

Investigation of the stability of caves around derebucak (Beysehir Konya)

  1. Tez No: 817436
  2. Yazar: NAJI SALEH SALEH AL-QUBALI
  3. Danışmanlar: DR. ÖĞR. ÜYESİ ALİ FERAT BAYRAM
  4. Tez Türü: Yüksek Lisans
  5. Konular: Jeoloji Mühendisliği, Geological Engineering
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 2023
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Konya Teknik Üniversitesi
  10. Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Jeoloji Mühendisliği Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Uygulamalı Jeoloji Bilim Dalı
  13. Sayfa Sayısı: 151

Özet

Derebucak İlçe Merkezi'ne yaklaşık 11 km mesafede bulunan ve turizme açılması planlanan mağaraların en önemlileri, 1768 m uzunluğunda Balatini, yaklaşık 375 m uzunluğunda Suluin ve yaklaşık 750 m uzunluğunda Körükini Mağaralarıdır. Bu çalışmada, mağaraların oluşumunu jeolojik süreçlerle ilişkilendirmek ve mağaraları içindeki kayaların stabilitesini ampirik, sayısal ve analitik analiz yöntemlerle değerlendirmek amaçlanmıştır. Derebucak Mağaraları, Orta Toros Karst Kuşağı içerisinde yer alan Beyşehir-Hoyran Napları'nın, Alt Jura Kretase yaşlı Çamlık kireçtaşlarında gelişmişlerdir. Bu kireçtaşlarının altında Triyas yaşlı marmlardan oluşan Pınarbaşı formasyonu ile kumtaşı- kiltaşı- kumlu kireçtaşı ardalanmasından oluşan Sarpyardere formasyonu ve bunların üzerine uyumsuzlukla gelen yer yer rekristalize ve dolomitize olmuş Orta Jura yaşlı İçerikışla formasyonu yer almaktadır. Derebucak Mağaralarının gelişimine imkân sağlayan ve yenilme potansiyeli bulunan bölgelerin statik koşullar altında gösterecekleri duraylılık performansları ayrı ayrı çalışılmıştır. Mağara boşluklarının gelişimini ve duraylılık açısından sorun olabilecek büyük salonların oluşumunu su işlevli bloklu ve düzlemsel yapılar kontrol etmektedir. Öncelikle bu süreksizlik yapıları mağara içinde ve dışında hat etütleriyle incelenmiştir. RMR, GSI, Q, RMi gibi çeşitli kaya kütlesi sınıflama sistemleri kullanılarak kaya kütlesi puanları tespit edilmiştir. Derebucak Mağaraları, RMR değerleri ortalaması 60, Q değerleri ortalaması 8.20, GSI değerleri ortalaması 75, ve RMi değerleri ortalaması 11.64'tür. Duraylılık değerlendirmesinde sayısal çözümlemelerden sonlu elemanlar modeli kullanılarak Phase2 programından faydalanılmıştır. Buna göre: Balatini Mağarası ortalama yer değiştirme miktarı 5.6 ve ortalama dayanım katsayısı 3.7, Körükini Mağarası ortalama yer değiştirme miktarı 3.32, ve ortalama dayanım katsayısı 5.40, Suluin Mağarası ortalama yer değiştirme miktarı 2.1, ve ortalama dayanım katsayısı 5.2 olarak tespit edilmiştir. Analitik yöntemlerden kemerlenme teorisine (Arching Theory) göre mağaralar değerlendirildiğinde duraylı sınıfında yer almıştır. Yine analitik yöntemlerden kendi ağırlığı etkisinde burkulma (Buckling) ve yerçekimi etkisinde kayma (Sliding) tipi yenilme teorilerine göre yapılan duraylılık değerlendirmelerine göre mağaranın incelenen açıklıkları duraylı sınıfında yer almıştır. Blok kayma yenilmesi değerlendirildiğinde, en büyük tabaka kalınlığının 1 m olduğu durumda da bazı blokların kaymış olduğu mağarada gözlemlenmiştir. Ayrıca olası duraysızlık alanlarda her bir lokasyon için alınabilecek önlemler ve tahkimat tipleri ortaya konulmuştur.

Özet (Çeviri)

The most notable caves; Balatini (1768 m), Suluin (375 m), and Körükini (750 m) are around 11 kilometers from Derebucak Town Center and are intended to be opened to tourism. Moreover, the aim of this study is to link cave creation to geological processes and to assess the stability of cave rocks using empirical, numerical, and analytical approaches. The Derebucak Caves are developed in the Çamlik Limestones of the Lower Jurassic period of the Cretaceous period in the Beyşehir-Hoyran Nappes region located in the middle Taurus karst belt. These limestones are overlain by the Middle Jurassic-aged Contentşla formation, which is composed of unconformably recrystallized and dolomitized Triassic marms and Sarpyardere formation, which is composed of sandstone-claystone-sandy limestone alternation. Separate studies have been done on the stability capabilities of the regions that support the growth of Derebucak Caves and have the potential to be defeated under static situations. However, the construction of enormous halls and the growth of cave chambers are controlled by blocky and planar structures with water function, which might pose stability issues. At first, line investigations were used to explore these discontinuity structures both within and outside the cave. Various rock mass categorization systems, including RMR, GSI, Q, and RQD were used to calculate rock mass scores. The average RMR value in Derebucak Caves is 60, the average Q value is 8, the average GSI value is 75, and the average RQD value is 11.64. In the stability evaluation Phase2, a program was used by using finite element model from numerical analysis. Accordingly, the average displacement amount in Balatini Cave was 5.6 and the average strength coefficient was 3.7, the average displacement amount in Körükini Cave was 3.32 and the average strength coefficient was 5.40, and the average displacement amount in Suluin Cave was 2.1 and the average strength coefficient was 5.2. Furthermore, when the caves are analyzed using the Arching Theory, one of the analytical methodologies, they are classified as stable. Again, the analyzed cave openings were included in the stable class based on the stability evaluations done using analytical methods, buckling under the effect of its own weight and sliding under the influence of gravity type failure theories. When the block slide failure was investigated, it was discovered that part of the blocks had slipped in the cave with a maximum layer thickness of 1 m. Furthermore, the measures that can be taken for each place in areas of potential instability, as well as the many forms of fortifications, are discussed.

Benzer Tezler

  1. Beyşehir ve Derebucak (Konya) ilçeleri arasındaki mermer sahalarının jeolojik özelliklerinin, ekonomik potansiyelinin ve çevresel etkilerinin araştırılması

    Investigation on geological features, economical potantial and environmental impact of marble area around Beyşehir and Derebucak (Konya)

    BURAK UYANIK

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2019

    Jeoloji MühendisliğiSüleyman Demirel Üniversitesi

    Jeoloji Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. KAMİL YILMAZ

    DOÇ. DR. ŞEMSETTİN CARAN

  2. Beyşehir Gölü Havzası'nın doğal ortam koşulları ve sorunları

    Natural environmental conditions and problems of Beyşehi̇r Lake Basin

    HÜSEYİN BÜBER

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2019

    CoğrafyaAfyon Kocatepe Üniversitesi

    Coğrafya Ana Bilim Dalı

    DR. ÖĞR. ÜYESİ OKAN BOZYURT

  3. Gencek ve Huğlu (Beyşehir-Konya) göletlerinin hidrojeoloji incelenmesi

    The Hydrogeological inventigation of the dams of Gencek and Huğlu (Beyşehir-Konya)

    İSKENDER ULUTAŞ

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    1994

    Jeoloji MühendisliğiSelçuk Üniversitesi

    Jeoloji Mühendisliği Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. M. ESAT BAŞKAN

  4. Honamlı keçisi oğlaklarında büyüme ve yaşama gücünü etkileyen faktörler

    Factors affecting kid growth and survival in Honamli goats

    HAYRİ TOPBAŞ

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2020

    ZiraatSelçuk Üniversitesi

    Zootekni Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. BİROL DAĞ

  5. Derebucak (Konya) bölgesi manto peridotitleri ve kromitlerinin jeolojik, petrografik ve jeokimyasal olarak incelenmesi

    Geological, petrographic and geochemical investigation of the mantle peridotites and chromites of Derebucak (Konya) region

    AHMET SAĞDIÇ

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2014

    Jeoloji MühendisliğiSüleyman Demirel Üniversitesi

    Jeoloji Mühendisliği Ana Bilim Dalı

    YRD. DOÇ. DR. ŞEMSETTİN CARAN