Özel gereksinimli olan ve tipik gelişim gösteren 0-3 yaş grubundaki çocukların hizmet aldıkları kurumların kalitesinin incelenmesi
Examination of the quality of schools where 0-3 age group children with and without special needs receive services
- Tez No: 818471
- Danışmanlar: PROF. DR. HATİCE BAKKALOĞLU
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Eğitim ve Öğretim, Education and Training
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2023
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Ankara Üniversitesi
- Enstitü: Eğitim Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Özel Eğitim Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Özel Eğitim Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 154
Özet
Bu araştırmada 0-3 yaş grubundaki tipik gelişim gösteren (TG) çocukların hizmet aldığı kreş ve gündüz bakımevlerinin ve özel gereksinimli (ÖG) çocukların hizmet aldığı erken çocukluk eğitimi birimlerinin eğitim ortamı kalitesini değerlendiren Bebek Yeni Yürüyenler Ortam Derecelendirme Ölçeği-3'ün (BEYODÖ-3) geçerlik ve güvenirlik çalışmalarını yapmak ve bu araçla eğitim ortamları kalitesini değerlendirmek amaçlanmıştır. Araştırma nicel araştırma yöntemlerinden betimsel tarama modeli kullanılarak 12 farklı ilde (Antalya, Kütahya, Denizli, İzmir, İstanbul, Sakarya, Samsun, Eskişehir, Ankara, Mersin, Adana, Isparta) bulunan erken çocukluk eğitimi kurumlarında yürütülmüştür. Araştırmanın çalışma grubunu TG çocukların hizmet aldığı kreş ve gündüz bakımevlerinde yer alan 150 sınıf ile ÖG çocukların hizmet aldığı 27 özel eğitim erken çocukluk birimi sınıfı olmak üzere toplam 177 sınıf oluşturmuştur. Araştırmada üç soruya yanıt aranmıştır. Araştırmada ilk olarak Infant/Toddler Environment Rating Scale-Third Edition'ın (ITERS-3) Türkçe diline çevirisi yapılarak ölçeğin Türkçe Formunun (Bebek/Yeni Yürüyenler Ortam Derecelendirme Ölçeği-3; BEYODÖ-3) geçerlik ve güvenirlik analizleri yapılmıştır. İkinci olarak betimsel analiz sonuçları ile sınıfların kalite puanları incelenmiştir. Son olarak bu sınıfların kalite puanlarının çeşitli değişkenlere göre farklılaşıp farklılaşmadığı test edilmiştir. Verilerin analizi için SPSS programı ve R programlama dilinde RSP paketi kullanılarak araştırma soruları çerçevesinde betimsel analizler ve ortalama puan analizleri yapılmıştır. BEYODÖ-3'ün orijinal formu için doğrulayıcı faktör analizi, BEYODÖ-3'ün geçerlik analizi için açımlayıcı faktör analizi ve doğrulayıcı faktör analizi; güvenirlik analizleri için Cronbach alfa değeri, testi iki yarıya bölme ve değerlendirmeler arası güvenirlik analizleri yapılmıştır. Ayrıca BEYODÖ-3 için madde ayırt edicilik analizi de yapılmıştır. Kalite puanlarının çeşitli değişkenlere göre farklılaşma durumlarını test etmek için ise Mann Whitney U testi kullanılmıştır. Araştırma sonucunda BEYODÖ-3'e ilişkin DFA uyum indekslerinin kabul edilebilir seviyenin altında bulunmuş ancak güvenilir bir araç olduğu belirlenmiştir. Tüm sınıfların toplam kalite puanları ortalamasının 2.13 (yetersiz-sınırlı) olduğu; TG çocukların hizmet aldığı sınıfların kalite puan ortalamasının 2.10 (yetersiz-sınırlı) olduğu ve ÖG çocukların hizmet aldığı sınıfların kalite puan ortalamasının ise 2.08 (yetersiz-sınırlı) olduğu görülmüştür. TG çocukların hizmet aldığı sınıfların kalite puanlarının kurum statüsü bazında değerlendirilmesi sonucu kamuya bağlı kurum sınıflarının ve özel kurum sınıflarının kalite puanları arasında anlamlı düzeyde farklılık olduğu belirlenmiştir. Kamu kurumlarının özel kurumlara göre ortalama kalite puanlarının daha yüksek olduğu görülmüştür. Öğretmenlerin mezun olduğu branş, öğrenim durumu ve 0-3 yaşa ilişkin eğitim alma değişkenlerine ilişkin kalite puanlarında anlamlı bir farklılığa rastlanmamıştır. Mesleki deneyim değişkenine ilişkin ise kalite puanlarında anlamlı düzeyde farklılık olduğu ve deneyimi daha fazla olan öğretmenlerin bulunduğu sınıfların kalite puanlarının daha yüksek olduğu görülmüştür.
Özet (Çeviri)
This research aims to implement validity and reliability studies of the Infant/Toddler Environment Rating Scale-Third Edition (ITERS-3), which evaluates the quality of educational environments in daycare centers and preschools serving typically developing (TD) children aged 0-3 years and early childhood education units serving children with special needs (SN). The research utilized a descriptive survey model, which is a quantitative research method, and was conducted in 12 different cities of Turkey (Antalya, Kütahya, Denizli, İzmir, İstanbul, Sakarya, Samsun, Eskişehir, Ankara, Mersin, Adana, and Isparta). The data of the research were collected from 177 classrooms, 150 of which were daycare centers and preschools serving TD children and 27 of which were classrooms in special education early childhood units serving children with SN. In this study, three research questions were addressed. In parallel with these research questions, firstly, the ITERS-3 was translated into Turkish, and validity and reliability analyses were conducted, yielding the final version of the ITERS-3-Turkish Form (TF). Secondly, quality scores of the classrooms were examined by using descriptive analysis. Finally, it was tested whether the quality scores differed according to various variables. Descriptive analyses were conducted, and mean scores were calculated using SPSS as well as RSP package in R software based on the research questions. Confirmatory factor analysis was performed for the original form of ITERS-3 whereas exploratory factor analysis and confirmatory factor analysis were conducted for the validity analysis of ITERS-3-TF. For reliability analyses, Cronbach's alpha coefficient, split-half reliability, and inter-rater reliability were utilized. In addition, item discrimination analysis was also performed for ITERS-3-TF. Moreover, Mann-Whitney U test was conducted to examine differences in quality scores across various variables. The results showed that the fit indices of ITERS-3-TF for CFA were lower than the acceptable levels; however, it is accepted as a reliable scale. The mean of the total quality scores obtained for all classrooms in the research group was 2.13 (inadequate-limited); the mean of the quality scores for the classrooms where TD children receive services was 2.10 (inadequate-limited) whereas for the classrooms where children with SN receive services it was 2.08. Based on the type of schools, in other words being a public school or a private school, there was a difference in the quality scores of classrooms where TD children receive services. The mean of the quality scores for the public schools are higher than the private schools. No significant difference was found in the quality scores regarding teachers' undergraduate majors, educational background, and whether they had received education related to the 0-3 age group. Nevertheless, regarding years of work experience, there was a significant difference in the quality scores. That is to say, the quality scores of the classrooms where more experienced teachers work are higher.
Benzer Tezler
- Özel gereksinimli çocukların duyusal özelliklerinin incelenmesi
Examining the sensory characteristics of children with special needs
MERAL DEVECİ
Doktora
Türkçe
2022
Eğitim ve ÖğretimTrakya ÜniversitesiEngelli Çalışmaları Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ZÜLFİYE GÜL ERCAN
- Manisa yöresinde demir eksikliği anemi prevalansı ve demir eksikliği anemisinde tarama testi olarak rutin hemogram, RDW ve ferritinin kullanımı
The prevalance of iron deficieny anemia in Manisa and using of hemogram, RDW and ferritin for searcing of iron deficiency anemia
VİLDAN ÜRK TAŞYENEN
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2006
Çocuk Sağlığı ve HastalıklarıCelal Bayar ÜniversitesiÇocuk Sağlığı ve Hastalıkları Ana Bilim Dalı
PROF.DR. ALİ ONAĞ
- Pandeminin otizm spektrum bozukluğu üzerindeki etkileri
The effects of the pandemic on autism spectrum disorder
BETÜL SOY
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Fizyoterapi ve Rehabilitasyonİstanbul Gelişim ÜniversitesiFizyoterapi ve Rehabilitasyon Ana Bilim Dalı
PROF. DR. HACI AHMET DEMİR
PROF. DR. GÜLSÜM NURHAN İNCE
- Özel gereksinimli çocuğa sahip ebeveynler ile normal gelişim gösteren çocuğa sahip ebeveynlerin yalnızlık düzeyleri ve evlilik doyumu ile ilişkilerinin incelenmesi
The relationship between parents of children with normal development and the relationship between marriage satisfaction and parents with special needed children
AİŞE BETÜL BAŞ
Yüksek Lisans
Türkçe
2018
Psikolojiİstanbul Gelişim ÜniversitesiPsikoloji Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ YASİN GENÇ