Ekolojik ayak izi: Gaziantep örneği
Ecological footprint: The case of Gaziantep
- Tez No: 818313
- Danışmanlar: DOÇ. DR. AYŞE ÇAĞLIYAN
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Coğrafya, Geography
- Anahtar Kelimeler: Ekolojik Ayak İzi, Sürdürülebilir Kalkınma, Hızlı Nüfus Artışı, Geri Dönüşüm, Ecological Footprint, Sustainable Development, Rapid Population Growth, Recycling
- Yıl: 2023
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Fırat Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Coğrafya Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Türkiye Coğrafyası Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 69
Özet
İnsan yaratılıp yeryüzünde yaşadığından beri doğayla iç içe yaşamayı sürdürmüştür. Bunun yanı sıra yaşam serüveninin başladığı günden bu güne de dünya üzerinde birçok iz bırakmıştır. Nüfusta yaşanan hızlı artış, sanayinin yanı sıra teknoloji faaliyetlerinde yaşanan değişimler, ülkeler arası rekabet, bilinçsiz ve sınırsız tüketim anlayışı şeklinde uzayan doğa tehdit zinciri, gün geçtikçe halkasına yeni tehditler eklemektedir. Bu tehditlerin artış göstermesi ve birbirleriyle olan bağlantısı, özellikle biyolojik çeşitlilikteki azalmalara, küresel ısınmaya, asit yağmurlarına, su, toprak ve hava kirliliğine, çarpık kentleşmeye, doğal kaynakların tükenmesi gibi birçok çevre sorununun artış göstermesine neden olmuştur. Bu durum ekosistemin taşıma kapasitesinin aşılmasını ve insanın doğayla uyumunun giderek zayıflamasını beraberinde getirmiştir. Ekolojik ayak izi, insan etkinliklerinin ekosistemler üzerinde gerçekleştirdiği etkiyi ölçmek adına geliştirilen bir yöntemdir. Doğal kaynaklara yönelik arz talep arasındaki etkileşimi ortaya çıkardığından ötürü, kaynaklar üzerindeki dengesizliğin fark edilmesi ve bu dengesizliği gidermek için çözüm yollarının üretilebilmesi açısından bilimsel bir altlık oluşturmaktadır. Bu bakımdan ekolojik ayak izinin azaltılmasına yönelik çalışmalar gittikçe önem arz eden bir hal almaktadır. Günümüz koşullarında refah düzeyinde yaşanan artışa bağlı olarak amaçlanan ekonomik büyümeler, gelişim gösteren kaynaklar tüketim alışkanlıklarında değişimleri beraberinde getirmiştir. Bu durumun doğal sonucu olarak insanlık yaşadığı gezegenin ekosistem rezervini göz ardı edip sürdürülebilir nitelik taşımayan alışkanlıklar çerçevesinde yaşamını devam ettirmiştir. Bu çalışma, Türkiye'nin nadide kentlerinden biri olan kadim şehir Gaziantep'te yaşayan insanların doğal ortam üzerinde meydana getirdikleri etkiyi ölçülebilir nitelikte olan ekolojik ayak izi ile gün yüzüne çıkarmayı amaçlamıştır. Çalışmada nitel araştırma yöntemlerine ağırlık verilmiştir. Literatür taraması yapılmış, konuya dair videolar izlenmiştir. Ayrıca Gaziantep Şahinbey ve Şehitkamil ilçelerinde 16 sorudan oluşan ekolojik ayak izi anketi uygulanmıştır. Elde edilen veriler detaylı bir şekilde irdelenip yazım aşamasına geçilmiştir. Çalışmada, değişen dünya şartlarına bağlı olarak insanların doğal ortama olan yaklaşımının da değiştiği kanısına varılmıştır. Bu durum Gaziantep'te yaşayan insanların ekolojik ayak izi düzeylerinin artışını da beraberinde getirmiştir.
Özet (Çeviri)
Ever since man was created and lived on earth, he has continued to live in harmony with nature and has left many traces on the world since its existence. The increasing nature threat chain in the form of rapid population growth, industrial and technology activities, global competition, unconscious and unlimited consumption concept adds new threats to its ring day by day. With the accumulation and cooperation of these threats, many environmental problems such as decreases in biodiversity, global warming, acid rain, water, soil and air pollution, unplanned urbanization, and depletion of natural resources increase. In parallel with this situation, the carrying capacity of the ecosystem is exceeded and the harmony of human with nature is gradually decreasing. Ecological footprint is a method developed to measure the impact of human activities on ecosystems. Since it reveals the interaction between supply and demand for natural resources, it creates a scientific basis for recognizing the imbalance on resources and producing solutions to eliminate this imbalance. In this respect, studies to reduce the ecological footprint are becoming increasingly important. In today's conditions, the targeted economic growth due to the increase in the welfare level has brought about changes in the consumption habits of the developing resources. As a natural consequence of this situation, humanity has ignored the ecosystem reserve of the planet it lives in and has continued its life within the framework of unsustainable habits. This study aims to reveal the impact of people living in the ancient city of Gaziantep, one of the rarest cities of Turkey, on the natural environment with a measurable ecological footprint. Qualitative research methods were emphasized in the study. A literature review was made and videos on the subject were watched. In addition, an ecological footprint survey consisting of 16 questions was applied in Gaziantep Şahinbey and Şehitkâmil districts. The obtained data were analyzed in detail and the writing phase was started. In the study, it was concluded that people's approach to the natural environment also changed depending on the changing world conditions. This situation has brought about an increase in the ecological footprint of the people living in Gaziantep.
Benzer Tezler
- Yeşil ekonomi göstergeleri açısından Türkiye'nin sürdürülebilir kalkınma performansı
Turkey's sustainable development performance in terms of green economy indicators
İLYAS OKUMUŞ
Yüksek Lisans
Türkçe
2013
EkonomiGaziantep Üniversitesiİktisat Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ATİLLA AHMET UĞUR
- Finansal içerme ve sürdürülebilir kalkınma üzerine makaleler
Essays on financial inclusion and sustainable development
SERCAN AYDIN
- Enerji tüketimi ve çevre kirliliğinin ekonomik büyüme üzerine etkileri: Türkiye üzerine ampirik bir uygulama
The effects of energy consumption and environmental pollution on economic growth: An empirical application on Turkey
AHMET ZÜLFÜ HAYRAN
- Oyun temelli ekolojik ayak izi etkinliklerinin dört ve beşinci sınıf öğrencilerinin çevre okuryazarlığına etkisi
The effect of play-based ecological footprint activities to environmental literacy of forth and fifth grade students
GİZEM KARAYILAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2017
Eğitim ve ÖğretimMarmara Üniversitesiİlköğretim Ana Bilim Dalı
PROF. DR. FATMA ŞAHİN
- Ekolojik ayak izi farkındalığı: SDÜ Mimarlık Fakültesi öğrencileri örneği
Ecological footprint awareness: example of SDU Faculty of Architecture students
DESTAN SEÇME
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Peyzaj MimarlığıSüleyman Demirel ÜniversitesiPeyzaj Mimarlığı Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ ŞEHRİBAN ERASLAN